Lĩnh vực sản xuất và kinh doanh giấy tissue toàn cầu đã có những biến đổi mạnh mẽ, khả năng trong thời gian tới sẽ có những tác động sâu sắc do đại dịch COVID-19. Đặc biệt sẽ gây nên ảnh hưởng khác nhau và rõ rệt đối với các phân khúc giấy tissue của người tiêu dùng, nhất là đối với loại giấy tissue AfH – loại giấy dùng cho hoạt động di chuyển.
Đại dịch COVID-19 đang là chủ đề chính được bàn luận ở mọi nơi trên toàn thế giới. Dịch đang gây ảnh hưởng nặng nề đối với mọi hoạt động trong cuộc sống hàng ngày của con người, từ tự do di chuyển, việc làm, đến khả năng hoạt động và thanh toán tài chính của các công ty. Nền kinh tế toàn cầu đang có nguy cơ chuyển sang giai đoạn suy thoái, mặc dù rất khó có thể ước tính được mức độ suy thoái sẽ sâu đến mức nào.
Riêng lĩnh vực sản xuất và kinh doanh giấy tissue toàn cầu đã có những biến đổi mạnh mẽ, khả năng trong thời gian tới sẽ có những tác động sâu sắc do đại dịch COVID-19. Đặc biệt sẽ gây nên ảnh hưởng khác nhau và rõ rệt đối với các phân khúc giấy tissue của người tiêu dùng, nhất là đối với loại giấy tissue AfH – loại giấy dùng cho hoạt động di chuyển.
Trước hết, nói về thị trường Trung Quốc, nơi đây là cái ổ phát tán virus ra toàn bộ khu vực Châu Á Thái Bình Dương, trước khi tiếp tục đến Tây Âu và Bắc Mỹ. Thời gian đầu, nhiều nhà máy ở Trung Quốc đã buộc phải đóng cửa, bao gồm tất cả các nhà máy ở tỉnh Hồ Bắc.
Mặc dù một số công ty lớn như APP, Vinda Paper, C&S Paper và Shanghai Taison Group có các nhà máy ở đây, nhưng Hồ Bắc không phải là trung tâm sản xuất giấy tissue, chỉ chiếm chưa đến 5% công suất tissue toàn Trung Quốc. Nhưng việc đóng cửa các nhà máy ở Hồ Bắc đã phá vỡ chuỗi cung ứng ngay khi người tiêu dùng đổ xô đi mua giấy vệ sinh. Ngay khi đó, Vinda Paper đã cho hoạt động lại một PM cũ tại Quảng Đông đã bị đóng cửa vào giữa năm 2019 để thay thế một phần sản xuất bị mất ở Hồ Bắc.
Tình hình tại Trung Quốc đã gây lo lắng cho các khu vực khác ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương, những nơi nhập khẩu chính giấy tissue từ Trung Quốc, như Hồng Kông, Macao và Úc. Dân chúng hoang mang, bạo lực bùng phát, gây nên hiện tượng tranh cướp để mua cho được loại hàng này.
Ở Úc, nhà bán lẻ lớn nhất là Woolworths, ra quy định hạn chế số lượng khăn giấy mà một khách hàng được phép mua. Các nhà bán lẻ hàng đầu khác ở Úc như Coles, Aldi và Costco cũng đã học theo Woolworths trong việc bán giấy vệ sinh. Tại Hồng Kông, một chiếc xe tải chở đầy giấy vệ sinh đã bị đánh cướp.
Các gian hàng giấy vệ sinh tại các siêu thị nhiều nước trống rỗng. (Ảnh Internet)
Giấy vệ sinh đã trở thành loại hàng quý hiếm, là một mặt hàng chiến lược?
Ở châu Á, nhờ các biện pháp phòng ngừa và cách ly xã hội triệt để, Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore và nhất là Việt Nam đã có thể ngăn chặn sự lây lan lớn của sự lây nhiễm, mặc dù chưa hoàn toàn ngăn chặn được đại dịch.
Tại Trung Quốc, với số lượng ca bệnh mới giảm mạnh trong tháng 3, chính quyền địa phương bắt đầu cho phép các doanh nghiệp mở cửa trở lại từ ngày 10 tháng 3 với điều kiện có đủ biện pháp bảo vệ chống lại virus, bao gồm cả khẩu trang cho nhân viên làm việc. Ngành công nghiệp giấy và bột giấy đã dần hồi phục sau thời gian ngừng hoạt động kéo dài.
Tại Hồ Bắc, cuối tháng 3/2020 lệnh phong tỏa đã được dỡ bỏ, cho phép xe tải và xe hơi đi lại, và cho phép đi lại hạn chế đối với dân chúng, , ngoại trừ Vũ Hán. Đối với thủ đô Bắc Kinh và các nơi khác, mọi người được phép vào nhưng không được ra khỏi cho đến ngày 8 tháng 4.
Ngày 14/3, C&S Paper đã khởi động lại nhà máy giấy tissue công suất 140.000 tấn/năm tại Xiaogan, một trung tâm sản xuất giấy tissue lớn. Các nhà sản xuất hàng đầu như APP China, Vinda International cũng đã sản xuất trở lại tại các nhà máy tissue của họ ở Xiaogan, công suất lần lượt là 240.000 tấn/năm và 300.000 tấn/năm.
Trong khi nhà máy tissue của Shandong Chenming ở Vũ Hán, bao gồm một PM tissue công suất 60.000 tấn/năm vẫn ngừng hoạt động và chưa ấn định ngày sản xuất trở lại.
Trung Quốc là nước xuất khẩu giấy tissue lớn nhất thế giới. Mọi người đều cho rằng, việc xuất khẩu giấy tissue của Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng nặng nề từ việc các nhà máy sản xuất đóng cửa và nhu cầu tiêu thụ trong nước gia tăng.
Nhưng số liệu thống kê xuất khẩu trong hai tháng 1-2/2020 cho thấy chỉ có sự sụt giảm nhỏ khoảng 5.000 tấn (3,7%) trong xuất khẩu so với cùng kỳ năm ngoái. Đây thực sự là một bất ngờ lớn đối với các nhà theo dõi và phân tích thị trường.
Người tiêu dùng gia tăng tích trữ giấy vệ sinh. Ảnh Internet
Một vấn đề khác là ảnh hưởng của các dự án mở rộng đang diễn ra ở Trung Quốc. Đầu tháng 1/2020, đã có thông báo về việc khởi chạy các PM mới do các nhà cung cấp và lắp đặt trong nước thực hiện. Nhưng trong cả kỳ nghỉ Tết Nguyên đán và trong tháng 2/2020 đều không có thong báo khởi chạy mới nào. Đối với các dự án với thiết bị đầu tư nước ngoài có thể sẽ bị ảnh hưởng nặng nề hơn so với các dự án của các nhà sản xuất máy móc trong nước.
Trong đó, Andritz có bốn PM lớn, hai cho Oji Nepia và hai cho Shanghai Taison Group, Valmet có hai PM cho APP và PMP Group có ít nhất sáu PM cho APP và một vài PM cho Tập đoàn Yusen Group của Hebei.
Tất cả các nhà cung cấp này đều có các công ty con ở Trung Quốc, nhưng đội ngũ vận hành khởi chạy thường là các chuyên gia kỹ thuật hàng đầu của nước sở tại.
Khi virus lây lan sang các khu vực khác, sự hoảng loạn mua và tích trữ giấy tissue cũng đi theo. Các nhà bán lẻ ở Bắc Mỹ và Châu Âu cũng thấy cần phải hạn chế số lượng khăn giấy mua cho mỗi khách hàng, nhằm bảo đảm kệ hàng luôn có hàng.
Đây thực sự là tin không tệ đối với các nhà máy sản xuất giấy tissue, họ đã huy động năng lực sản xuất nhằm đáp ứng nhu cầu gia tăng đột ngột. Các nhà máy sản xuất giấy tissue ở Bắc Mỹ và Châu Âu đã hoạt động ở mức công suất tới hạn trong suốt thời gian qua.
Tiêu thụ giấy vệ sinh (toiket paper) tại Đức đã bùng nổ gấp 3 lần bình thường trong tuần từ 16-22/3/2020. Tại Đức, cũng đã xảy ra tình trạng tấn công và chiếm đoạt giấy vệ sinh khi vận chuyển trên đường. Các nhà máy đều báo cáo việc sử dụng hết công suất và các ca làm thêm để gia công giấy vệ sinh, nhu cầu mua thêm giấy tissue cuộn lớn tăng mạnh.
Ở Bắc Mỹ, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 bắt đầu muộn hơn một chút, do đó, ảnh hưởng đến việc kinh doanh giấu tissue trong tháng 2/2020 là ổn định. Nhưng vào đầu tháng 3, mọi thứ đã thay đổi.
Các nhà bán lẻ từ Walmart đến các cửa hàng nhỏ hơn đã báo cáo các kệ hàng của họ đã trống rỗng giấy vệ sinh. Các nhà kinh doanh online giấy vệ sinh tại Mỹ đang chiếm khoảng 11% thị phần tiêu thụ giấy tissue, dẫn đầu là Amazon, đã phải nhanh chóng thông báo không có hàng.
Nhằm đáp ứng với nhu cầu tiêu thụ gia tăng đột ngột, các nhà máy tissue tại đây cũng đã phải làm việc ở giới hạn công suất của họ, mức sử dụng công suất ước tính khoảng 98-99%.
Theo báo cáo của các nhà sản xuất và phân phối, như Georgia-Pacific (GP) cho biết các nhà máy và trung tâm phân phối của họ hoạt động với 120% công suất.
Trên toàn nước Mỹ, việc mua giấy vệ sinh tăng đột biến, doanh số bán giấy vệ sinh tăng 60% trong tuần kết thúc vào ngày 7 tháng 3 và giá bán lẻ cũng tăng.
Tại các nhà thuốc và các nhà bán lẻ lớn, giá giấy vệ sinh tại đã tăng 8,6% trong tuần kết thúc vào ngày 8 tháng 3, tăng 18% chi phí cho người tiêu dùng so với cùng tuần năm 2019.
Các nhà máy gia công giấy vệ sinh gia tăng công suất. Ảnh internet
Trong khi tiêu thụ giấy vệ sinh, khăn giấy tại các siêu thị, nhà thuốc gia tăng đột ngột, đơn đặt hàng của các nhà phân phối tăng gấp đôi thì nhu cầu về loại sản phẩm này tại sân bay, khách sạn và các địa điểm công cộng khác lại giảm xuống. Điều này cho thấy, ngành công nghiệp giấy tissue có sự khác nhau phân biệt theo lĩnh vực kinh doanh, giữa giấy tissue sử dụng trong gia đình và giấy tissue sử dụng di động (AfH).
Nhu cầu giấy tissue sử dụng tại gia đình đang bùng nổ trong thời gian ngắn, trong khi tiêu thụ giấy AfH sẽ giảm mạnh khi hàng triệu người phải ở nhà để hạn chế và phòng ngừa sự lây lan của COVID-19. Mặc dù, tình hình tiêu thụ các loại giấy AfH trong tháng 3 vẫn tiếp tục dựa trên các đơn đặt hàng từ tháng Hai. Trong thời gian tới, tình hình dự kiến sẽ có sự thay đổi rõ rêt.
Khách sạn bỏ trống, không có khách du lịch, ăn uống hạn chế, nhà hàng không hoạt động, trường học đóng cửa và nhiều người làm việc tại nhà thay vì ở văn phòng là tất cả các yếu tố sẽ làm giảm nhu cầu trong phân khúc giấy tissue AfH vào năm 2020, đặc biệt là trong nửa đầu năm.
Điểm tích cực duy nhất cho phân khúc AfH là tăng mức tiêu thụ của ngành y tế. Mặc dù đây là một tỷ lệ rất nhỏ, sự tăng trưởng có thể đặc biệt cao do nhu cầu về khẩu trang y tế và quần áo bảo hộ bệnh viện.
Các doanh nghiệp sản xuất giấy tissue sử dụng trong gia đình sẽ có một khoảng thời gian một vài tháng bán hàng kỷ lục, nhưng sau đó lợi thế này sẽ dần biến mất. Có thể nhu cầu đặt hàng từ các nhà bán lẻ sẽ ít đi, hoặc người tiêu dùng đã tích trữ đủ lượng sử dụng trong nhà trong một thời gian đủ dài và sẽ không tiếp tục mua vào.
Năm 2020, sẽ là một năm dấu mốc của các nhà sản xuất và giấy tissue, giấy tissue sử dụng gia đình sẽ có mức tiêu thụ giảm và sẽ chậm lại hẳn trong nửa cuối năm 2020, cũng có thể việc tiêu thụ chậm sẽ bắt đầu ngay từ quý II/2020, trong khi các nhà sản xuất giấy tissue AfH có khả năng phục hồi mạnh vào nửa cuối năm 2020.
Đối với các nhà cung cấp nguyên liệu bột giấy và giấy thu hồi, cũng sẽ có triển vọng rất khác nhau. Sẽ có một đỉnh nhu cầu đối với bột giấy, đặc biệt là bột gỗ cứng (BHKP), bởi các nhà sản xuất giấy tissue sử dụng gia đình có khả năng vận hành ở công suất cao đến hết quý II/2020 hoặc lâu hơn.
Còn về phía bột giấy tái chế cho sản xuất giấy AfH lại ít có nhu cầu hơn, phía cung sẽ chịu nhiều thiệt hại hơn vì loại giấy khử mực chính cấp cao là giấy loại văn phòng đã chọn (SOP), sẽ bị thiếu hụt do văn phòng, trường học và các nguồn phát sinh khác của loại giấy này đều đóng cửa không hoạt động trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn còn rất căng thẳng tại Mỹ và châu Âu./.
VPPA
