Tác giả: Thanh Hai

Tăng lệ phí đăng ký, cấp biển số xe máy, ô tô

Bắt đầu từ ngày 22/10/023, Thông tư 60/2023 của Bộ Tài chính quy định về mức thu, chế độ thu, nộp, miễn, quản lý lệ phí đăng ký, cấp biển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sẽ chính thức có hiệu lực.

So với quy định tại Thông tư 229/2016/TT-BTC, lệ phí đăng ký, cấp biển số xe đối với một số phương tiện tại Thông tư 60/2023/TT-BTC đã tăng đáng kể. Đơn cử như:

Lệ phí đăng ký xe ô tô chở người từ 09 chỗ trở xuống ở một số địa phương thuộc khu vực I tăng từ 02 triệu đồng lên thành 20 triệu đồng/xe/lần đăng ký (tăng 10 lần).

Lệ phí đăng ký xe con pick-up (còn gọi là xe bán tải) ở một số địa phương thuộc khu vực I tăng từ 500.000 đồng lên thành 20 triệu đồng/xe/lần đăng ký (tăng 40 lần).

Lệ phí đăng ký sơ mi rơ moóc, rơ móc đăng ký rời ở một số địa phương thuộc khu vực I tăng từ 100.000 đồng lên 200.000 đồng/xe/lần đăng ký (tăng 02 lần).

Lệ phí đăng ký xe môtô ở khu vực III tăng tăng từ 50.000 đồng lên thành 150.000 đồng/xe/lần đăng ký (tăng 03 lần)…

Chấp hành xong án phạt tù được vay 100 triệu đồng để kinh doanh

Đây là nội dung đáng chú ý tại Quyết định 22/2023 của Thủ tướng Chính phủ quy định về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù, có hiệu lực từ ngày 10/10/2023.

Theo Quyết định 22/2023, người chấp hành xong án phạt tù được vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội để sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm với mức vay như sau:

Mức vốn cho vay tối đa là 100 triệu đồng/người chấp hành xong án phạt tù.

Thời hạn vay = Tối đa 120 tháng.

Lãi suất cho vay được tính bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo quy định theo từng thời kỳ. Lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay.

Công bố phí kiểm tra chất lượng xe ô tô nhập khẩu

Quyết định 1137 của Bộ Giao thông vận tải (GTVT)về việc công bố thủ tục hành chính được ban hành mới trong lĩnh vực đăng kiểm thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ GTVT có hiệu lực từ ngày 01/10/2023.

Bộ Giao thông vận tải công bố phí kiểm tra chất lượng xe ô tô nhập khẩu. Ảnh minh họa PLO

Theo đó, Bộ GTVT công bố mức phí thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu như sau:

– Lệ phí: Xe ô tô từ 10 chỗ ngồi trở lên: 40.000 đồng/giấy; Xe ô tô dưới 10 chỗ ngồi (không bao gồm xe cứu thương): 90.000 đồng/giấy.

– Giá dịch vụ kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường: 0,1% giá nhập khẩu/chiếc nhưng không dưới 300.000 đồng/chiếc.

Thủ tục cấp Giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu hiện được thực hiện tại Cục Đăng kiểm Việt Nam với thời hạn giải quyết là 04 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc kiểm tra đạt yêu cầu và hồ sơ được đánh giá đầy đủ, hợp lệ.

Giáo viên dạy nghề có thể nhận lương đến 14,4 triệu đồng/tháng

Tháng 10 cũng ghi dấu thời điểm có hiệu lực của Thông tư 07/2023 của Bộ Lao đông – Thương binh và Xã hội quy định về mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp; xếp lương, thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành giáo dục nghề nghiệp.

Lương của giáo viên dạy nghề cao cấp có thể lên đến 14,4 triệu đồng/tháng. Ảnh minh họa Sức khỏe đời sống

Theo đó, từ ngày 15/10/2023, viên chức chuyên ngành giáo dục nghề nghiệp được xếp lương như sau:

1. Giảng viên giáo dục nghề nghiệp cao cấp có hệ số lương 6,20 đến 8,00.

2. Giảng viên giáo dục nghề nghiệp chính có hệ số lương 4,40 đến 6,78.

3. Giảng viên giáo dục nghề nghiệp lý thuyết có hệ số lương 2,34 đến 4,98.

4. Giảng viên giáo dục nghề nghiệp thực hành có hệ số lương 2,10 đến 4,89.

5. Giáo viên giáo dục nghề nghiệp cao cấp có hệ số lương 5,75 đến 7,55.

6. Giáo viên giáo dục nghề nghiệp chính có hệ số lương 4,40 đến 6,78.

7. Giáo viên giáo dục nghề nghiệp lý thuyết có hệ số lương 2,34 đến 4,98.

8. Giáo viên giáo dục nghề nghiệp thực hành có hệ số lương 2,10 đến 4,89.

9. Giáo viên giáo dục nghề nghiệp có hệ số lương 1,86 đến 4,06.

Với mức lương cơ sở hiện hành là 1,8 triệu đồng/tháng, giảng viên giáo dục nghề nghiệp cao cấp có thể được hưởng lương đến 14,4 triệu đồng/tháng.

Nguồn:Vietnamdaily

Đây là bước đột phá trong kế hoạch phát triển, thúc đẩy hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu vận chuyển bằng đường sắt.

Theo lịch trình vận chuyển, ngày 27/9/2023, lô hàng xuất khẩu là tinh bột sắn, loại dùng làm thực phẩm với số lượng gần 500 tấn, được đóng trong 19 container 40” được vận chuyển đến ga Sóng Thần và được xếp lên các toa tàu để vận chuyển đến ga Yên Viên (Hà Nội). Tại đây, lô hàng tiếp tục được chuyển toa sang toa tàu khổ 1.400 mm để vận chuyển đến ga Đồng Đăng (Lạng Sơn) và làm thủ tục xuất khẩu sang Trung Quốc. Dự kiến lô hàng đến Phổ Điền, Trịnh Châu (tỉnh Hà Nam, Trung Quốc) ngày 5/10/2023.

Phát biểu tại buổi lễ, Cục trưởng Cục Hải quan Bình Dương Nguyễn Trần Hiệu đánh giá, Bình Dương là một trong những địa phương phát triển năng động nhất của khu vực phía nam và cả nước với sự hình thành và phát triển 35 khu công nghiệp, 12 cụm công nghiệp tập trung gắn kết với việc thu hút các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp FDI. Tỉnh Bình Dương thời gian qua đón rất nhiều doanh nghiệp tới đầu tư, hoạt động sản xuất kinh doanh hướng tới xuất khẩu qua các thị trường châu Mỹ, châu Âu và châu Á. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương hiện đã vươn lên đứng vị trí thứ 3 trên cả nước. Trong đó, kim ngạch xuất nhập khẩu từ riêng thị trường Trung Quốc chiếm khoảng 40%, chủ yếu đi bằng đường biển và một phần nhỏ đi bằng đường bộ.

Cục trưởng Cục Hải quan Bình Dương Nguyễn Trần Hiệu phát biểu tại buổi lễ.

Để phục vụ cho hoạt động xuất khẩu nhập khẩu, cơ sở hạ tầng giao thông tỉnh Bình Dương đã được đầu tư phát triển tương đối đồng bộ, hiện đại, kết nối các phương thức giữa đường biển, đường bộ, hàng không và đường sắt. Trên địa bàn tỉnh Bình Dương có ga liên vận quốc tế Sóng Thần (thuộc địa bàn thành phố Dĩ An) là ga hàng hóa lớn nhất phía Nam. Đây là một lợi thế giao thông lớn của tỉnh. Tuy nhiên, ga Sóng Thần hiện mới phục vụ vận chuyển hàng hóa nội địa, chưa tham gia vào hoạt động liên vận quốc tế nên chưa phát huy được tiềm năng vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Xuất phát từ yêu cầu cấp thiết trên, Cục Hải quan Bình Dương đã tham mưu UBND tỉnh Bình Dương nâng cấp và áp dụng vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt. Trong tương lai, trong quy hoạch của Bình Dương ga liên vận quốc tế Sóng Thần sẽ trở thành trung tâm logistics quy mô lớn của khu vực phía Nam, mở ra phương thức vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mới hiệu quả hơn, an toàn hơn, tiết kiệm chi phí, có thể dễ dàng tiếp cận đến các trung tâm công nghiệp, sản xuất hàng hóa, nguyên liệu phụ trợ,… của Trung Quốc.

Ông Đặng Sỹ Mạnh, Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cho biết, các hoạt động vận tải đường sắt nói chung và hoạt động vận chuyển liên vận quốc tế bằng đường sắt giữa Việt Nam – Trung Quốc nói riêng trong thời gian qua có sự chuyển biến rất tích cực. Vận tải liên vận quốc tế bằng đường sắt đã trở thành lựa chọn hàng đầu cho các doanh nghiệp hai nước trong công tác giao thương. Nhờ đó, sản lượng vận tải liên tục tăng trưởng qua các năm.

Đoàn tàu chở lô hàng đầu tiên xuất khẩu từ Bình Dương đi Trung Quốc.

Mới đây nhất, vào cuối năm 2022, Chính phủ Việt Nam đã chấp thuận phương án “Nâng cao năng lực vận tải liên vận quốc tế bằng đường sắt”, đặt mục tiêu trong những năm tới, sản lượng hàng hóa vận chuyển liên vận quốc tế bằng đường sắt sẽ tăng trưởng mạnh gấp 3 – 4 lần hiện nay. Đây là tiền đề quan trọng để VNR hiện thực hóa mục tiêu đưa cửa khẩu đường sắt vào sâu trong nội địa, khai thác thế mạnh vận chuyển bằng đường sắt phục vụ hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp trên địa cả nước, trong đó có ga Sóng Thần, tỉnh Bình Dương.

Về phía doanh nghiệp, ông Lê Mạnh Hà, Giám đốc Điều hành Công ty TBS Logistics bày tỏ vui mừng cho rằng, việc vận hành đoàn tàu liên vận quốc tế vận chuyển hàng hóa xuất khẩu từ ga Sóng Thần đi Trung Quốc là tin vui cho doanh nghiệp xuất khẩu nói chung và doanh nghiệp làm dịch vụ xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc nói riêng. Bởi trước đây muốn đưa hàng sang Trung Quốc, doanh nghiệp phải vận chuyển bằng đường bộ ra ga Yên Viên (Hà Nội) hoặc ga Đồng Đăng (Lạng Sơn), sau đó mới làm thủ tục mở tờ khai để xuất khẩu sáng hóa. Nay doanh nghiệp có thể mở tờ khai trực tiếp tại Cục Hải quan Bình Dương và ga Sóng Thần đưa thẳng hàng hóa sang nước bạn. Điều này rút ngắn được thời gian, chi phí cho doanh nghiệp rất nhiều.

Nguồn: Haiquanonline

Chia sẻ tại sự kiện gặp gỡ nhà đầu tư ngày 26/9, CEO JPMorgan Jamie Dimon cho biết, nếu lãi suất ở mức cao hơn và tiền tệ thắt chặt, cả hệ thống tài chính đều chịu áp lực.

“Warren Buffett nói rằng, chúng ta sẽ nhận ra ai trần truồng khi thuỷ triều rút. Vậy thì lãi suất ở mức cao chính là thời điểm thuỷ triều rút”, Jamie Dimon chia sẻ.

CEO JPMorgan đang có góc nhìn trái ngược với quan điểm của số đông thành viên thị trường trong việc điều hành lãi suất của Cục Dữ trữ Liên bang Mỹ (Fed). Trong phiên họp tuần trước, Fed đã giữ nguyên lãi suất điều hành và đưa tín hiệu cho thấy cơ quan này đã đưa lãi suất tới cuối chu kỳ thắt chặt. Lãi suất tiêu chuẩn tại Mỹ hiện ở mức 5,25 – 5,5%/năm – mức cao nhất trong 22 năm qua.

Giới chức quản lý Mỹ đưa tín hiệu cho thấy lãi suất cần phải giữ ở mức cao hơn trong thời gian dài hơn để kiềm chế lạm phát. Tuy nhiên, đa phần các thành viên thị trường nhận định, Fed có thể bắt đầu hạ lãi suất trong năm sau.

Về phía CEO JPMorgan, Jamie Dimon cho rằng, nhiều khả năng Fed sẽ phải nâng lãi suất lên cao hơn nữa trong cuộc chiến chống lạm phát.

“Khi kịch bản này xảy ra, sự khác biệt giữa lãi suất từ 5% lên 7% có thể đau đơn hơn nhiều đối với nền kinh tế so với mức tăng từ 3% lên 5%”, Jamie Dimon nhận định.

Nếu lãi suất tăng lên mức 7%/năm, sẽ có nhiều hệ quả lớn đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ. Hiện tại, các chuyên gia kinh tế ước tính, khả năng kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái trong 12 tháng tới là 60% và con số này còn “lạc quan” hơn dự báo từ Bloomberg Economics với nhận định sẽ suy thoái trong năm nay.

“Lãi suất từ 0 lên 2% không mang tới cảm giác gì. Từ 0 lên 5% khiến một số cảm thấy không thoải mái, nhưng không ai có thể yên bình với việc lãi suất quá 5%. Tôi nghĩ rằng thế giới chưa có sự chuẩn bị cho kịch bản lãi suất 7%”, Jamie Dimon chia sẻ.

Nguồn: Báo đầu tư

Cơ hội giúp Chính phủ chống tham nhũng

Chia sẻ tại Hội thảo “Thúc đẩy hoạt động thẻ và xu hướng thanh toán tương lai” – TS. Cấn Văn Lực – Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cho hay, tại Việt Nam thanh toán không tiền mặt tăng tương đối nhanh. Về số lượng giao dịch tăng đến 70% trong 3 năm, giá trị giao dịch tăng 35%.

“Chúng ta đang nhanh hơn khu vực (châu Á – Thái Bình Dương chỉ xoay quanh 20- 25%). Vì sao lại như vậy? Chúng ta phải nhìn thấy nhờ cơ chế chính sách thúc đẩy của Ngân hàng Nhà nước trong những năm qua. Bên cạnh đó, ở Việt Nam cho phép các hình thức thanh toán tương đối khác nhau, đa dạng như: thẻ, ví điện tử, mobile… ” – ông Lực phân tích.

Cũng theo vị chuyên gia, Việt Nam còn rất nhiều dư địa phát triển thanh toán không tiền mặt nói chung. Dẫn số liệu, ông Lực cho hay, năm 2022, thanh toán bằng tiền mặt trong giao dịch cá nhân của Việt Nam vẫn chiếm đến 47%, tương đương Indonesia. Như vậy, còn nhiều dư địa để giảm thanh toán bằng tiền mặt xuống bằng Malaysia, Ấn Độ 30%.

“Năm nay có 3 luật quan trọng là Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và nhà ở được thông qua, chúng tôi đều tư vấn thanh toán không tiền mặt trong các giao dịch khi 3 luật này thực thi. Hiện nay, giới trẻ đa số ưa thanh toán không tiền mặt, “sính nhất” QR code, ví điện tử. Đây là bài toán thách thức với thẻ. Thẻ nằm trong hệ sinh thái, vai trò, vị trí của thẻ giữ ở đâu và thế nào? Cơ quan nhà nước sẽ định vị. Chúng ta nên tham khảo Ấn Độ, Trung Quốc là 2 mô hình thú vị. Muốn phát triển thẻ nội địa, trong đó có thẻ tín dụng nên cân nhắc” – ông Lực nói.

Trong nước, ông Lực cho hay, hành lang pháp lý, định hướng của Ngân hàng Nhà nước rất rõ, nghị định, thông tư rất rõ về thanh toán không tiền mặt, tuy nhiên cần phải làm nhanh hơn.

“Thanh toán không dùng tiền mặt là xu hướng, cũng là cơ hội giúp cho Chính phủ chống tham nhũng. Đây là phương án chống tham nhũng hiệu quả thứ hai” – TS. Lực nhấn mạnh.

Ngoài ra, với thông tin dữ liệu, theo vị chuyên gia đây là vấn đề luôn đau đáu của người dân, doanh nghiệp, ngân hàng.

“Bây giờ có hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Cơ sở này tiếp tục hoàn thiện, nếu tích hợp mọi thứ có được không? cơ sở có đảm bảo không? Năng lực có đảm bảo hơn? Chúng ta về lâu về dài phải tích hợp nhưng phải đồng bộ. Phải làm sao tiện lợi, chi phí thấp. Liên quan đến thẻ, tôi mong nghiên cứu thẻ gắn với xu hướng thanh toán số, kể cả tiền kỹ thuật trong tương lai” – Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV đề xuất thêm.

Hội thảo “Thúc đẩy hoạt động thẻ và xu hướng thanh toán tương lai”

GenZ sẽ ưu tiên sử dụng thẻ tín dụng nội địa, như khẳng định “Người Việt dùng hàng Việt”

Chia sẻ về tiềm năng phát triển thị phần và sản phẩm thẻ phục vụ nhóm khách hàng trẻ, bà Nguyễn Thị Kim Oanh, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Vietcombank cho biết, sản phẩm của Vietcombank đáp ứng sự yêu thích tự do và thể hiện cá tính của giới trẻ Vietcombank luôn theo đuổi định hướng lấy khách hàng làm trọng tâm và cho ra đời nhiều sản phẩm dịch vụ để phục vụ nhiều nhóm khách hàng khác nhau. Trong đó, nhóm khách hàng trẻ là đối tượng quan trọng trong việc phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ. Hiện nay, nhóm khách hàng trẻ chiếm hơn 50% tập khách hàng trung cấp của Vietcombank.

“Nhóm khách hàng Gen Z luôn yêu thích và sẵn sàng đón nhận sự thay đổi, có hứng thú với công nghệ số, mong muốn khẳng định phong cách cá nhân và sự độc lập của mình. Do đó, Vietcombank chú trọng vào việc phát triển sản phẩm dịch vụ đa dạng để đáp ứng những nhu cầu riêng của nhóm này trên tất cả các kênh, đặc biệt kênh số” – bà Oanh nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Kim Oanh, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Vietcombank cho rằng, nhóm khách hàng Gen Z luôn yêu thích và sẵn sàng đón nhận sự thay đổi

Cũng nói về tệp khách hàng trẻ, ông Lê Phương Hải, Phó tổng giám đốc VietCredit cho hay, tệp khách hàng của đơn vị này định vị hướng tới là người làm công ăn lương, sinh viên, hộ kinh doanh cá thể… có thu nhập chưa cao, chưa ổn định hoặc mới bước đầu có thu nhập.

“Trong đó, sinh viên là phân khúc có tỷ lệ trả nợ tốt nhất. Hạn mức cho sinh viên là 5 triệu đồng, mức trả thấp nhất hàng tháng 300.000 đồng” – ông Hải nói.

Việc để sinh viên tiếp cận với thẻ tín dụng từ sớm, biết thế nào là vay nợ, trả nợ, theo ông Hải sẽ giúp các em có thể đương đầu với bài toán lớn hơn khi bước vào đời.

Bên cạnh những ưu điểm, ông Hải chỉ ra khó khăn khi tiếp cận đối tượng khách hàng sinh viên. Cụ thể, nếu làm theo phương thức trực tiếp thì chi phí khá lớn so với hạn mức chỉ 5 triệu đồng. Hạn mức như vậy không đem lại doanh thu lớn. Tuy nhiên, với sự góp sức công nghệ, chuẩn hóa căn cước công dân quốc gia, xác thực bằng chữ ký, đơn vị này tiết kiệm được nhiều chi phí thẩm định.

Ông Hải chia sẻ thông tin gây bất ngờ, với sinh viên, công ty ông không cần quản lý nhiều, nhưng nợ quá hạn lúc nào cũng dưới 1%. “Các em quản lý chi tiêu tốt hơn chúng ta tưởng rất nhiều. Trong khi đó, nhóm thu nhập cao, sống ở thành thị có nợ lớn hơn” – ông Hải nói.

Trong khi đó, Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Anh Tuấn tin rằng, xu hướng thanh toán trong tương lai của giới trẻ Việt Nam, các bạn thế hệ Gen Z+ sẽ có cái nhìn đúng và ưu triên sử dụng thẻ tín dụng nội địa, như để khẳng định “Người Việt dùng hàng Việt”.

Theo Tổng cục Hải quan, tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam trong kỳ 1 tháng 9 (1-15/9) đạt 13,78 tỷ USD, giảm 6,5% (tương ứng giảm 621 triệu USD) so với kết quả thực hiện trong nửa cuối tháng 8/2023.

Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa trong kỳ 1 tháng 9 giảm so với kỳ 2 tháng 8/2023 chủ yếu ở một số nhóm hàng như: than các loại giảm 125 triệu USD, tương ứng giảm 40,4%; máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng giảm 112 triệu USD, giảm 6,1%…

Tính từ đầu năm đến hết 15/9/2023, tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước đạt 222,05 tỷ USD, giảm 15,1% (tương ứng giảm 39,38 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2022.

Trong đó, giảm mạnh là điện thoại các loại và linh kiện con con số kim ngạch giảm so với cùng kỳ năm ngoái lên đến 9,2 tỷ USD, tương ứng giảm 62,6%.

Riêng mặt hàng này chiếm đến gần 23,4% kim ngạch sụt giảm của cả nước trong cùng thời điểm.

Ngoài điện thoại và linh kiện, các nhóm hàng bị sụt giảm mạnh khác như: máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng giảm 3,98 tỷ USD, tương ứng giảm 12,2%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện giảm 1,96 tỷ USD; tương ứng giảm 3,2%…

Nhập khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp FDI trong kỳ 1 tháng 9 đạt 8,9 tỷ USD, giảm 6,5% (tương ứng giảm 621 triệu USD) so với kỳ 2 tháng 8/2023.

Tính đến hết ngày 15/9/2023, tổng kim ngạch nhập khẩu của nhóm các doanh nghiệp FDI đạt 143 tỷ USD, giảm 15,8% (tương ứng giảm 26,91 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2022, chiếm 64,4% tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước.

Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của nhóm các doanh nghiệp này đạt 176,99 tỷ USD, giảm 9,3%, tương ứng giảm 18,13 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước, chiếm 73% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Như vậy, đến trung tuần tháng 9, cán cân thương mại của doanh nghiệp FDI đạt thặng dư gần 34 tỷ USD.

Theo: baodautu.vn

Nhiều thách thức mới

Kể từ đầu năm 2023, nguy cơ suy thoái kinh tế, lạm phát và lãi suất vẫn duy trì ở mức cao khiến nhu cầu tiêu thụ và nhập khẩu hàng hóa tại EU sụt giảm đã tác động đáng kể đến trao đổi thương mại giữa Việt Nam với khu vực thị trường này. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, 8 tháng đầu năm 2023, kim ngạch thương mại 2 chiều giữa Việt Nam và EU đạt 38,8 tỷ USD, giảm 8,6% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó xuất khẩu sang EU đạt 29 tỷ USD, giảm 9,5% so với cùng kỳ năm 2022.

Theo Bộ Công Thương, tình hình quốc tế dự báo vẫn diễn biến phức tạp, khó lường, nhất là các bất ổn địa chính trị khu vực và toàn cầu, tiềm ẩn nhiều rủi ro suy thoái kinh tế, gián đoạn chuỗi cung ứng. Khả năng kinh tế EU tăng trưởng chậm lại và lạm phát tuy đã điều chỉnh nhưng vẫn ở mức cao sẽ tác động đáng kể đến chi tiêu của người tiêu dùng. Đặc biệt nhu cầu tiêu thụ hàng hóa không thiết yếu của EU nhiều khả năng sẽ giảm, ảnh hưởng đến nhu cầu nhập khẩu.

Bên cạnh đó, EU đang đẩy mạnh áp dụng các biện pháp phi thuế quan, đặc biệt siết chặt các quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật về môi trường, khí hậu, chuyển đổi xanh, phát triển bền vững. Trong khi đó, bà Nguyễn Thảo Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ, Bộ Công Thương cho biết, nhiều DN Việt Nam bị giới hạn về quy mô, công nghệ và vốn để có thể đáp ứng các yêu cầu quy định liên tục thay đổi từ phía thị trường EU. Đặc biệt là những quy định liên quan đến phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, lao động.

Theo bà Hiền, ngay trong năm nay, EU sẽ áp dụng 2 đạo luật quan trọng có ảnh hưởng lớn đến các DN xuất khẩu của Việt Nam. Thứ nhất là cơ chế điều chỉnh carbon biên giới (CBAM) sẽ áp dụng thử nghiệm trong tháng 10 tới với 6 ngành, sau 2-3 năm sẽ kết thúc giai đoạn thử nghiệm và mở rộng ra các ngành, lĩnh vực khác. Thứ hai là đạo luật bảo vệ, chống phá rừng đã công bố từ tháng 5/2023, theo đó những hàng hóa không chứng minh được rằng không sản xuất trên phần đất rừng bị tàn phá thì sẽ phải chịu mức thuế 4%.

Ngoài ra, một dự luật khác ở EU chưa được áp dụng nhưng ở cấp các nước thành viên như Pháp, Đức đã có quy định rất cụ thể, là kiểm soát chuỗi cung ứng. Dự luật này được áp dụng trên lãnh thổ EU nhưng có liên quan trực tiếp đến tất cả DN tham gia vào chuỗi cung ứng cho dòng sản phẩm. Do đó, bà Hiền khuyến nghị các DN cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ rất sớm.

Lấy lại đà tăng trưởng

Mặc dù thách thức phía trước là rất lớn, nhưng Việt Nam vẫn còn rất nhiều cơ hội để lấy lại đà tăng trưởng tại thị trường EU. Trước tiên là lợi thế từ Hiệp định EVFTA với 70% dòng thuế về 0 ngay lập tức và lộ trình từ 3-10 năm đưa 100% dòng thuế về 0. Trong khi đó, bà Hiền nhìn nhận, về bản chất, cơ cấu mặt hàng giữa Việt Nam và EU không có xung đột mà là bổ trợ cho nhau. Bên cạnh đó, theo thống kê của Cơ quan thống kê châu Âu, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU mới chỉ chiếm 1,7% tổng kim ngạch nhập khẩu của thị trường này. Trong khi EU hiện là thị trường nhập khẩu lớn thứ 3 thế giới. Do đó, con số 1,7% của Việt Nam hiện vẫn chưa thấm vào đâu.

Ngoài ra, những năm gần đây, EU cũng như một số đối tác thương mại lớn khác đã điều chỉnh chính sách thương mại, đặt trọng tâm ở khu vực Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương. Trong đó không thể phủ nhận vai trò dẫn dắt của Việt Nam trong ASEAN. Chính vì vậy, rất nhiều nhà đầu tư cũng như nhà nhập khẩu từ châu Âu đang quan tâm rất lớn tới thị trường Việt Nam. “Thời gian gần đây chúng ta đã chứng kiến sự dịch chuyển chuỗi cung ứng về khu vực ASEAN, trong đó có Việt Nam” – bà Nguyễn Thảo Hiền chia sẻ.

Ở góc độ nhà đầu tư, ông Vanlentin Trần, Tổng giám đốc Andros Asia – tập đoàn chế biến và xuất khẩu nông sản của Pháp cũng đưa ra cam kết gắn bó và tiếp tục mở rộng tại Việt Nam. Ông Vanlentin Trần đánh giá, với nguồn cung đa dạng của các loại trái cây nhiệt đới chất lượng cao, Andros đã mua lại 2 nhà máy tại ĐBSCL để chế biến trái cây xuất khẩu. Đến nay, Andros đã mua gần 30.000 tấn trái cây tươi và xuất khẩu 11.000 tấn trái cây. Trong đó, việc bán 3.000 tấn thanh long đỏ cho thương hiệu cà phê Starbucks của Mỹ là một trong những câu chuyện thành công điển hình của Andros trong việc đưa trái cây Việt Nam ra thị trường thế giới.

Ông Valentin Trần cho biết, kế hoạch của Andros Asia trong thời gian tới là tiếp tục đẩy mạnh hoạt động chế biến trái cây và các sản phẩm giá trị gia tăng.

Bà Hoàng Tri Mai, Tổng giám đốc Tập đoàn Airbus Việt Nam, Lào và Campuchia cũng cho biết, Airbus đang làm việc chặt chẽ với các DN Việt Nam cho các đơn hàng mới liên quan đến sản xuất linh kiện, phụ tùng máy bay, mở rộng hơn nữa chuỗi cung ứng đáp ứng các tiêu chuẩn cao nhất về chất lượng, an toàn và phát triển bền vững. Cụ thể, Airbus đang hợp tác với Artus (Meggitt) Việt Nam tại TPHCM trong cung cấp thiết bị cơ điện cho dòng máy bay A320, A330, A350; Nikkiso Việt Nam tại Hà Nội trong sản xuất cấu trúc conposite cho máy bay A320 Sharklet và các linh kiện cho máy bay A330neo và A350.

Theo bà Mai, triển vọng phát triển tích cực và việc Airbus gia tăng sản lượng máy bay sẽ thúc đẩy hơn nữa hoạt động của các nhà cung ứng của Airbus tại Việt Nam, đồng thời mở cơ hội cho các DN tiềm năng tham gia hợp tác cùng. Theo đó, các DN này cần đáp ứng yêu cầu khắt khe của Airbus về tính cạnh tranh, chất lượng sản phẩm, các tiêu chuẩn vận hành và cam kết bền vững trong ngành công nghiệp hàng không.

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS):

5 giải pháp thích ứng của ngành dệt may Việt Nam

Ông Vũ Đức Giang.

Để thích ứng với yêu cầu mới của các nhãn hàng tại thị trường EU, ngành dệt may Việt Nam đã đưa ra 5 giải pháp. Thứ nhất, VITAS tổ chức các hội thảo chuyên đề với sự tham gia của chuyên gia nước ngoài, các nhãn hàng để cung cấp thông tin cho DN và giúp DN chủ động đáp ứng các yêu cầu của nhãn hàng. Thứ hai, VITAS khuyến cáo các DN trong ngành đầu tư vào hạ tầng cơ sở, đáp ứng các yêu cầu của tổ chức đánh giá mà các nhãn hàng thuê. Trong đó có yêu cầu về môi môi trường xanh, môi trường an toàn, đầu tư vào công nghệ tự động hóa. Hiện nay có rất nhiều nhà máy đã sử dụng robot trong một số công đoạn trong sản xuất; đầu tư hệ thống phần mềm để đảm bảo tính minh bạch trong phát triển DN và chứng minh cho các nhãn hàng về sự minh bạch đó.

Thứ ba là nâng cao trách nhiệm xã hội của DN đối với người lao động và chứng minh sự minh bạch trong sử dụng lao động. Thứ tư là đào tạo nguồn lực để thích ứng được với yêu cầu của hội nhập quốc tế, đặc biệt là điều khoản trong các FTA và cam kết của Chính phủ Việt Nam với các nước trong vấn đề xuất khẩu sản phẩm, tính an toàn, minh bạch và xuất xứ của sản phẩm. Thứ năm là cùng phát triển liên kết chuỗi, kêu gọi đầu tư vào phần cung thiếu hụt để đảm bảo phát triển bền vững cho ngành.

Ông Jean Jacques Bouflet, Phó Chủ tịch phụ trách Chính sách tại EuroCham:

Việt Nam là trung tâm quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Ông Jean Jacques Bouflet.

Nhiều nhà phân phối và bán lẻ trên thế giới xác định Việt Nam là trung tâm quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu nhằm mục tiêu đa dạng hóa và củng cố chuỗi cung ứng của họ. Kể từ khi EVFTA được ký kết, các công ty từ Liên minh châu Âu đã đầu tư hơn 26 tỷ USD vào khoảng 2.250 dự án tại Việt Nam. Ví dụ, vào năm ngoái, Tập đoàn Lego của Đan Mạch đã được cấp giấy phép đầu tư hơn 1 tỷ USD vào một nhà máy theo hướng xanh, bền vững và thân thiện với môi trường với quy mô 44 hecta tại Bình Dương. Tương tự, Tập đoàn Adidas của Đức đã hợp tác với 51 nhà cung cấp tại Việt Nam, góp phần tạo công ăn việc làm cho hơn 190.000 lao động. Điều này là minh chứng cho sự phát triển nhanh chóng và sâu sắc trong mối quan hệ giữa các doanh nghiệp của Liên minh châu Âu và Việt Nam, xuất phát từ các yếu tố địa chính trị và nhu cầu mở rộng thị trường sang châu Á.

Nhận biết được xu thế đa dạng hóa chuỗi cung ứng và phát triển bền vững, EuroCham cam kết đóng góp vào việc khai thác tiềm năng của EVFTA bằng cách triển khai các chiến dịch nâng cao nhận thức về lợi ích của hiệp định và tổ chức các hội thảo giúp thúc đẩy mối liên kết trực tiếp giữa các nhà cung cấp Việt Nam và người tiêu dùng đến từ châu Âu. Đặc biệt, EuroCham tập trung vào việc xây dựng năng lực, đào tạo nâng cao nhận biết về EVFTA cho các thành viên, kèm theo các nền tảng chia sẻ kiến thức, đảm bảo họ được trang bị đủ để tận dụng các lợi ích của hiệp định này.

Ông Nguyễn Duy Thuận, Tổng giám đốc Tập đoàn Lộc Trời:

Nỗ lực hết mình, doanh nghiệp chắc chắn sẽ thích ứng được các yêu cầu thị trường

Ông Nguyễn Duy Thuận.

Là một DN xuất khẩu gạo uy tín đang tiên phong xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp bền vững tại Việt Nam, ông Nguyễn Duy Thuận, Tổng giám đốc Tập đoàn Lộc Trời đã chia sẻ với Tạp chí Hải quan về những giải pháp thích ứng với những yêu cầu mới của thị trường.

Thưa ông, châu Âu là một trong những thị trường có tiêu chuẩn khắt khe hàng đầu thế giới đối với hàng nhập khẩu. Việc Lộc Trời đưa thành công sản phẩm gạo mang thương hiệu “Cơm Việt Nam Rice” vào 2 hệ thống siêu thị hàng đầu của Pháp hẳn là một việc không hề dễ dàng. Xin ông chia sẻ đôi chút về điều này?

Trong đơn đặt hàng đầu tiên vào năm 2022, yêu cầu đầu tiên mà châu Âu đưa ra cho Lộc Trời là phải ăn được. Và để “ăn được” theo tiêu chuẩn của châu Âu, Lộc Trời đã phải trải qua 300 bài kiểm tra với hàng loạt tiêu chuẩn của các công ty giám định. Sau khi đã được chứng nhận là “ăn được”, Lộc Trời tiếp tục nhận thêm khoảng 80 yêu cầu khác, như trồng lúa có trách nhiệm, bao gồm trách nhiệm với môi trường, trách nhiệm với trẻ em, phụ nữ, với người tàn tật, với nông dân… Các yêu cầu cứ liên tục được đặt ra cho đến khi sản phẩm có thể vào được châu Âu.

Trước rất nhiều yêu cầu như vậy, Lộc Trời đã làm cách nào để có thể đáp ứng?

Để trồng lúa bán cho châu Âu thì không thể giữ một cánh đồng với rất nhiều thửa ruộng manh mún. Do đó, việc đầu tiên chúng tôi làm là tổ chức lại toàn bộ ruộng lúa thành cánh đồng mẫu lớn. Một số cánh đồng còn phải ngăn cách bằng hoa để ngăn cản sự xâm lấn của các chất mà châu Âu không chấp nhận.

Tiếp theo, chúng tôi đã thực hiện huấn luyện cho bà con nông dân. Khó khăn nằm ở chỗ nông dân Việt Nam luôn cho rằng mình đã có 3.000 năm trồng lúa và trồng lúa rất giỏi. Nhưng phương thức trồng lúa trong 3.000 năm đó không phải là cái mà châu Âu mong muốn. Do đó, phải chuyển đổi quy trình và thói quen trồng lúa này. Để làm được việc này, người của Lộc Trời phải ra tận cánh đồng, đặc biệt ở ĐBSCL nhiều nơi không có đường bộ mà phải đi bằng ghe.

Đội ngũ của Lộc Trời phải cung cấp các kiến thức để người nông dân chấp nhận, từ đó thay đổi thái độ và trao thưởng để thay đổi thói quen canh tác trên đồng ruộng theo đúng tiêu chuẩn.

Sau cùng, Lộc Trời đã quyết định áp dụng tiêu chuẩn canh tác lúa gạo bền vững (SRP). Trong tất cả các tiêu chuẩn hiện nay, SRP là tiêu chuẩn duy nhất đáp ứng được cả yêu cầu của Mỹ và châu Âu, và nếu đạt được SRP100 thì sẽ đáp ứng cả yêu cầu của Nhật Bản. Điều này là rất khó, nhưng may mắn là các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, nếu ĐBSCL áp dụng SRP thì nhiệt độ toàn cầu sẽ giảm xuống nửa độ. Đây chính là điều mà Lộc Trời đã nói với bà con nông dân và nhận được sự ủng hộ rất lớn trong việc áp dụng SRP. Nhờ đó, Lộc Trời hiện là đơn vị duy nhất trên thế giới đạt SRP100, được chứng nhận bởi Viện Nghiên cứu Lúa gạo thế giới IRRI và các cơ quan kiểm định độc lập quốc tế và đã duy trì được số điểm tối đa này trong 4 năm liên tục kể từ năm 2020.

Ngoài ra, để đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc của châu Âu, Lộc Trời đã áp dụng QR code trên đồng ruộng, áp dụng SAP (hệ thống quản trị dữ liệu và phân tích tập trung), IFRS (chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế) trong nhà máy và áp dụng QR code trên toàn bộ hệ thống phân phối. Tât cả được tích hợp vào một siêu ứng dụng để quản lý nông nghiệp.

Ngoài những vấn đề kể trên, khó khăn lớn nhất khi bán hàng cho châu Âu chính là thời hạn công nợ lên tới 15 tháng. Bởi sau khi đầu tư cho nông dân thì phải mất tới 4 tháng mới cho thu hoạch. Tiếp đến là 2 tháng để sản xuất và đưa hàng ra cảng và 3 tháng sau hàng mới tới châu Âu. Khi gạo đã lên kệ siêu thị, chúng tôi tiếp tục phải chờ 6 tháng mới được thanh toán.

Trong khi đó, ngân hàng Việt Nam không cho vay để trồng lúa, không cho vay đầu tư vào tín chỉ carbon, DN chỉ được vay ngắn hạn. Do đó, đây chính là khó khăn lớn nhất của Lộc Trời cũng như các DN khi bán hàng vào châu Âu. Còn nếu không chấp nhận tình trạng bị kẹt vốn kéo dài như vậy, DN phải bán hàng cho các nhà phân phối và chấp nhận mất khoảng 30-50% doanh thu và 90% lợi nhuận.

Từ những giải pháp đã thực hiện và kết quả đạt được đã mang lại bài học như thế nào và ông có kiến nghị gì để hỗ trợ tốt hơn cho Lộc Trời cũng như các DN xuất khẩu sang châu Âu trong thời gian tới?

Thành công của Lộc Trời trong việc bán gạo cho châu Âu có vai trò rất lớn của các tham tán thương mại Việt Nam tại châu Âu. Như trong đơn hàng với Pháp vừa rồi, từ ngày nhận được yêu cầu của Carrefour đến khi hàng lên kệ là 2 tháng 20 ngày. Trong thời gian đó, với sự hỗ trợ của tham tán thương mại, Lộc Trời đã có 18 cuộc trao đổi với Carrefour. Hiện gạo của Lộc Trời đang được bán với giá tương đương 4.000 USD/tấn và không phải lúc nào cũng có hàng để mua và Lộc Trời chỉ nhận đơn hàng tối thiểu từ 50.000 tấn.

Vấn đề hiện nay là Việt Nam được cấp hạn ngạch 80.000 tấn gạo miễn thuế vào châu Âu, nhưng Lộc Trời chỉ được 60.000 tấn miễn thuế, còn lại 20.000 tấn phải đóng thuế với mức 200 USD/tấn. Hiện Bộ Công Thương đang nỗ lực tìm giải pháp và một số chuyên gia của châu Âu cũng đang hỗ trợ tháo gỡ việc này.

Một vấn đề nữa là cần có sự vào cuộc tích cực của chính quyền địa phương. Bởi trước khi cấp phép xuất khẩu vào châu Âu, các cán bộ giám định của châu Âu sẽ sang lấy mẫu đất để về kiểm định tình trạng tồn dư hóa chất, vật liệu chiến tranh… Do đó, chính quyền địa phương cần chấp thuận quy hoạch diện tích đất dành riêng cho trồng lúa xuất khẩu đi châu Âu để tạo thuận lợi cho việc này.

Nhìn chung, tôi cho rằng điều quan trọng nhất vẫn là DN có muốn thay đổi để đáp ứng các yêu cầu mới này hay không. Nếu thực sự muốn và biết rằng điều này là phù hợp với chiến lược thì DN sẽ nỗ lực tìm giải pháp để vượt qua. Điều này sẽ mở ra cơ hội rất lớn cho DN. Như tại Lộc Trời, sau đơn hàng đầu tiên từ cách đây đúng một năm, lượng hàng đi châu Âu năm nay dự kiến sẽ lớn hơn rất nhiều.

Xin cảm ơn ông!

Hiền Nguyễn (thực hiện)

Theo: Haiquanonline.com.vn