Giấy và Mô hình Kinh tế Tuần hoàn

Kinh tế tuần hoàn (circular economy) là một mô hình kinh tế trong đó các hoạt động thiết kế, sản xuất và dịch vụ đặt ra mục tiêu kéo dài tuổi thọ của vật chất và loại bỏ tác động tiêu cực đến môi trường.

Nếu như mô hình kinh tế tuyến tính (linear economy) chỉ quan tâm đến việc khai thác tài nguyên, sản xuất, và vất bỏ sau tiêu thụ, dẫn đến việc tạo ra một lượng phế thải khổng lồ thì mô hình kinh tế tuần hoàn chú trọng việc quản lý và tái tạo tài nguyên theo một vòng khép kín nhằm tránh tạo ra phế thải. Việc tận dụng tài nguyên được thực hiện bằng nhiều hình thức như sửa chữa (repair), tái sử dụng (reuse), tái chế (recycle), và thay vì sở hữu vật chất thì hướng đến chia sẻ (sharing) hoặc cho thuê (leasing).

Ngành Giấy là một ngành kinh tế có sự phù hợp tự nhiên đối với mô hình kinh tế tuần hoàn. Các vật liệu có nguồn gốc từ giấy đang trở thành loại vật liệu thay thế tối ưu khi mà các công ty quan tâm đến và tìm cách sản xuất bền vững hơn.

Hàng loạt các Công ty sản xuất đồ hộp, sản xuất đồ ăn nhanh, đồ uống trên thế giới đều đang có chiến dịch thử nghiệm dần thay thế các loại đồ hộp từ nhựa sang giấy. Các tập đoàn lớn như Tetra Pak, McDonald’s, Starbucks Coffee… đang tìm cách giảm thiểu bao bì nhựa bằng ống hút giấy và cốc giấy. Họ đang tiến hành các chiến dịch thử nghiệm sử dụng và dự kiến đến năm 2020 thì các loại ống hút, cốc nhựa sẽ đều được thay thế bằng giấy.

Các nhà cung cấp bao bì đang đầu tư vào nghiên cứu để phát triển các lớp tráng phủ làm cho giấy thuận lợi và tiện dụng như nhựa, nhưng bảo đảm được khả năng phân hủy sinh học và có thể tái chế. Sử dụng tinh thể nano cellulose (cellulose nanocrystals – CNC) làm vật liệu tạo lớp tráng phủ bảo vệ đặc biệt cho giấy bao gói thực phẩm cũng đang được thử nghiệm và lựa chọn thay thế cho các vật liệu tráng phủ khác. CNC là nguyên liệu tái tạo thay thế có nguồn gốc từ các nguồn tài nguyên phong phú như gỗ và thực vật. Có các đặc tính như không độc hại, có khả năng phân hủy sinh học cao, độ bền cao, độ chịu nhiệt và độ trong suốt cao, với các tính năng đó đã tạo cho CNC trở thành loại vật liệu thích hợp để sử dụng làm lớp tráng phủ trong sản xuất giấy bao gói thực phẩm.

Những vấn đề gần đây liên quan đến các loại phế liệu nhựa, điện tử đang buộc các nhà quản lý môi trường, các nhà sản xuất phải suy nghĩ nhiều hơn đến việc phải thay đổi suy nghĩ và phương cách sản xuất của họ, bằng cách phải thay đổi loại vật liệu đầu vào cho sản xuất sản phẩm của họ. Rất nhiều nước đã đưa ra các quy định bảo vệ môi trường, cấm nhập khẩu phế liệu nhựa, điện tử, hạn chế nhập và tái chế các loại phế liệu khác…

Không giống như nhiều ngành công nghiệp khác, sản phẩm của các ngành công nghiệp này đều trải qua vòng đời rất ngắn khai thác tài nguyên – sản xuất – sử dụng – và vứt bỏ. Trong khi đó sản phẩm Giấy là sự phù hợp tự nhiên của mô hình kinh tế tuần hoàn. Các vật liệu có nguồn gốc từ giấy đang trở thành sự thay thế cho các công ty tìm kiếm những phương pháp sản xuất bền vững các sản phẩm của họ. Các sản phẩm gỗ, giấy và có nguồn gốc từ giấy, trong nhiều trường hợp, được xếp vào mô hình kinh tế tuần hoàn vì các yếu tố sau:

• Giấy là một trong số ít sản phẩm thực sự bền vững. Hàng năm, lượng sinh khối gỗ rừng thông thường phát triển nhiều hơn lượng gỗ so với thu hoạch. Tài nguyên rừng là một nguồn tài nguyên tái tạo được liên tục bổ sung bằng các biện pháp quản lý, khai thác và sử dụng bền vững.
• Giấy có thể tái chế cao. Giấy được tái chế nhiều hơn bất kỳ loại hàng hóa nào khác trong luồng chất thải rắn, là nguyên liệu chủ yếu được sử dụng trong sản xuất giấy. Có loại giấy sử dụng nguyên liệu giấy loại làm nguyên liệu đầu vào đến 85-90%, thậm chí tới 100%. Sự kết hợp giữa nguồn cung bột giấy nguyên sinh (sản xuất từ 100% gỗ) và giấy tái chế cho phép sản xuất ra nhiều loại sản phẩm giấy in, viết và các sản phẩm khác như giấy gấp hộp, giấy bao bì, khăn giấy và nhiều loại khác…
• Phần lớn năng lượng sử dụng trong quá trình sản xuất giấy được tái tạo. Khoảng hai phần ba năng lượng sử dụng trong nhà máy giấy và bột giấy ở Bắc Mỹ được tự tạo ra bằng cách sử dụng sinh khối tái tạo kết hợp với các hệ thống nhiệt và điện (combined heat and power – CHP). Ngành công nghiệp giấy sử dụng nhiều năng lượng tái tạo hơn bất kỳ ngành công nghiệp nào khác.

Tính bền vững của gỗ và giấy đang đóng một vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi từ mô hình kinh tế tuyến tính (linear economy) sang nền kinh tế tuần hoàn (circular economy).

VPPA Tổng hợp.