Tác giả: Thanh Hai

Trước đó hơn 1.000 chủ rừng ở Quảng Bình nhận được tiền từ bán tín chỉ carbon cho thấy kiếm tiền từ bảo vệ môi trường không còn là chuyện của tương lai xa nữa.

Ngoài rừng, điện gió, điện mặt trời, các dự án chuyển đổi năng lượng, thu gom và tái chế rác, nông nghiệp, lâm nghiệp… đều là những ngành tiềm năng kiếm bộn tiền từ bán tín chỉ carbon trong thời gian tới.

Rừng đem tiền về cho cộng đồng

Ngân hàng Thế giới (WB) vừa chuyển khoản tiền trị giá 51,5 triệu USD, tương đương 1.200 tỉ đồng, cho Việt Nam sau khi mua 10,3 triệu tín chỉ carbon rừng. Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở khu vực Đông Á – Thái Bình Dương nhận được khoản tiền bán tín chỉ carbon rừng từ WB.

Bà Carolyn Turk – giám đốc quốc gia WB tại Việt Nam – cho biết khoản chi trả này là bước ngoặt, đánh dấu một bước nữa để Việt Nam tham gia thị trường tín chỉ carbon toàn cầu. Còn ông Nguyễn Ngọc Tùng – giám đốc Quỹ VinaCarbon – cho biết việc Việt Nam nhận được khoản tiền từ chuyển nhượng hơn 10 triệu tín chỉ carbon rừng đã cho thấy sự quan tâm lớn của các tổ chức nước ngoài đối với các dự án carbon tại Việt Nam.

Quảng Bình là một trong những địa phương đầu tiên được chi trả tiền bán tín chỉ carbon. Theo ông Mai Văn Minh – giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh, đến nay hơn 80 tỉ đồng tỉnh này nhận được sau khi bán tín chỉ carbon đã được chia về tận tay các chủ rừng. Riêng về các hộ dân được giao rừng thì có hơn 1.000 hộ đã được nhận khoản tiền này.

Trong danh sách được chia tiền bán tín chỉ carbon của Quảng Bình, chủ rừng là các tổ chức, công ty lâm nghiệp được chia nhiều nhất với tổng số tiền là hơn 58 tỉ đồng. Chủ rừng là UBND các xã được chia hơn 11,5 tỉ đồng. Chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân được chia tổng số tiền hơn 8 tỉ đồng. Chủ rừng là cộng đồng được chia gần 2 tỉ đồng.

Cũng theo ông Minh, đây là mức tính theo giá tín chỉ carbon của giai đoạn 2023 – 2025. Sau năm 2025 khi thị trường carbon thành tự do thì giá carbon sẽ tăng lên.

“Đây mới thí điểm trên 469.000ha rừng tự nhiên. Trong khi đó Quảng Bình còn có một diện tích rất lớn rừng trồng cũng có thể đưa vào khai thác carbon. Nếu khai thác hết có thể gấp đôi con số 4,5 triệu tấn carbon của giai đoạn thí điểm vừa qua. Đây là tiềm năng cho ngành nông nghiệp, nguồn lợi tương đương khai thác gỗ trước đây”, ông Minh nói.

Còn ông Phạm Đăng An – giám đốc VP Carbon Solutions – cho rằng mặt tích cực của việc WB chi trả hơn 1.200 tỉ đồng tiền bán tín chỉ carbon từ rừng đối với Việt Nam đó là một khoản chi trả minh bạch, mang lại lợi ích cho cộng đồng cũng như cho thấy chúng ta đã bán được tín chỉ carbon với khối lượng vượt trội khi thu được kết quả giảm phát thải vượt quá hợp đồng.

Nhiều ngành sẽ “hái ra tiền”

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Võ Trường An – phó tổng giám đốc Công ty CP Sàn giao dịch tín chỉ carbon ASEAN (CCTPA) – cho biết thị trường tín chỉ carbon năm 2024 của Việt Nam được dự báo tiếp tục phát triển mạnh mẽ, với tiềm năng tăng trưởng lên đến 20%.

Nguyên nhân là do Việt Nam đang phải đối mặt với áp lực giảm phát thải khí nhà kính từ các hiệp định quốc tế như thỏa thuận Paris và Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Theo ông An, ngoài rừng, thị trường tín chỉ carbon ở Việt Nam còn có tiềm năng phát triển ở các lĩnh vực khác như năng lượng tái tạo hay trồng cây xanh đô thị. Việt Nam có tiềm năng lớn khi có nguồn năng lượng mặt trời, gió, thủy điện dồi dào. Các dự án năng lượng tái tạo có thể tạo ra tín chỉ carbon từ việc giảm phát thải khí nhà kính do sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Tương tự, TS Nguyễn Hồng Quân – viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn – cho hay dư địa tín chỉ carbon năm 2024 còn lớn, không chỉ từ rừng mà còn các ngành năng lượng tái tạo, nông nghiệp…

Trong đó ngành nông nghiệp đặc biệt tiềm năng nhờ các hoạt động cải thiện điều kiện canh tác tương đối dễ dàng, có thể chuyển đổi nhanh chóng.

Ngoài ra nhiều lĩnh vực khác như xây dựng, sản xuất công nghiệp, giao thông, vận tải xây dựng cũng là lĩnh vực tiềm năng, song các lĩnh vực này cần nhiều thời gian, nguồn lực lớn để thay đổi về hạ tầng, kỹ thuật, đầu tư máy móc.

Tuy nhiên, ông An cho rằng thị trường tín chỉ carbon ở Việt Nam sẽ chưa thể sôi động ngay trong năm 2024 do nước ta mới đang trong quá trình xây dựng thị trường, dự kiến sẽ thành lập và tổ chức vận hành thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon kể từ năm 2025 và sẽ tổ chức vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon chính thức trong năm 2028.

Cần sớm có hành lang pháp lý

TS Lê Xuân Nghĩa – viện trưởng Viện Tư vấn phát triển tài chính carbon (CODE) – cho biết muốn tạo lập được thị trường cần có ít nhất 500 – 1.000 người bán và cũng cần có 500 – 1.000 người mua cùng một đội ngũ tư vấn, kiểm toán và nhà tổ chức sàn giao dịch với hàng loạt các quy định về kỹ thuật, công nghệ, thanh toán, lưu ký…

Theo ông Nghĩa, hành lang pháp lý đầu tiên và quan trọng nhất là tạo ra được hàng hóa chuẩn và ba bộ phận cấu thành thị trường (người mua – người bán – trung gian). Công việc này cần rất nhiều thời gian cả ở Chính phủ, các bộ và quan trọng hơn là doanh nghiệp, hệ thống thống kê, kiểm toán.

“Nếu Chính phủ không ban hành hạn ngạch có tính bắt buộc và thách thức và nếu doanh nghiệp không kiểm kê báo cáo được phát thải CO₂ thì sẽ không có hàng hóa và cũng không có các bộ phận hợp thành thị trường. Có thể thấy để có được sàn giao dịch thí điểm vào năm 2025 và chính thức vào năm 2028 là nhiệm vụ cấp bách và phức tạp cần được chuẩn bị khẩn trương hơn hiện tại rất nhiều”, ông Nghĩa nhận định.

Theo ông Nghĩa, nghị định 06 và các thông tư hướng dẫn đã quy định các bước chuẩn bị cho việc hình thành sàn giao dịch carbon. Đặc biệt nghị định và thông tư hướng dẫn đã quy định cụ thể gần 2.800 doanh nghiệp thuộc một số ngành có phát thải carbon lớn phải có báo cáo phát thải khí nhà kính song đến nay vẫn mới có ít doanh nghiệp báo cáo.

Trong khi đó, ông Trường An cho rằng để phát triển thị trường mua bán tín chỉ carbon, Nhà nước cần phát triển và công bố các quy định chi tiết, rõ ràng về mua bán tín chỉ carbon tại Việt Nam. Bên cạnh đó, cần xây dựng thị trường thương mại tín chỉ carbon để các đối tác có thể gặp nhau, thực hiện giao dịch mua bán một cách minh bạch và hiệu quả.

Ai sẽ mua tín chỉ carbon?

TS Vũ Tấn Phương – giám đốc Văn phòng Chứng chỉ rừng Việt Nam (VFCO) – cho hay với diện tích rừng hiện tại khoảng 14,7 triệu ha, lượng carbon lưu giữ trong sinh khối cây rừng được ước tính là khoảng 612 triệu tấn, tương đương 2,2 tỉ tấn CO2, trong đó khoảng 80% lưu giữ ở rừng tự nhiên.

Kết quả kiểm kê khí nhà kính quốc gia cho thấy lâm nghiệp là lĩnh vực duy nhất có phát thải ròng âm, tức lượng hấp thụ carbon của rừng lớn hơn lượng phát thải. Tính trung bình trong giai đoạn 2010 – 2020, lượng phát thải ròng trung bình/năm trong lâm nghiệp khoảng -40 triệu tấn CO2 tương đương. Nếu quy ra giá trị bằng tiền để giảm 40 triệu tấn CO2 tương đương sẽ khoảng 3.500 tỉ đồng với giả định chi phí giảm phát thải 1 tấn CO2 tương đương là 5 USD.

Ông Phương cho hay việc thực hiện các biện pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong lâm nghiệp sẽ góp phần quan trọng trong thực hiện mục tiêu giảm phát thải của Việt Nam và tạo nguồn tài chính bổ sung từ các hoạt động mua bán, trao đổi và thương mại tín chỉ carbon tại thị trường carbon trong nước và quốc tế.

“Hiện nay Chính phủ đang xây dựng thị trường carbon trong nước và khi đi vào hoạt động sẽ mở ra các cơ hội về mua bán, trao đổi, thương mại tín chỉ carbon giữa các doanh nghiệp, thúc đẩy đầu tư cho giảm phát thải khí nhà kính và tăng hấp thụ carbon trong các hoạt động lâm nghiệp”, ông Phương nói.

Thị trường carbon trên thế giới đang khá sôi động với sự tham gia của nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn đặt mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 và theo sát các mục tiêu khí hậu toàn cầu.

Trong xu hướng chuyển dịch xanh, số lượng các doanh nghiệp có nhu cầu cắt giảm lượng phát thải ngày càng tăng lên. Đây chính là nhóm khách hàng tiềm năng mua tín chỉ carbon và chứng chỉ năng lượng tái tạo (RECs) tại Việt Nam.

Bên cạnh đó sẽ có các đơn vị, tổ chức quốc tế như các ngân hàng, quỹ đầu tư, quỹ hợp tác toàn cầu… tham gia như một phần của thị trường. Còn tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp nội cũng đã rục rịch tìm mua tín chỉ carbon và tìm cách giảm phát thải để tránh bị đánh thuế, giảm lợi thế cạnh tranh khi xuất hàng sang EU.

Ông Phạm Đăng An – giám đốc VP Carbon Solutions – cho hay dù chưa vận hành thị trường tín chỉ carbon chính thức nhưng Việt Nam đã gián tiếp tham gia các hoạt động mua bán tín chỉ carbon thông qua một số đề án như Cơ chế phát triển sạch (CDM). Tuy nhiên, con số này còn rất khiêm tốn so với tiềm năng thị trường tín chỉ carbon tại Việt Nam.

Việc phát triển thị trường tín chỉ carbon là cần thiết giúp khai thác tiềm năng này, đồng thời góp phần thúc đẩy quá trình chuyển dịch xanh, hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050 của Việt Nam.

Hiện Việt Nam đang trong quá trình xây dựng quy định quản lý tín chỉ carbon, hoạt động trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon cũng như xây dựng quy chế vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon. “Khi thị trường đi vào hoạt động, sẽ có sự tham gia của cả các doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp quốc tế. Thị trường sẽ vận hành hiệu quả khi có hành lang pháp lý phù hợp”, ông An nói.

Nguồn: Báo tuổi trẻ

Kết quả trên là tin tốt cho các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc ngay cả khi cuộc khủng hoảng bất động sản của nước này vẫn đang là lực cản đối với nền kinh tế và niềm tin của nhà đầu tư.

Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) chính thức của Trung Quốc đã tăng lên 50,8 điểm trong tháng 3, từ mức 49,1 của tháng 2 và cao hơn mức dự báo trung bình 49,9 điểm trong cuộc thăm dò trước đó của Reuters.

Mặc dù tốc độ tăng còn khiêm tốn nhưng đây cũng là chỉ số PMI cao nhất kể từ tháng 3 năm ngoái, khi động lực tăng trưởng từ việc gỡ bỏ các biện pháp chống dịch Covid-19 cứng rắn bắt đầu chững lại.

Zhou Maohua, nhà phân tích của Ngân hàng Everbright Trung Quốc, cho rằng: “Nhìn vào các chỉ số, thì cung và cầu trong nước đã được cải thiện; khi niềm tin của chủ sở hữu nhà và doanh nghiệp đang phục hồi, thì mức độ sẵn sàng tiêu dùng và đầu tư cũng sẽ tăng lên”.

Dữ liệu PMI tháng 3 cho thấy Trung Quốc ghi nhận số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới tăng lên mức tích cực, đảo ngược mức sụt giảm kéo dài 11 tháng qua. Tuy nhiên, tình hình việc làm vẫn tiếp tục sụt giảm, mặc dù với tốc độ chậm hơn.

Các chỉ số lạc quan gần đây cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đang dần lấy lại trạng thái tốt hơn, khiến các nhà phân tích bắt đầu nâng dự báo tăng trưởng năm nay đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Đơn cử, tập đoàn dịch vụ tài chính Citi tuần này đã nâng dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2024 của Trung Quốc lên 5,0%, từ mức 4,6%, với lý do “dữ liệu tích cực gần đây và việc đưa ra chính sách”.

Theo phản ánh của Reuters, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đã phải vật lộn với tình trạng trì trệ kinh tế kéo dài kể từ khi dỡ bỏ các biện pháp chống dịch Covid-19 vào cuối năm 2022, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng bất động sản của nước này ngày càng lún sâu, nợ chính quyền địa phương gia tăng và nhu cầu toàn cầu suy yếu.

“Dữ liệu tháng 3 cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đã sẵn sàng cho một kết thúc mạnh mẽ trong quý I”, công ty tư vấn China Beige Book nhận xét. “Việc tuyển dụng đã ghi nhận khoảng thời gian cải thiện dài nhất kể từ cuối năm 2020. Sản xuất cũng như bán lẻ đều tăng trưởng”.

Tuy nhiên, suy thoái bất động sản ngày càng sâu sắc vẫn là lực cản lớn đối với tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, bên cạnh vấn đề nợ của chính quyền các địa phương và bảng cân đối kế toán của các ngân hàng quốc doanh.

Tháng 3 ghi nhận chỉ số PMI phi sản xuất chính thức của Trung Quốc, bao gồm lĩnh vực dịch vụ và xây dựng, đã tăng lên 53 điểm, từ mức 51,4 trong tháng 2, đánh dấu mức cao nhất kể từ tháng 9.

Đầu tháng này, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã công bố mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2024 là khoảng 5% tại cuộc họp thường niên của Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc sẽ cần tung ra nhiều biện pháp kích thích hơn để đạt được mục tiêu tăng trưởng trên.

Thực tế, chính phủ Trung Quốc vào đầu tháng này đã thông qua một kế hoạch nhằm thúc đẩy nâng cấp thiết bị trên quy mô lớn và bán hàng tiêu dùng. Kế hoạch này được kỳ vọng có thể tạo ra nhu cầu thị trường trị giá hơn 5 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 691,63 tỷ USD) mỗi năm.

Nhiều nhà phân tích lo ngại rằng nền kinh tế Trung Quốc có thể bắt đầu rơi vào tình trạng đình trệ kiểu Nhật Bản vào cuối thập niên này, nếu các nhà hoạch định chính sách không thực hiện các biện pháp định hướng lại nền kinh tế theo hướng tiêu dùng hộ gia đình và phân bổ nguồn lực theo thị trường, đồng thời thoát khỏi sự phụ thuộc quá lớn vào đầu tư cơ sở hạ tầng như trước đây.

Nguồn: Báo đầu tư

Báo cáo Đánh giá sự ổn định thị trường vốn năm 2023 của SC cho hay, mặc dù chỉ chiếm 8% tổng xuất khẩu của Malaysia trong giai đoạn 2021 – 2023, song nhiều chính sách liên quan đến môi trường, khí hậu, xã hội và quản trị (ESG), đặc biệt là CBAM của EU có khả năng ảnh hưởng lớn tới các doanh nghiệp Malaysia.
SC cũng lưu ý rằng, EU ngày càng đưa ra nhiều tiêu chuẩn liên quan đến ESG ở cấp độ quốc tế, đòi hỏi các doanh nghiệp Malaysia cần phải tuân thủ, kịp thời nắm bắt thông tin để có định hướng kinh doanh phù hợp.

Trong bối cảnh này, SC đang xây dựng một nghiên cứu đánh giá mức độ rủi ro, tác động của các quy định ESG đối với các công ty đại chúng (PLC) để nhấn mạnh tính cấp thiết của việc chuyển đổi hoạt động kinh doanh theo hướng bền vững.

Để đạt được mục tiêu này, SG đã chủ trì một ủy ban cố vấn về phát triển bền vững, trong đó có nhiệm vụ xác định khả năng sử dụng các quy định của Ủy ban Tiêu chuẩn Bền vững Quốc tế (ISSB) ở Malaysia, cung cấp thông tin và xây dựng các khuôn khổ hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước.

SC khẳng định rằng đây là một phần trong nỗ lực của SC nhằm góp phần giảm sự khác biệt giữa các tiêu chuẩn ESG quốc tế và địa phương.
Các công ty ở Malaysia tham gia vào các lĩnh vực truyền thống sử dụng nhiều carbon hoặc hoạt động trong những ngành gây phát thải khí carbon cao đang phải đối mặt với nhiều rủi ro khi các nhà đầu tư, khách hàng có sự điều chỉnh chính sách thương mại, đầu tư theo cơ chế CBAM của EU.

Nguồn: bnews.vn

Ngày 26-3, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký ban hành Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân. Từ ngày 15-5-2024, Quyết định này thay thế Quyết định 24 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ.

Về cơ chế điều chỉnh giá bán điện bình quân hằng năm, Quyết định 05 nêu rõ trường hợp giá bán điện bình quân tính toán giảm từ 1% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có trách nhiệm giảm giá bán điện bình quân ở mức tương ứng. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày thực hiện điều chỉnh, EVN có trách nhiệm lập hồ sơ báo cáo Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan để kiểm tra, giám sát.

Trường hợp giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 3% đến dưới 5% so với giá bán điện bình quân hiện hành, EVN quyết định điều chỉnh tăng giá bán điện bình quân ở mức tương ứng. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày thực hiện điều chỉnh, EVN lập hồ sơ báo cáo Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan để kiểm tra, giám sát.

Trường hợp giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 5% đến dưới 10% so với giá bán điện bình quân hiện hành, EVN được phép điều chỉnh tăng giá bán điện bình quân ở mức tương ứng sau khi báo cáo và được Bộ Công Thương chấp thuận.

Trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ phương án giá của EVN, Bộ Công Thương có trách nhiệm trả lời bằng văn bản để EVN triển khai thực hiện. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày thực hiện điều chỉnh, Tập đoàn EVN có trách nhiệm báo cáo Bộ Công Thương.

Trường hợp giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 10% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành hoặc ảnh hưởng đến tình hình kinh tế vĩ mô, trên cơ sở hồ sơ phương án giá điện do EVN trình, Bộ Công Thương chủ trì kiểm tra, rà soát và gửi lấy ý kiến Bộ Tài chính và các Bộ, cơ quan liên quan.

Trên cơ sở ý kiến góp ý của Bộ Tài chính và các Bộ, cơ quan liên quan, Bộ Công Thương tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến. Trường hợp cần thiết, Bộ Công Thương phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan báo cáo Ban Chỉ đạo điều hành giá trước khi báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

So với quy định cũ, Quyết định 05 đã thay đổi chu kỳ điều chỉnh giá điện bình quân. Theo đó, thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 3 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất (quy định cũ là 6 tháng).

Tại Quyết định này, Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Công Thương có trách nhiệm hướng dẫn EVN tính toán giá bán điện bình quân theo quy định; thực hiện việc điều chỉnh giá điện; chủ trì kiểm tra, giám sát theo quy định.

Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương thực hiện Quyết định này với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về giá. Các Bộ, cơ quan liên quan có ý kiến tham gia, phối hợp đối với các nội dung liên quan trong phạm vi được phân công quản lý theo chức năng, nhiệm vụ được giao và quy định của pháp luật. Tổng cục Thống kê có trách nhiệm đánh giá tác động của việc điều chỉnh giá điện đến kinh tế vĩ mô.

Minh Chiến

Nguồn: Báo mới

Theo Báo cáo tình hình kinh tế – xã hội tháng 3 và quý I năm 2024 của Cục Thống kê TP. Cần Thơ, trong quý I/2024, thành phố cấp mới đăng ký kinh doanh cho 351 doanh nghiệp, đạt 19,5% kế hoạch, với tổng vốn đăng ký 2.749,8 tỷ đồng, đạt 21,15% kế hoạch. So cùng kỳ năm 2023, số doanh nghiệp đăng ký giảm 10,23% và số vốn đăng ký mới tăng 38,9%.

Tuy nhiên, tính từ ngày 1/1/2024 đến 29/2/2024, tình hình biến động giải thể, bỏ địa điểm kinh doanh, tạm ngưng với tổng số 1.066 doanh nghiệp, gấp hơn 3 lần so với doanh nghiệp thành lập mới trong cả quý I/2024. Trong đó, số doanh nghiệp giải thể, bỏ địa chỉ kinh doanh… với tổng số 188 doanh nghiệp (9 doanh nghiệp đã hoàn thành thủ tục giải thể; 80 doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể; 99 doanh nghiệp bỏ địa điểm kinh doanh) và 878 doanh nghiệp ngừng hoạt động có thời hạn.

Bên cạnh đó, tình hình thu hút đầu tư cũng không mấy khả quan. Lũy kế quý I/2024, trên địa bàn TP. Cần Thơ chỉ có 1 dự án đầu tư trong nước được UBND thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư, với vốn đầu tư đăng ký 150 tỷ đồng.

Về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), trong quý I năm 2024, thành phố chưa cấp dự án đầu tư mới. Chỉ có 1 dự án FDI trong khu công nghiệp được điều chỉnh tăng vốn thêm 18,93 triệu USD.

Lũy kế trên địa bàn thành phố hiện có 81 dự án FDI, tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 2.274,97 triệu USD (Trong đó, tại các khu công nghiệp có 29 dự án, với tổng vốn đăng ký 611,98 triệu USD; ngoài khu công nghiệp có 52 dự án, tổng vốn đăng ký 1.662,99 triệu USD).

Về xu hướng hoạt động sản xuất kinh doanh, theo Cục Thống kê TP. Cần Thơ, qua kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong quý I/2024 so với quý IV/2023 cho thấy, đa số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn. Dự kiến quý II/2024 so với quý I/2024, có 40% doanh nghiệp đánh giá xu hướng tốt hơn và chỉ 20% doanh nghiệp đánh giá tình hình vẫn còn khó khăn.

Về khối lượng sản xuất, có 24% số doanh nghiệp đánh giá khối lượng sản xuất của doanh nghiệp quý I/2024 tăng so với quý trước; 38% số doanh nghiệp đánh giá khối lượng sản xuất giảm. Xu hướng quý II/2024 so với quý I/2024, có 40% số doanh nghiệp dự báo khối lượng sản xuất tăng; 17% số doanh nghiệp dự báo giảm.

Về đơn đặt hàng mới, có 22,11% số doanh nghiệp đánh giá doanh nghiệp nhận được đơn đặt hàng mới quý I/2024 tăng so với quý trước; 32,63% số doanh nghiệp đánh giá đơn đặt hàng mới giảm. Xu hướng quý II/2024 so với quý I/2043, có 38,54% số doanh nghiệp dự báo đơn đặt hàng mới sẽ tăng; 13,54% số doanh nghiệp dự báo giảm.

Về đơn đặt hàng xuất khẩu, quý I/2024 so với quý trước, có 20,83% số doanh nghiệp khẳng định số đơn hàng xuất khẩu cao hơn; 22,92% số doanh nghiệp có đơn hàng xuất khẩu giảm. Xu hướng quý II/2024 so với quý I/2024, có 43,75% số doanh nghiệp dự kiến tăng đơn hàng xuất khẩu; 12,50% số doanh nghiệp dự kiến giảm.

Nguồn: Báo Đầu tư

Lãi vay giảm khi tín dụng khó tăng

Mặt bằng lãi suất cho vay giảm dần khi lãi suất huy động xuống sâu, song tăng trưởng dư nợ toàn ngành vẫn âm trong 2 tháng đầu năm nay.

Nhằm thu hút khách hàng, nhiều ngân hàng tiếp tục giảm lãi cho vay. Sacombank triển khai nguồn vốn 10.000 tỷ đồng với lãi suất siêu ưu đãi chỉ 3%/năm, đáp ứng nhu cầu vay vốn của khách hàng cá nhân và doanh nghiệp đến hết quý I/2024.

Trong khi đó, SHB đồng loạt giảm lãi suất các gói vay ưu đãi xuống còn từ 5,79%/năm. Với cá nhân, lãi suất vay được điều chỉnh giảm xuống 6,39%/năm đối với khoản vay ngắn hạn và 5,79%/năm đối với khoản vay trung – dài hạn. Đồng thời, với gói vay ưu đãi mua nhà, khách hàng được hưởng ưu đãi giải ngân tới 90% giá trị bất động sản mua, thời gian vay lên tới 25 năm, thời gian ưu đãi lãi suất và ân hạn gốc kéo dài tới 24 tháng. Đặc biệt, với những khách hàng thân thiết, sử dụng nhiều sản phẩm dịch vụ của Ngân hàng có thể được giảm thêm tối đa 1%/năm.

Mặc dù lãi suất cho vay đã và đang giảm dần, song số liệu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, đến hết tháng 2/2024, tín dụng nền kinh tế giảm 0,72% so với cuối năm 2023. Phó thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, do yếu tố mùa vụ của dịp Tết Nguyên đán cùng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế chưa cao, đến ngày 29/2/2024, tín dụng nền kinh tế giảm 0,72% so với cuối năm 2023. Vì thế, để kích cầu tăng trưởng tín dụng trong các quý tới, NHNN yêu cầu các ngân hàng tiết giảm chi phí để nỗ lực giảm thêm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ khách hàng.

TS. Nguyễn Anh Vũ, Trưởng khoa Tài chính (Trường đại học Ngân hàng TP.HCM) cho rằng, mặt bằng lãi suất tiền gửi tiết kiệm giảm kéo tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) có xu hướng tăng lên trong thời gian gần đây, nên chi phí vốn của ngân hàng khả năng được duy trì ở mức thấp trong một thời gian nữa. “Đây là cơ hội cho ngân hàng giảm lãi suất đầu ra, đẩy mạnh tín dụng ra nền kinh tế, nhất là trong các quý tới”, TS. Vũ nói.

Khách hàng cạn tài sản thế chấp

Cái khó của doanh nghiệp hiện nay là cạn tài sản thế chấp để vay vốn ngân hàng. Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến tín dụng chậm. Báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp TP. HCM (HUBA) gửi UBND TP.HCM mới đây cho thấy, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn không thể tiếp cận nguồn vốn tín dụng.

Theo HUBA, trước tình hình khó khăn về vốn, NHNN đã ban hành Thông tư số 02/2023/TT-NHNN cho phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn; đồng thời tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ 2% lãi suất vay, song tình hình vay vốn của doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn. Đáng chú ý, theo khảo sát của HUBA, có tới 41% doanh nghiệp không còn tài sản thế chấp đủ pháp lý để vay vốn. Trong khi đó, việc định giá tài sản đất nông nghiệp rất thấp, tài sản đất thuê hàng năm cũng không thế chấp được, các tài sản khác bị định giá xuống khi lạm phát gia tăng. Vì vậy, HUBA kiến nghị xem xét tăng tỷ lệ thế chấp các tài sản này, thực hiện mở rộng cho vay theo hợp đồng, với các tài sản và quyền tài sản hình thành trong tương lai.

Đồng thời, HUBA kiến nghị chính quyền TP.HCM xem xét đơn giản hóa thủ tục vay vốn kích cầu đầu tư cho doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ, chú trọng hỗ trợ nguồn vốn và chính sách ưu đãi đối với các dự án lớn, hình thành hệ thống các nhà máy chuyên môn hóa, có thể sản xuất được các cụm linh kiện hoàn chỉnh, đáp ứng yêu cầu của khách hàng toàn cầu.

Trong khi đó, doanh nghiệp kiến nghị, ngân hàng nên nới điều kiện, tiêu chí cho vay để họ có thể tiếp cận vốn vay. Một doanh nghiệp trong lĩnh vực lữ hành cho biết, họ đang rất cần vốn cho hoạt động sản xuất – kinh doanh, nhưng khó vay vốn ngân hàng, vì báo cáo tài chính không đẹp để đáp ứng điều kiện vay vốn của ngân hàng.

Để dòng vốn tín dụng chảy nhanh hơn, các doanh nghiệp, hiệp hội đề xuất ngân hàng linh động hơn trong việc cho vay, giảm bớt thủ tục, yêu cầu tài sản đảm bảo. Thế nhưng, theo Phó thống đốc Đào Minh Tú, các tiêu chuẩn để đảm bảo tính an toàn của khoản vay, như yếu tố pháp lý của tài sản đảm bảo, là yêu cầu không thể giản lược.

Đáng chú ý là, tình hình kinh tế khó khăn cả trong và ngoài nước đang gây áp lực không nhỏ đến khả năng thanh toán nợ của các doanh nghiệp. Hệ quả là, nợ xấu đang có xu hướng gia tăng toàn ngành ngân hàng. Nợ xấu tăng đang là mối lo, nhất là khi nợ xấu được dự báo sẽ đạt đỉnh trong năm 2024. Do đó, dù đạt lợi nhuận cao, song ngân hàng cũng phải trích dự phòng lớn, tác động tiêu cực lên kết quả kinh doanh trong năm. Vì thế, hầu hết ngân hàng kiến nghị gia hạn Thông tư 02/2023/TT-NHNN để khách hàng có thêm thời gian trả nợ.

Nguồn: Báo đầu tư

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, ông Trương Văn Bắc, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư cao su Việt Nam cho biết, doanh nghiệp của ông đã bị chậm hoàn thuế khoảng 2 năm nay, với số tiền lên tới gần 70 tỷ đồng.

“Số tiền chậm hoàn thuế còn lớn hơn số vốn của Công ty”, ông Bắc nói.

Vì số tiền bị chậm hoàn thuế này, ông Trương Văn Bắc cho hay, công ty ông đã tạm ngừng hoạt động vì không có vốn quay vòng. Trong khi đó, nguồn vốn vay ngân hàng cũng hết sức hạn chế bởi ngân hàng căn cứ vào hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp để cho vay.

Dù khó lòng tồn tại, song doanh nghiệp này cũng không thể giải thể, mà vẫn phải duy trì hoạt động để chờ số tiền hoàn thuế chưa biết khi nào mới được trả này.

“Nếu giải thể thì khó để làm giấy tờ, thủ tục nhận lại hồ sơ hoàn thuế. Nhưng việc duy trì hoạt động như thế này cũng tốn khá nhiều chi phí nhân sự, đóng thuế doanh nghiệp… Những chi phí này tôi phải tự bỏ tiền túi ra trả. Điều này khiến doanh nghiệp và người kinh doanh rơi vào tình trạng sống dở chết dở”, ông Bắc ngao ngán.

Quan trọng hơn, với việc không còn khả năng duy trì kinh doanh, Công ty TNHH Đầu tư cao su Việt Nam rơi vào tình trạng đánh mất khách hàng, đánh mất các thị trường sau hàng chục năm gây dựng, kinh doanh.

Trước đó, vào tháng 5/2023, Công ty nộp hồ sơ đề nghị hoàn thuế của 2 kỳ hoàn thuế tháng 10/2021 (từ tháng 7 – 10/2021 và tháng 11/2021). Dù quy định chậm nhất là 40 ngày phải giải quyết, nhưng đến nay, hồ sơ của Công ty vẫn “bặt vô âm tín”. Chi cục Thuế quận Phú Nhuận nói đã chuyển hồ sơ lên Cục Thuế TP.HCM. Liên lạc với Cục Thuế TP.HCM thì được trả lời là không trực tiếp quản lý hồ sơ của Công ty, mọi thắc mắc liên lạc với Chi cục Thuế quận Phú Nhuận để được giải đáp.

Ông Bắc cho biết thêm, trước đó, doanh nghiệp không thể nộp được hồ sơ đề nghị hoàn thuế vì các cơ quan liên quan không tiếp nhận, chỉ khi có phản ánh từ báo chí thì mới được mở cửa nhận hồ sơ, song tình hình cũng không mấy khả quan.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra với nhiều doanh nghiệp ở các ngành hàng như gỗ, sắn…

Nổi bật có thể kể đến hồ sơ hoàn thuế của Công ty cổ phần Fococev Việt Nam, với số tiền lên tới 355 tỷ đồng. Cụ thể, Công ty Fococev Việt Nam kiến nghị, có 29 hồ sơ cho các kỳ hoàn thuế từ tháng 6/2020 đến tháng 2/2023, với số tiền đề nghị hoàn là khoảng 355 tỷ đồng; có 2 hồ sơ cho kỳ hoàn thuế tháng 5/2023 và tháng 9/2023, với số tiền đề nghị hoàn là khoảng 11 tỷ đồng.

Đến nay, Cục Thuế TP.HCM đã kiểm tra xong, đủ điều kiện hoàn thuế, nhưng vẫn chưa giải quyết hoàn thuế cho Công ty Fococev Việt Nam.

Lý giải tình trạng chậm hoàn thuế hiện nay, nhiều doanh nghiệp cho biết, mình hoàn toàn bị “vạ lây” từ các doanh nghiệp đã đóng cửa, hoặc nghiêm trọng hơn là đã bỏ trốn.

Bà Trần Lệ Thu, đại diện Công ty TNHH TM Hòa Thuận chia sẻ, khi làm thủ tục hoàn thuế VAT, doanh nghiệp có thể bị yêu cầu xác minh những hóa đơn từ nhiều năm trước, trong đó có những hóa đơn rất nhỏ, chi tiêu cho những hoạt động bên lề của doanh nghiệp.

Nếu khi xác minh, doanh nghiệp cung cấp hóa đơn không còn tồn tại, thì doanh nghiệp từng nhận hóa đơn của các doanh nghiệp này sẽ bị xử phạt vì “khai sai”.

“Điều này là rất vô lý, bởi chúng tôi không thể nắm được hoạt động của doanh nghiệp khác, không thể “tiên tri” nếu họ ngừng hoạt động hay bỏ trốn sau khi cung cấp hóa đơn. Trách nhiệm điều tra và nắm bắt tình trạng hoạt động hay không hoạt động là của cơ quan thuế chứ không ở phía doanh nghiệp”, bà Thu nói.

Với trường hợp này, dù doanh nghiệp không có lỗi, song dù có kê khai hay không kê khai hóa đơn đó thì vẫn phải chịu thiệt.

“Có những hóa đơn từ các doanh nghiệp không còn hoạt động mà chúng tôi tìm hiểu được thì đã loại ra khỏi hồ sơ hoàn thuế, chấp nhận mất 10% thuế và phát sinh thêm thuế thu nhập doanh nghiệp để xử lý hồ sơ nhanh hơn”, đại diện Công ty TNHH Kỹ thuật số Việt chia sẻ khi làm hồ sơ hoàn thuế với số tiền khoảng 900 triệu đồng.

Ông Trương Văn Bắc cung cấp thêm thông tin là, hiện chỉ các doanh nghiệp tập trung ở các ngành như cao su, sắn, gỗ… tại TP.HCM mới xảy ra tình trạng chậm hoàn thuế, trong khi doanh nghiệp ở các địa phương khác không gặp tình trạng này.

Nguồn: Báo đầu tư