Nhóm người biểu tình thuộc cộng đồng vì môi trường Elokapina phong tỏa nhà máy chế biến bột giấy Kymi của UPM ở Phần Lan.

Elokapina đã tổ chức một cuộc biểu tình ngày 2/5/2023, vào lúc 9 giờ sáng để ngăn sự vận chuyển của hàng hóa tại nhà máy chế biến bột giấy Kymi của UPM ở Kuusankoski, Kouvola. Những người biểu tình chặn các tuyến đường bộ và đường sắt đến nhà máy. Những người biểu tình hòa bình đã buộc mình vào nhau, buộc mình vào đường ray và thùng chứa bê tông.

Những người biểu tình đang yêu cầu UPM giảm sử dụng gỗ, tái cơ cấu ngành công nghiệp lâm nghiệp, thanh toán nợ sinh thái tại Uruguay và chấm dứt việc lừa đảo về môi trường. Các nhà hoạt động địa phương và các phong trào dân chủ tại Uruguay cũng đã kêu gọi thay đổi các thực tiễn gây hại về môi trường, xã hội và kinh tế của UPM.

Cuộc biểu tình này diễn ra sau cuộc biểu tình của Elokapina tại trụ sở UPM tuần trước đó. Phong trào đã hứa hẹn sẽ trở nên căng thẳng hơn nếu ban quản lý của công ty không đáp ứng yêu cầu của họ.

Nhóm người biểu tình thách thức sự uy tín của UPM về việc điều hành có trách nhiệm, mà họ cho rằng công ty đã xây dựng thông qua việc lừa dối về môi trường. Việc sử dụng quá mức gỗ của UPM và các tập đoàn bột giấy khác đã dẫn đến sự sụp đổ của các hố chứa carbon ở Phần Lan, điều này sẽ tốn hàng tỷ đồng cho người đóng thuế vì chính phủ Phần Lan sẽ phải mua tín dụng hố chứa carbon. UPM cũng đã gây rối các công đoàn bằng cách chuyển sang các thỏa thuận tập thể theo ngành kinh doanh, điều mà Liên đoàn Công nhân Giấy phản đối thông qua cuộc đình công dài nhất trong lịch sử Phần Lan vào năm 2022.

Các người biểu tình đến từ Elokapina cho rằng việc sử dụng gỗ phải được điều chỉnh theo mục tiêu về khí hậu và môi trường, đồng thời tăng giá trị gia tăng của sản phẩm và bảo vệ quyền lợi của công nhân.

Những người biểu tình cho biết luôn có chỗ cho sự thay đổi, nhấn mạnh rằng các tập đoàn bột giấy đã thu được lợi nhuận kỷ lục trong những năm gần đây. Cùng với việc UPM đã trả cho CEO của công ty 6,5 triệu euro trong năm 2022, gấp 123 lần mức lương của một công nhân.

“Các nhà điều hành của công ty bột giấy đã liều lĩnh tăng sản lượng, gây tổn hại môi trường. Bây giờ, trong khi thị trường yếu, ban quản lý đã sa thải công nhân và đang thảo luận về việc đóng cửa nhà máy. Tại nhà máy Kymi, việc sa thải và sự không chắc chắn đã trở thành phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Tái cấu trúc sẽ mang lại công việc ổn định và bền vững,” Tero Mononen, người đang chặn đường sắt, lên tiếng.

“Cùng với sự sụp đổ của các hố chứa carbon, suy giảm đa dạng sinh học và sự trì trệ của thị trường bột giấy, các tập đoàn lâm nghiệp đã đạt đến một đỉnh cao. Ban quản lý UPM phải hành động ngay, hoặc nhà nước sẽ phải can thiệp và xử lý những hành động của họ. Chúng ta cần có sự hướng dẫn công khai mạnh mẽ dựa trên khoa học và nguyên tắc đạo đức cho hoạt động và tái cấu trúc lâm nghiệp trong tương lai,” Myrsky Beloff, người bị khóa trên đường ray bổ sung thêm.

Đế chế thuộc địa tại Uruguay

Nhóm người biểu tình nhấn mạnh rằng UPM là một tập đoàn toàn cầu và hoạt động của họ gây hại trên quy mô toàn cầu. Việc sản xuất hàng loạt bột giấy và sản phẩm bột giấy có tuổi thọ ngắn gây tổn hại môi trường vẫn là ngành kinh doanh cốt lõi của UPM. UPM đã tăng công suất của mình vào những năm 2000, đặc biệt là ở các khu vực miễn thuế thuộc Uruguay, và khoảng 60% sản lượng bột giấy của công ty đã được sản suất tại Uruguay.

Vào tháng 4, UPM đã mở nhà máy bột giấy lớn nhất thế giới tại Uruguay, mặc dù gặp phải sự phản đối từ các phong trào môi trường địa phương. Với nhà máy mới này, bột giấy sẽ trở thành sản phẩm xuất khẩu chính của Uruguay. Người biểu tình lo ngại về tác động của sự sụp đổ của thị trường bột giấy đến nền kinh tế Uruguay. UPM sản xuất bột giấy xuất khẩu trực tiếp tại Uruguay, nơi giá cả đã giảm mạnh.

Các nhà hoạt động Uruguay cáo buộc UPM có tư tưởng thuộc địa: công ty khai thác lao động, đất đai và nước của Uruguay nhưng hầu như không trả thuế cho nhà nước. Nguyên liệu cho bột giấy của UPM tại Uruguay dựa trên các vườn bạch đàn độc canh vô cùng lãng phí nước, và công ty đã mua hàng trăm nghìn hecta đất cho các vườn cây này.

“UPM xâm chiếm đất đai của chúng tôi và thu lợi từ tài nguyên tự nhiên của chúng tôi mà không trả thuế, để lại đất nghèo dinh dưỡng và nguồn nước cạn kiệt. Ngày nay, Uruguay không có nước! Điều này chủ yếu là kết quả của những hành động của UPM,” Ana Filippini, người đã chiến đấu chống lại UPM tại Uruguay trong một khoảng thời gian dài.

Cùng với các nhà hoạt động Uruguay, Elokapina đang yêu cầu UPM trả lại nợ sinh thái sau nhiều thập kỷ trồng trọt gây hủy hoại và không trả thuế. Công ty phải bắt đầu trả tiền bồi thường cho việc sử dụng nước để tưới cây trồng và pha loãng khí thải của nhà máy. Công ty cũng phải ngừng mở rộng các vườn cây trồng và trả lại đất đã mua cho các nông dân. Những lợi ích thuế cho các nhà máy bột giấy và cảng bột giấy của UPM phải bị hủy bỏ. Điều này yêu cầu việc chấm dứt và đàm phán lại hiệp định bảo vệ đầu tư giữa UPM và chính phủ Uruguay.

Thực hiện trách nhiệm

Nhóm người biểu tình nhấn mạnh rằng người Phần Lan có trách nhiệm thay đổi hành vi của UPM. Công ty tạo ra lượng thuế lớn cho Phần Lan, và các cổ đông trực tiếp lớn nhất của UPM là các công ty bảo hiểm tiền hưu Phần Lan, Quỹ Tiền hưu Nhà nước và Kela.

“Quỹ tiền hưu Phần Lan và tiền của công chúng đầu tư vào UPM với số tiền hàng trăm triệu euro. Đây là một rủi ro lớn. Ngày càng có nhiều nhà đầu tư nhận ra rằng UPM không cung cấp các giải pháp cho các khủng hoảng môi trường” Jakob Wartiovaara, một người biểu tình cho biết

“Ngành công nghiệp bột giấy được hưởng lợi miễn phí từ quá trình chuyển đổi xanh. Không giống như các ngành công nghiệp khác, nó không được áp dụng giao dịch phát thải, vì vậy nó không phải trả bất kỳ khoản tiền nào cho lượng khí thải của mình. Điều này phải thay đổi: ví dụ, chính phủ Phần Lan có thể làm cho các khoản trợ cấp cho ngành công nghiệp bột giấy phụ thuộc vào việc đáp ứng các mục tiêu về thiên nhiên và khí hậu,” Elina Ilves, một người biểu tình lên tiếng.

Một số hình ảnh tại khu vực biểu tình:

Nguồn: Risi – Biên dịch và Tổng hợp VPPA