Tác giả: Thanh Hai

Như DĐDN đã thông tin, từ giữa năm 2022, nhiều ngành xuất khẩu chủ lực gặp khó khăn khi lượng đơn hàng sụt giảm trầm trọng. Nhiều doanh nghiệp chia sẻ chỉ có đơn hàng tới hết tháng 4 hoặc lạc quan hơn là tới tháng 6, trong khi mọi năm là hết tháng 12. Đáng lo là đơn hàng có nguy cơ vào tay các đối thủ cạnh tranh của Việt Nam.

Đối mặt với bức tranh ảm đạm nầy, nhiều giải pháp đã được doanh nghiệp nỗ lực áp dụng để tìm kiếm đơn hàng mới, giữ lực lượng lao động, đảm bảo thu nhập cơ bản cho công nhân… Song đây cũng là lúc doanh nghiệp cần các chính sách trợ lực bên cạnh việc tự thân xoay xở.

Theo ông Thân Đức Việt, năm 2023, doanh nghiệp đang bị ảnh hưởng tương đối lớn của việc nhu cầu tiêu dùng giảm sút, sau dịch chưa kịp hồi phục, cuộc xung đột giữa Nga – Ukraine đẩy giá năng lượng và lạm phát lên toàn cầu khiến chững lại và sụt giảm các đơn hàng xuất khẩu.

Thông tin từ Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) ghi nhận, trong 3 tháng đầu năm nay, xuất khẩu dệt may ước đạt hơn 8,7 tỷ USD, giảm 18,63% so với cùng kỳ năm 2022.

Báo cáo xu hướng sản xuất kinh doanh ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và xây dựng quý I và dự báo quý II/2023 được Tổng cục Thống kê thực hiện cho thấy, có 59,9% doanh nghiệp nhận định số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới quý I/2023 tăng và giữ nguyên so với quý IV/2022 (16,9% tăng, 43% giữ nguyên), tỷ lệ nhận định có đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm là 40,1%. Như vậy, doanh nghiệp khá bi quan về lượng đơn hàng mới.

Ngoài ra, mặt hàng dệt may sẽ bị cạnh tranh bởi các đối thủ vừa được ký gia hạn hưởng ưu đãi thuế quan phổ cập như: Bangladesh, Sri Lanka, Campuchia, El Salvador, Haiti, Ai Cập…

CEO May 10 chỉ ra nguyên nhân khiến đơn hàng quý I/2023 sụt giảm là do nhu cầu tiêu dùng giảm sút, cuộc xung đột giữa Nga – Ukraina đã đẩy giá năng lượng và lạm phát trên toàn cầu lên cao. Với tình hình thị trường xuất khẩu kém tích cực, năm nay, Tổng công ty cổ phần May 10 đặt kế hoạch doanh thu 4.200 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 110 tỷ đồng, lần lượt giảm 10% và 26,7% so với kết quả ghi nhận trong năm 2022.

Câu chuyện tương tự tại một “ông lớn” khác của ngành dệt may là Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG. Trước thềm đại hội cổ đông thường niên (dự kiến diễn ra vào ngày 23/4), lãnh đạo TNG cho biết, đầu tháng 4, Công ty đã điều chỉnh các chỉ tiêu về doanh thu, lợi nhuận của năm 2023 theo hướng thấp hơn nhiều so với kế hoạch trước đó. Cụ thể, với doanh thu 6.800 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế là 299 tỷ đồng. So với mức thực hiện năm ngoái, chỉ tiêu doanh thu đi ngang, trong khi lợi nhuận chỉ tăng không đáng kể.

Tại Công ty cổ phần Dệt may – Đầu tư – Thương mại Thành Công, tình hình khó khăn của thị trường xuất khẩu đã phản ánh trên kết quả kinh doanh 2 tháng đầu năm. Cụ thể, doanh thu 2 tháng đạt 21 triệu USD, tương đương 74% cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận sau thuế đạt 1,178 triệu USD, tương đương 70% cùng kỳ. Tính đến cuối tháng 3, Công ty mới nhận khoảng 80% kế hoạch đơn hàng trong quý II và đang tiếp nhận đơn hàng cho quý III.

Tái cấu trúc hoạt động

Trước thực tế này, để tìm kiếm các cơ hội đầu tư mới, Lãnh đạo May 10 nhận định, các doanh nghiệp cần tái cấu trúc và định vị lại thương hiệu, sản phẩm.

“Những doanh nghiệp đã có vị thế trên thị trường xuất khẩu cần nhận định lại vị thế của mình. Bởi, những vị thế đó có thể đúng trong quá khứ, đúng hoặc không đúng trong tương lai, nhưng với biến động rất mạnh của thị trường, chúng tôi đang tập trung vào định vị lại sản phẩm, thị trường, quản trị, công nghệ, mô hình sản xuất và tìm kiếm thêm các cơ hội hợp tác, đầu tư mới”, ông Thân Đức Việt cho hay.

Theo đó, đây là lần May 10 phải rốt ráo tái cấu trúc toàn diện hiếm có. “May 10 sẽ định vị lại doanh nghiệp với việc áp dụng chuyển đổi số, sử dụng năng lượng tái tạo, nguyên liệu xanh để đáp ứng tiêu chuẩn và phát triển, bao gồm việc định vị về sản phẩm, thị trường và về quản trị, công nghệ, mô hình sản xuất”.

Theo ông, nếu doanh nghiệp không đạt tiêu chuẩn cao về chất lượng sản phẩm sẽ không có đơn hàng xuất khẩu.

“Chúng tôi xác định sẽ là một nhà sản xuất xanh, dùng năng lượng và nhiên liệu, sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc xanh, như sản phẩm từ hữu cơ hay sợi tái chế, đặc biệt sử dụng nhà máy xanh; tập trung tỉ trọng tăng trưởng về sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường và tăng theo năm – dù tỉ lệ còn nhỏ nhưng đây sẽ là xu thế trong tương lai”, Thân Đức Việt cho biết.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng tăng cường sử dụng điện mặt trời áp mái, hợp tác với tập đoàn năng lượng lớn để giảm chi phí đầu tư. Tuy nhiên, để thực hiện được điều này cần nguồn vốn khá lớn. Do đó, doanh nghiệp cần có lộ trình thực hiện chuyển đổi xanh.

“Để tiếp sức cho doanh nghiệp, thời gian qua, Chính phủ đã thực hiện quyết liệt các giải pháp như giảm lãi suất cho vay, đơn giản hoá các thủ tục hành chính… Đây là những “liều thuốc” kịp thời để doanh nghiệp có cơ hội tập trung đầu tư cho sản phẩm, tạo việc làm cho người lao động”, ông Việt nói.

Trong khi đó, để cải thiện tình hình, TNG cho biết có hướng điều chỉnh thị trường. Cụ thể, trước sức cầu ở thị trường truyền thống như Mỹ và EU sụt giảm, Công ty đẩy mạnh đơn hàng vào các thị trường khác. Hiện doanh số xuất khẩu của TNG sang Canada đạt mức tăng trưởng tốt, phần nào bù đắp được cho sự sụt giảm đơn hàng vào Mỹ. Ngoài ra, tại thị trường Nga, khách hàng của TNG đang phát triển tốt cũng là một yếu tố thuận lợi.

Nhấn mạnh tới các giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Lê Quốc Phương cũng cho rằng, khi xuất khẩu gặp khó khăn thì vai trò của thị trường trong nước rất quan trọng. Phải áp dụng tất cả giải pháp để khuyến khích thị trường trong nước phát triển hơn.

Để giữ nhịp độ sản xuất, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh – Học viên Tài chính – cho rằng, các doanh nghiệp nên chuyển hướng sản xuất sang những mặt hàng giá trị thấp hơn. Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại vào các thị trường trọng điểm xuất khẩu hoặc đang có lợi thế xuất khẩu như Châu Âu, Ấn Độ… Tăng cường công tác dự báo, thông tin về thị trường xuất khẩu, cũng như kịp thời hướng dẫn doanh nghiệp xuất khẩu thực thi những quy định mới phát sinh, tăng khả năng ứng phó hiệu quả.

Về phía mình, doanh nghiệp cũng cần nâng cao năng lực quản trị, chủ động hợp tác, liên kết trong sản xuất kinh doanh kết hợp với triển khai chuyển đổi số, chủ động đầu tư vào công nghệ mới, tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. Đó là những giải pháp căn cơ tạo tiền đề cho sản xuất xanh để từ đó tiết kiệm chi phí đầu vào, tồn tại và phát triển bền vững trên thị trường.

Nguồn: diendandoanhnghiep.vn

Tại buổi làm việc giữa đoàn công tác của Thủ tướng với TPHCM, ngày 16/4, Trung tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an, đánh giá, TPHCM là địa phương dẫn đầu cả nước về kéo giảm số vụ cháy nổ trong 3 tháng đầu năm. Tuy nhiên, người dân, doanh nghiệp và dư luận thời gian qua đã nói nhiều về những bất cập trong các quy định phòng cháy chữa cháy.

Lãnh đạo Bộ Công an khẳng định, các quy định, quy chuẩn về an toàn phòng cháy chữa cháy là điều cần thiết. Để xây dựng các quy định, quy chuẩn này, cơ quan có thẩm quyền đã đối chiếu, so sánh với các nước phát triển và có sự điều chỉnh phù hợp với bối cảnh, trình độ, tình hình phát triển của Việt Nam.

“Các quy chuẩn, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy liên ngành do nhiều bộ ngành khác liên quan xây dựng. Bộ Công an chỉ triển khai các quy chuẩn, tiêu chuẩn chuyên ngành. Chúng tôi cũng thường xuyên rà soát và kiến nghị điều chỉnh, thay đổi các tiêu chuẩn, quy chuẩn đã quá cũ, lạc hậu, gây khó cho doanh nghiệp”, lãnh đạo Bộ Công an phân tích.

Thứ trưởng Bộ Công an dẫn chứng về tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) 2622:1995 về phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình, TCVN 4513:1988 về cấp nước của Bộ Xây dựng đều đã ban hành từ lâu. Bộ Công an dù nhiều lần kiến nghị nhưng chưa có thay đổi.

“Những quy định này áp vào như trên trời rơi xuống, doanh nghiệp than là phải. Các cơ quan cần tạo hành lang pháp lý phòng cháy chữa cháy phù hợp hơn và không tạo thành trở lực trong phát triển kinh tế”, Trung tướng Lê Quốc Hùng bày tỏ.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Công an nêu rõ quan điểm, các quy định, quy chuẩn về phòng cháy chữa cháy vẫn là điều cần thiết phải áp dụng. Việc điều chỉnh, thay đổi cần dựa trên nguyên tắc không hạ thấp các tiêu chuẩn cần thiết nhằm đảm bảo an toàn, tính mạng người dân.

Tại buổi làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cùng các bộ, ngành cần xử lý ngay các bất cập về phòng cháy chữa cháy trong tuần tới.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các đơn vị tập trung rà soát có trọng tâm, trọng điểm, kiểm soát chặt chẽ đúng điều kiện, tiêu chuẩn của Việt Nam và tham khảo kinh nghiệm quốc tế.

Nguồn: Báo dân trí

Quy định mâu thuẫn

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC) nhận xét, việc chồng chéo, khó dự báo là vấn đề lớn với chính sách hiện nay. Ông Hiệp dẫn ví dụ, Luật Quy hoạch đô thị quy định dự án phải được chấp thuận chủ trương đầu tư rồi mới tiến hành làm quy hoạch và xin phê duyệt. Trong khi đó, Luật Đầu tư 2020 quy định, dự án muốn được chấp thuận chủ trương đầu tư phải có quy hoạch chi tiết được phê duyệt. Như vậy chỉ một vấn đề liên quan đến hai luật này đã không thống nhất, không khác gì “đánh đố” doanh nghiệp, ông Hiệp đánh giá.

Hoặc trong lĩnh vực đầu tư bất động sản, có khoảng 12 luật tác động trực tiếp vào các hoạt động, trong đó có nhiều điểm không đồng nhất khiến doanh nghiệp và các cơ quan quản lý gặp khó khăn.

Hay trong Luật Kinh doanh bất động sản, Điều 57 quy định bên bán chỉ được thu tiền đến 95% giá trị hợp đồng khi bên mua chưa được cấp giấy chứng nhận sử dụng, nhưng ở Luật đất đai lại quy định phải nộp 100% tiền thì cơ quan quản lý mới được cấp giấy chứng nhận.

Các luật đều thòng một câu “nếu có mâu thuẫn, khác các luật khác thì áp dụng theo luật này”. Với doanh nghiệp và người dân thì không biết nên theo luật nào. Như vậy, đang có những rủi ro về mặt pháp lý, sự chồng chéo, vướng mắc trong cơ chế về soạn thảo văn bản pháp luật.

“Chúng tôi cho rằng trong lần rà soát, chỉnh sửa lại một loạt các luật quan trọng như hiện nay cần đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất giữa các luật để tháo gỡ cho các doanh nghiệp. Giải quyết được vấn đề này là sẽ tháo gỡ cho các doanh nghiệp khỏi các ách tắc, chờ đợi mất thời gian”, Chủ tịch VACC nói.

Lắng nghe ý kiến DN trong xây dựng pháp luật

Ông Nguyễn Minh Đức, Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, sau khi tổng quát số lượng văn bản quy phạm pháp luật được ban hành năm 2022, VCCI nhận định dù là có những chính sách tốt nhưng cả doanh nghiệp và cơ quan nhà nước đều không biết áp dụng thế nào. Chẳng hạn, giảm VAT từ 10% xuống 8% thì do phụ lục hướng dẫn dựa vào mã HS cũng như phân loại ngành kinh tế nên “bản thân doanh nghiệp và các chi cục Thuế” đều thấy còn lẫn lộn, chồng chéo, khó áp dụng.

“Hay chính sách hỗ trợ lãi suất 2% thì gặp rắc rối ở việc hướng dẫn “điều kiện để được hưởng gói hỗ trợ lãi suất này là phải có khả năng phục hồi”. Cả doanh nghiệp lẫn các ngân hàng đều gặp rắc rối vì không biết như thế nào là một doanh nghiệp có khả năng phục hồi”, ông Đức nói.

Theo ông Đức, quá trình xây dựng các quy chuẩn kỹ thuật đang bị lạm dụng, đưa ra các yêu cầu quá cao, gây tốn kém chi phí cho doanh nghiệp, nhất là trong việc giải quyết những vấn đề nóng.

“Hay với trái phiếu doanh nghiệp, Nghị định 65/2022 đã đưa ra những quy định dù tốt, nhưng không có lộ trình áp dụng dẫn đến nghị định này như một cú “phanh gấp”, ông Đức nhận định.

Bà Nguyễn Minh Thảo, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, rủi ro pháp lý ở Việt Nam có nhiều khía cạnh, đó là thay đổi chính sách liên tục, doanh nghiệp khó đoán định.

Bà Thảo nhận định, rủi ro từ chất lượng văn bản được ban hành mới lớn hơn. Điều này được nhận diện rồi nhưng đến nay không khắc phục được. Các quy định vẫn chồng chéo, ban hành mới vẫn mâu thuẫn nhau. Chẳng hạn ngành nghề kinh doanh công khai có hơn 227 ngành, nhưng thực tế nhiều hơn rất nhiều, cải cách vẫn mang tính hình thức nên rủi ro thực thi vẫn rất lớn.

Bà Thảo nhấn mạnh những giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, đảm bảo môi trường chính sách an toàn cho doanh nghiệp cần được coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các bộ, ngành, địa phương và nỗ lực thực thi cần mạnh mẽ hơn.

Đặc biệt, cần tăng cường tham vấn, lấy ý kiến doanh nghiệp khi soạn thảo các văn bản pháp luật, các quy hoạch và cam kết quốc tế có liên quan. Từ đó, góp phần tạo thuận lợi hơn cho môi trường đầu tư kinh doanh và “khơi thông” các “điểm nghẽn” chính sách cho doanh nghiệp trong thời gian tới.

Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch VCCI cho biết, mong muốn của cộng đồng doanh nghiệp là sự ổn định môi trường pháp lý để thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân. Đối với các dự án đầu tư lớn, thực hiện trong thời gian dài, các nhà đầu tư luôn đòi hỏi tính ổn định và khả năng dự đoán của môi trường pháp lý để quyết định liệu có đầu tư hay không. Rủi ro pháp lý cao đồng nghĩa với hoạt động đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp kém thuận lợi.

“Tuân thủ pháp luật là bắt buộc nhưng cũng liên quan đến cách điều hành, vận hành, ban hành chính sách. Những doanh nghiệp lớn đầu ngành như những con tàu lớn, không thể phanh gấp nên rất cần môi trường kinh doanh ổn định”, Chủ tịch VCCI nêu rõ.

Nguồn: Cafef

Thước đo lạm phát chính của Mỹ tiếp tục tăng trong tháng 3 nhưng đã cho thấy dấu hiệu dần hạ nhiệt. Đây là dấu hiệu giúp Fed có thể cân nhắc việc tạm dừng sau khi thực hiện một lần tăng lãi suất được dự đoán vào tháng tới.

Theo số liệu từ Cục Thống kê Lao động Mỹ, CPI lõi, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng, tăng 0,4% trong tháng trước sau khi tăng 0,5% vào tháng 2. Trong khi đó, CPI cơ bản tăng 0,1%, khi giá xăng và khí đốt tự nhiên giảm.

So với 1 năm trước, CPI lõi đã tăng 5,6%. Đây là lần đầu tiên sau hơn 2 năm, CPI lõi tăng mạnh hơn so với CPI cơ bản, cao hơn 5% so với năm ngoái.

Số liệu mới công bố cho thấy mức giảm mạnh so với tháng trước khi con số hiện tại được so sánh với tháng 3/2022, khi giá năng lượng tăng vọt do mâu thuẫn Nga – Ukraine nổ ra.

Các nhà kinh tế được Bloomberg khảo sát ước tính CPI lõi tăng 0,4% trong tháng trước và CPI cơ bản tăng 0,2%.

Số liệu mới tiếp tục thể hiện rõ diễn biến khó lường của lạm phát, đặc biệt là trong lĩnh vực dịch vụ, dù một số dự đoán vẫn cho rằng giá cả sẽ hạ nhiệt trong thời gian tới. Trong khi các nhà hoạch định chính sách đang theo dõi sát sao về tác động của những bất ổn ngành ngân hàng với nền kinh tế, thì việc giá cả tăng cùng thị trường lao động tiếp tục nóng lên có thể khiến Fed tăng lãi suất thêm ít nhất 1 lần nữa, sau đó mới là một khoảng dừng trong thời gian dài.

Derek Tang, nhà kinh tế tại LH Meyer/Monetary Policy Analytics, cho hay: “Fed có thể vẫn tăng lãi suất trong tháng 5. Tuy nhiên, thị trường vẫn cần một chút thông tin để dự đoán liệu Fed có tiếp tục thắt chặt chính sách trong tháng 6 hay không.”

Báo cáo lạm phát cho thấy, chi phí nhà ở đang tăng với tốc độ chậm nhất kể từ tháng 11, dù “cho đến nay” vẫn là yếu tố đóng góp lớn nhất cho mức tăng hàng tháng. Giá hàng tạp hóa lần đầu tiên giảm từ tháng 9/2020, được thúc đẩy một phần bởi giá trứng sụt mạnh nhất kể từ năm 1987 tính theo tháng.

Trong khi đó, chi phí ăn uống bên ngoài tiếp tục leo thang nhanh chóng. Giá ô tô đã qua sử dụng giảm trong tháng 3, còn giá vé máy bay, đồ nội thất và bảo hiểm xe cơ giới đều tăng cao hơn.

Chi phí nhà ở, thành phần có tỷ trọng lớn nhất và chiếm khoảng 1/3 CPI cơ bản, tăng 0,6%. Song, chi phí nhà ở tăng với tốc độ chậm nhất trong khoảng 1 năm, còn giá khách sạn tăng mạnh nhất kể từ tháng 10.

Loại trừ chi phí nhà ở và năng lượng, giá dịch vụ tăng 0,5%, theo tính toán của Bloomberg. Số liệu này tăng 5,8% so với 1 năm trước và giảm tốc so với tháng trước.

Chủ tịch Fed Jerome Powell và các quan chức NHTW khác đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét các dữ liệu này khi đánh giá xu hướng lạm phát của Mỹ, dù họ tính toán dự trên một chỉ số khác. Fed đánh giá tăng trưởng tiền lương là một trong những động lực chính của lạm phát và rất quan tâm đến sự thay đổi của chỉ báo này.

Nguồn: Cafef

Nộp tiền vào thì nhanh, nhưng lấy ra rất khó

Tuần qua, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp được đưa ra nhiều, liên tục, nhưng giải pháp hỗ trợ thuế mà doanh nghiệp đang rất trông đợi, được dự thảo từ đầu năm, thì đến giờ vẫn đang… lấy ý kiến.

“Nếu chính sách miễn, giảm thuế mà ra chậm, thì mục tiêu hỗ trợ giảm nhiều. Doanh nghiệp vẫn nói là nộp vào thì nhanh, lấy lại tiền thì khó”, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam thẳng thắn nêu quan điểm.

Từng là Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, nên hơn ai hết, bà Cúc hiểu tâm tư này của các doanh nghiệp.

Thực tế đang diễn ra với nhiều doanh nghiệp trong diện được giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước của năm 2022 do ảnh hưởng bởi Covid-19, theo Quyết định số 01/2023/QĐ-TTg ngày 31/1/2023, nếu doanh nghiệp có phát sinh tiền thừa, thì được trừ vào kỳ nộp tiếp theo, hoặc được hoàn trả.

“Vấn đề là, lúc doanh nghệp khó khăn nhất, không có tiền, nhưng vẫn phải xoay đủ cách để nộp thuế; có doanh nghiệp không lo được, đã bị tính tiền chậm nộp. Tới đây được giảm, nếu muốn được hoàn để có tiền mặt, thì thủ tục rất lâu”, bà Cúc phân tích.

Trong cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 3/2020, phần nhiệm vụ được giao của Bộ Tài chính vẫn là khẩn trương trình cấp có thẩm quyền chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất.

Theo dự thảo mà Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ, đối với thuế giá trị gia tăng (GTGT), gia hạn 6 tháng đối với số thuế GTGT từ tháng 3 đến tháng 5/2023 và quý I/2023, gia hạn 5 tháng đối với số thuế GTGT của tháng 6/2023 và quý II/2023, gia hạn 4 tháng đối với số thuế GTGT của tháng 7/2023 và gia hạn 3 tháng đối với số thuế GTGT của tháng 8/2023.

So với dự thảo trước đó, phương án này có thay đổi, bởi đã quá thời hạn nộp thuế GTGT tháng 2/2023.

Nếu các quyết sách ban hành chậm hơn, thì doanh nghiệp sẽ khó cảm nhận được sự đồng hành của Chính phủ, dù những khó khăn của doanh nghiệp đều được nhận diện rõ. Hơn thế, bà Cúc nhấn mạnh, doanh nghiệp sẽ khó khăn hơn trong việc tính toán các kế hoạch kinh doanh, khi không chắc khoản tiền thuế được gia hạn thế nào…

Phân định rõ trách nhiệm

Một trong những nguyên nhân của sự bế tắc trong hoàn thuế GTGT mà doanh nghiệp ngành gỗ kiến nghị suốt vài năm qua là không rõ ràng trong phân định trách nhiệm. Trong khi dòng tiền đang khan hiếm, thì hàng ngàn tỷ đồng của doanh nghiệp lại bị treo, gây khó cho hầu hết doanh nghiệp.

“Nếu trách nhiệm không rõ ràng, thì không ai dám làm, vì ai cũng sợ”, bà Cúc bày tỏ với nhiều trăn trở.

Nhiều doanh nghiệp có đầy đủ hóa đơn, chứng từ, nhưng mãi không xong thủ tục vì có những khúc mắc trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Trong quy trình sản xuất hàng xuất khẩu của doanh nghiệp gỗ, có việc người thu gom gỗ nguyên liệu bán cho doanh nghiệp từ nguồn trôi nổi, không phải mua gỗ rừng trồng, nhưng khi cơ quan kiểm tra, trách nhiệm lại đổ vào cả doanh nghiệp sản xuất và cả cơ quan thuế.

“Chúng tôi mong muốn, các chính sách ngày càng minh bạch, cắt khúc ra, rõ ràng, ai làm thì chịu trách nhiệm, tránh tình trạng người này gây ra để trục lợi, nhưng người gặp khó khăn lại là các doanh nghiệp làm ăn chính đáng. Cơ quan thuế cũng không dám làm, vì không biết được quá trình trước đó thế nào”, bà Cúc phân tích.

Thực tế là, nếu những người liên quan mà không dám làm, thì sẽ dẫn đến ùn tắc. Với doanh nghiệp, tình trạng thiếu quy định rõ ràng về trách nhiệm còn mang đến rủi ro và sự hoang mang.

Bà Vũ Thị Minh Tú, Giám đốc đối ngoại Lazada Việt Nam chia sẻ, doanh nghiệp cảm thấy “khá chóng mặt” bởi hàng loạt quy định mới được ban hành cũng như đang trong quá trình soạn thảo, sửa đổi, sắp ban hành… điều chỉnh các hoạt động, hình thái kinh doanh trên môi trường số.

“Các văn bản mới và sắp ra đời có xu hướng ngày càng buộc nhiều trách nhiệm cho các nền tảng, theo kiểu ‘nắm người có tóc’, nhưng nếu việc phân định trách nhiệm giữa các bên không hợp lý, thì sẽ gây khó khăn trong quá trình thực thi”, bà Tú nêu quan điểm.

Theo bà Tú, các văn bản đang dự thảo có xu hướng buộc nền tảng phải chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa bán trên sàn thay cho bên cung cấp hàng hóa, dịch vụ đó, như các nội dung tại Dự thảo Luật Giao dịch điện tử, Dự thảo Luật Bảo vệ người tiêu dùng, Dự thảo Nghị định về hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử hướng dẫn Luật Giao dịch điện tử… Trong khi đó, nền tảng chỉ tạo ra một “cái chợ” để người bán, người mua gặp nhau, chứ không phải là bên bán hàng, như với hình thức siêu thị.

“Chúng tôi cũng có công cụ để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, đảm bảo sự phát triển của mình, có thể phạt điểm, nặng nhất là đóng tài khoản vĩnh viễn với bên vi phạm, nhưng không thể chịu trách nhiệm thay cho người bán hàng đó, không thể làm thay cơ quan quản lý nhà nước”, bà Tú nói.

Lo ngại đang xuất hiện là, nếu buộc các nền tảng phải chịu những trách nhiệm vượt khả năng của họ, thì không những không giải quyết được vấn đề, mà có thể gây ra tình trạng lợi dụng chính sách từ những đối tượng xấu kinh doanh trên sàn, từ đó tạo ra khủng hoảng cho các nền tảng thương mại điện tử.

“Vấn đề này đã được phân tích nhiều lần, mong các nhà làm luật lắng nghe, đánh giá, rà soát để các quy định có tính ứng dụng cao”, bà Tú khuyến nghị.