Tác giả: Thanh Hai

Hạn chế tối đa ảnh hưởng tiêu cực đến doanh nghiệp

Theo đó, một trong những vấn đề cộng đồng doanh nghiệp quan ngại và góp ý là các quy định về nghĩa vụ thu gom, tái chế rác thải và có trách nhiệm góp tiền vào Quỹ Bảo vệ môi trường. Điều 88, Dự thảo quy định hình thức thực hiện trách nhiệm tái chế gồm hình thức tổ chức tái chế (tự thực hiện hoặc ủy quyền cho bên khác); đóng góp tài chính. Cụ thể, Dự thảo quy định các đơn vị sản xuất kinh doanh kẹo cao su phải đóng 1,5% giá trị lô hàng vào Quỹ Bảo vệ môi trường để hỗ trợ thu gom, xử lý bã kẹo.

Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), quy định này không phù hợp vì việc thu tiền xử lý chất thải trên mỗi sản phẩm sẽ đánh đồng giữa người tiêu dùng có trách nhiệm (thải bỏ đúng cách, đúng chỗ) với người tiêu dùng không có trách nhiệm (đối tượng thải ra các sản phẩm cần thu gom, xử lý). Hiệp hội Kẹo cao su quốc tế cũng lên tiếng bày tỏ sự quan ngại đối với đề xuất của Bộ TN&MT về áp phí trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), đặc biệt trong thời điểm các doanh nghiệp đang đối mặt với đại dịch COVID-19 đầy cam go.

Trước những băn khoăn lo ngại của doanh nghiệp, Văn phòng Chính phủ ngày 22/9 đã có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đối với Bộ TN&MT về dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Văn bản cho biết, thời gian qua, các tổ chức như Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam, Hiệp hội Kẹo cao su Quốc tế, Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam… đã có công văn góp ý về dự thảo Nghị định. Phó Thủ tướng giao Bộ TN&MT chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính… làm việc, trao đổi với các hiệp hội về các kiến nghị liên quan đến nội dung dự thảo Nghị định.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ này lưu ý các quy định của dự thảo đảm bảo phù hợp với thực tiễn, công tác quản lý nhưng hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là trong tình hình hiện nay và thời gian tới đại dịch COVID-19 đang tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh, cộng đồng doanh nghiệp nói riêng, nền kinh tế đất nước nói chung.

    >>> Đề xuất mức phí thẩm định cấp giấy phép môi trường

Cần rõ hơn các tiêu chí

Trước đó, trao đổi với Tổng cục Môi trường – đơn vị chủ trì soạn thảo, Bộ Công Thương cũng cho rằng, việc này không giải quyết gốc rễ được vấn đề hạn chế xả thải mà còn làm tăng chi phí sản phẩm khiến đa phần người tiêu dùng phải trả thêm tiền để giải quyết hậu quả do một số ít người gây ra.

Nhận xét về danh mục các sản phẩm thuộc diện đóng góp tài chính để hỗ trợ xử lý chất thải, trong đó có kẹo cao su, Bộ Công Thương bày tỏ, việc quy định cứng nhắc danh mục các sản phẩm kèm theo mức đóng góp và thời điểm thực hiện trách nhiệm hỗ trợ xử lý chất thải tại dự thảo là chưa phù hợp với thông lệ quốc tế.

Bộ này cho biết đã nhận được nhiều văn bản của các hiệp hội ngành hàng như Eurocham, Hiệp hội Thực phẩm Ý… bày tỏ ý kiến về dự thảo quy định. Việc coi “kẹo cao su” và thực phẩm là những sản phẩm độc hại, khó tái chế phải căn cứ trên mức độ tác động về sức khỏe cộng đồng, môi trường, tỷ lệ tiêu dùng trong tổng quy mô về chất thải và tính hiệu quả của các biện pháp đối với việc giải quyết nguyên nhân gốc rễ của vấn đề xả thải.

Hiệp hội Kẹo cao su quốc tế thắc mắc, hiện không có bằng chứng cho thấy rác thải kẹo cao su là một vấn đề rác thải nghiêm trọng trong điều kiện hiện tại của Việt Nam. Ngoài ra, cũng chưa rõ cách tính mức phí đang được đề xuất, trong khi không có bằng chứng cụ thể dựa trên dữ liệu về khối lượng rác thải kẹo cao su và chi phí làm sạch tương ứng tại Việt Nam.

Ông Richard Mann, đại diện của Hiệp hội Kẹo cao su Quốc tế phát biểu: “Ngành kẹo cao su hoàn toàn ủng hộ các mục tiêu bảo vệ môi trường của Chính phủ Việt Nam, nhưng chúng tôi quan ngại rằng Ban soạn thảo Nghị định hiện đang cung cấp bằng chứng chưa chính xác rằng khoản phí dự kiến áp dụng đối nhà sản xuất, nhập khẩu kẹo cao su là phù hợp với thông lệ chính sách EPR trên thế giới. Kẹo cao su không phải là sản phẩm độc hại, mà là thực phẩm được công nhận rộng rãi trên toàn cầu, với nhiều lợi ích sức khỏe được khoa học chứng minh như thúc đẩy khoáng hóa răng, giảm sâu răng và mức độ căng thẳng cũng như các tác dụng y khoa tiềm năng khác”.

Hiệp hội kêu gọi một cuộc thảo luận mở với Bộ Tài nguyên và Môi trường dựa trên bằng chứng khoa học để đánh giá thực trạng tại Việt Nam, để từ đó, có giải pháp, hành động tương ứng hiệu quả nhất.

Chia sẻ vấn đề này, TS Phùng Chí Sỹ (Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam) cũng tỏ ra băn khoăn về tiêu chí lựa chọn các sản phẩm, bao bì (Phụ lục 61). “Liệu có nên đưa tã lót, bỉm, băng vệ sinh vào đối tượng phải đóng góp tài chính hỗ trợ xử lý chất thải không vì đây là đối tượng thường được nhà nước trợ giá? Chúng tôi cũng không rõ tiêu chí lựa chọn “kẹo cao su” để làm gì vì không hiểu tại Việt Nam mỗi năm tiêu thụ được bao nhiêu tấn kẹo cao su”, TS Sỹ nêu vấn đề./.

    >>> Hiệp hội tiếp tục kiến nghị gia hạn lắp đặt Hệ thống quan trắc môi trường tự động và Giấy phép nhập khẩu giấy phế liệu

Theo Báo Mới

Công ty ANDRITZ và Volga Pulp and Paper Mill đã thỏa thuận hợp đồng chuyển đổi dây chuyền sản xuất giấy in báo sang sản xuất giấy bao gói từ nguyên liệu OCC, hợp đồng thực hiện tại Volga Pulp and Paper, Nga.

Sau khi chuyển đổi, dây chuyền mới sẽ sản xuất giấy bao gói từ nguyên liệu đầu vào OCC và bột giấy nhiệt cơ (TMP). Hiện nay, Volga Pulp and Paper Mill sản xuất giấy bao bì từ 100% nguyên liệu bột TMP.

Dây chuyền sau hoán cải sẽ có công suất đạt 140.000 tấn/năm, tốc độ thiết kế 720 m/phút, sản xuất giấy lớp song và testliner định lượng thấp trong khoảng 65-120 g/m2.

Hợp đồng chuyển đổi bao gồm: cải tạo hệ thống đưa bột lên lưới xeo (headbox), các bộ phận hình thành bang giấy; bộ phậnép và sấy; hệ thống cung cấp hơi và ngưng tụ hơi; máy ép PrimeFilm mới; một số bộ truyền động của máy giấy, cũng như hệ thống cắt cuộn và máy cuộn lại…

Dự kiến máy sẽ khởi chạy đầu năm 2023.

Dây chuyền xử lý OCC mới có công suất 400 tấn/ngày, ANDRITZ sẽ cung cấp tất cả các thiết bị chính, một hệ thống nghiền bột hoàn chỉnh, từ bộ phận tiếp nhận nguyên liệu đến thùng đánh tơi, bao gồm cả máy nghiền bột FibreFlow Drum (loại FFD350EE).

Dây chuyền xử lý OCC cũng sẽ được cung cấp các  phân đoạn: sàng lọc, làm sạch, máy bơm cũng như các hệ thống thiết bị tự động hóa và điện khí hóa với hệ thống kiểm soát DCS của ANDRITZ.

ANDRITZ chịu tránh nhiệm giám sát công việc lắp đặt cơ khí, vận hành thử nghiệm và hỗ trợ vận hành máy./.

    >>> Giá OCC Mỹ tiếp tục ở mức cao bất chấp Đông Nam Á cắt giảm nhập khẩu

Theo PaperAge.com

Ông Nguyễn Hoài Nam- Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep)- cho biết, Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường đã được Bộ Tài nguyên Môi trường chuyển qua Bộ Tư pháp nhằm chuẩn bị thẩm định theo quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật vào tuần cuối tháng 9/2021, đang có nhiều bất cập.

Nhiều quy định bất hợp lý, gây khó cho doanh nghiệp

Theo ông Nguyễn Hoài Nam, nhiều vấn đề của Dự thảo này vẫn đang gây tranh cãi bởi không ít quy định, phương thức, tiêu chí được cho là “áp” từ các nước tiên tiến, hiện đại sang một đất nước đang phát triển- mà nhiều lĩnh vực kinh tế gắn liền với nông nghiệp, nông thôn, cần thời gian và lộ trình để đáp ứng. Quy định của Dự thảo phức tạp, gây khó khăn và làm tăng chi phí cho doanh nghiệp, lại dễ phát sinh thêm tiêu cực trong thực tiễn nếu được thông qua.

Đây là vấn đề chung được cộng đồng doanh nghiệp nhiều ngành hàng phản ánh, góp ý thời gian qua. Đó là các hiệp hội, doanh nghiệp như: Hiệp hội doanh nghiệp Châu Âu tại VN (EUROCHAM), Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản VN (VASEP), Hiệp hội doanh nghiệp Mỹ tại VN (AMCHAM), Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam, Hiệp hội Nhựa Việt Nam (VPA), Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), Hiệp hội doanh nghiệp Điện tử Việt Nam, Công ty Canon Việt Nam.

Các hiệp hội ngành hàng cho biết, theo Dự thảo, thủ tục cấp giấy phép môi trường phức tạp và trùng lắp. Trước đây, chỉ có các dự án gây ô nhiễm đến môi trường (nhóm I) mới phải làm báo cáo đánh giá tác động môi trường và xin cấp giấy phép môi trường, nhưng với quy định mới tại Dự thảo thì các dự án và nhà máy nhóm I và nhóm II kể cả đã hoạt động cũng phải làm báo cáo đánh giá tác động môi trường và xin cấp giấy phép môi trường. Điều này làm gia tăng thủ tục hành chính do hồ sơ cấp phép và quy trình cấp phép rất phức tạp, trùng lắp, nhưng lại không có hiệu quả.

Cụ thể, Luật Bảo vệ Môi trường quy định hồ sơ xin cấp Giấy phép môi trường gồm 3 mục. Trong Dự thảo cũng gồm 3 mục lớn, trong các mục lại chia ra đến 15 mục nhỏ khiến hồ sơ phức tạp. Mục 2 có 10 mục nhỏ thì 9 mục đã nộp trong hồ sơ xin duyệt ĐTM. Và còn nhiều mục trùng lắp khác.

Cùng với đó là Quy trình cấp phép trùng lắp, không rõ ràng. Theo Dự thảo, phần lớn doanh nghiệp sẽ phải trải qua 2 lần thẩm định và 2 lần kiểm tra thực địa, nhưng không quy định rõ thời gian kiểm tra hồ sơ, thời gian thẩm định và kiểm tra thực địa khi cấp phép.

Đáng chú ý, quy trình cấp phép theo Dự thảo không hiệu quả để bảo vệ môi trường do chỉ là tiền kiểm mà không hậu kiểm, sẽ không thể phát hiện được các vi phạm, mà bài học đau đớn là trường hợp Forrmosa.

Hơn nữa, thủ tục cấp Giấy phép môi trường điều chỉnh hay cấp lại cũng rất phức tạp. Báo cáo đề xuất cấp điều chỉnh hay cấp lại cũng phải làm như cấp mới. Có những quy định nằm ngoài Luật Bảo vệ môi trường, như doanh nghiệp chỉ bổ sung ngành nghề thu hút đầu tư nhưng vẫn phải làm thủ tục cấp lại Giấy phép môi trường và làm báo cáo đánh giá tác động môi trường ngay cả khi không làm tăng tác động xấu đến môi trường.

Các hiệp hội cũng bày tỏ quan ngại về phí tái chế sản phẩm, bao bì (EPR) do cách tính, thu và quản lý phí có nhiều điểm bất hợp lý và thiếu minh bạch.

Theo Hiệp hội doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam, công thức tính phí là chưa rõ ràng, tỷ lệ tái chế bắt buộc 80-90% ngay lúc đầu của Dự thảo là quá cao, rất khó thực thi, vì ngay cả Châu Âu lúc đầu cũng chỉ đạt 50-60%. AMCHAM đề nghị, việc thu phí này cần phải có lộ trình và tỉ lệ thu hồi phù hợp, khởi đầu là 40%, sau đó cứ 3 năm tăng một lần, mỗi lần không quá 5%. Trước mắt ưu tiên thu gom, tái chế những sản phẩm, bao bì khó thu gom, gây tác hại lớn cho môi trường. Những bao bì có giá trị thương mại và tỉ lệ thu hồi cao, như bao bì giấy, bao bì nhôm, không gây độc hại cho môi trường nên được cân nhắc bỏ ra khỏi danh mục tái chế bắt buộc”- Chủ tịch AmCham đề xuất.

Các hiệp hội kiến nghị không thành lập mới Văn phòng EPR Việt Nam, nhiệm vụ này nên giao cho một đơn vị chuyên môn của Bộ Tài nguyên và Môi trường để đảm bảo sự giám sát của Nhà nước.

Dự thảo quy định doanh nghiệp “đóng góp tài chính” vào Quỹ bảo vệ môi trường Việt Nam để hỗ trợ tái chế sản phẩm, bao bì và để hỗ trợ hoạt động xử lý chất thải. Về vấn đề này, đại diện Công ty CANON Việt Nam cho rằng, nếu gọi “đóng góp” thì phải là khoản tiền tự nguyện dựa trên khả năng, nguyện vọng, mong muốn của doanh nghiệp nhưng ở đây là khoản tiền doanh nghiệp bắt buộc phải đóng. Về bản chất đây là một loại phí tương tự như phí bảo vệ môi trường áp dụng đối với hoạt động xả thải ra môi trường, khai thác khoáng sản được đề cập trong Luật Bảo vệ môi trường. Hơn nữa, với cách gọi “đóng góp” chứ không gọi là phí trong Dự thảo khiến nhiều Hiệp hội và doanh nghiệp quan ngại khi thấy rằng, khoản tiền lớn này sẽ nằm ngoài ngân sách nhà nước,có thể sẽ không chịu các quản lý theo luật phí và lệ phí.

Không công bằng khi đưa nhà máy thủy sản vào mức nguy cơ ô nhiễm cao

Ông Nguyễn Hoài Nam cho rằng, Dự thảo đưa ngành chế biến thủy sản vào mức 3 của “Loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường” là không công bằng. QCVN 11:2015 về nước thải nhà máy chế biến thủy sản đã nêu các chỉ tiêu đặc thù của nước thải chế biến thủy sản, theo đó không có các chỉ tiêu nước thải độc hại; các chỉ tiêu nước thải cũng chủ yếu có nguồn gốc từ cơ thịt thủy sản và các phụ gia thực phẩm, đều là những chất từ tự nhiên và ăn được đối với con người, không gây độc hại mạnh như những hóa chất dùng trong các ngành công nghiệp khác.

Đáng chú ý, các phế liệu thủy sản đa phần được thu gom để làm nguyên liệu cho các ngành sản xuất khác như: sản xuất thức ăn chăn nuôi, dầu biodiezel, chitin, chitosan, collagen… Vỏ ngao, sò, ốc, hến… cũng thường được một số cơ sở thu mua để làm nguyên liệu sản xuất đồ mỹ nghệ, xay ra thành bột trộn vào thức ăn chăn nuôi để tăng lượng canxi cho vật nuôi, lấp đất, lấp đường… hoặc nếu phải bỏ đi thì cũng không phân hủy tạo thành các chất thải nguy hại. Các bao bì carton, nylon cũng được các cơ sở thu gom phế liệu thu mua lại để làm nguyên liệu tái chế.

Hơn nữa, việc xếp các cơ sở chế biến thủy sản có lưu lượng xả thải ra môi trường chỉ từ 200m3/ngày cũng phải lắp hệ thống quan trắc tự động nước thải, thay cho mức từ 1.000m3/ngày được quy định trước đây là làm khó doanh nghiệp.

Đầu tư cho hệ thống quan trắc tự động mất tới hàng tỉ đồng, thêm chi phí vận hành từ 40 đến 50 triệu đồng/kỳ quan trắc. Nhưng điều đáng nói là hệ thống này không có tác dụng để quản lý mức độ ô nhiễm do kết quả quan trắc không chính xác. Yêu cầu này khiến doanh nghiệp phải chịu thêm chi phí đắt đỏ khiến giá thành sản xuất tăng cao hơn nữa, không có nhà máy chế biến thủy sản nào có thể thực hiện được- ông Nguyễn Hoài Nam khẳng định.

Ngoài ra, dự thảo còn đưa ra ngưỡng lưu lượng xả thải từ 15.000 m3/ngày trở lên thì “tần suất quan trắc nước thải định kỳ” là 01 tháng/lần. Do đặc thù có lưu lượng xả thải rất lớn (thậm chí lên tới 30% lượng nước trong ao nuôi/ngày), nên nếu áp dụng theo quy định trên thì hầu như các vùng nuôi thủy sản đều phải thực hiện quan trắc 1 tháng/lần. Điều này làm tăng chi phí lấy mẫu và phân tích mẫu lên rất nhiều trong khi quy định hiện hành chỉ là 3 tháng/lần. Đây lại là một điểm đáng lo ngại nữa với các doanh nghiệp có vùng nuôi.

Theo ông Nguyễn Hoài Nam, gần 2 tháng thực hiện “3 tại chỗ”, doanh nghiệp thủy sản đối mặt với muôn vàn khó khăn và áp lực đứt gãy toàn chuỗi từ nuôi- khai thác- chế biến- xuất khẩu. Theo tính toán của sơ bộ của các doanh nghiệp sản xuất “3 tại chỗ”, giá thành trên đơn vị sản phẩm đã tăng 10-25% tùy theo loại sản phẩm (tôm, cá tra, cá ngừ, hải sản,..). Một doanh nghiệp trung bình sẽ lỗ khoảng 30%/tháng nếu duy trì sản xuất “3 tại chỗ” với chỉ 1/3 công suất và sẽ thiệt hại 50-55%/tháng nếu ngưng sản xuất.

“Doanh nghiệp đang ngồi trên đống lửa thì lại thêm lo về những quy định tại Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Bảo vệ Môi trường 2020 mà Bộ Tài Nguyên và Môi trường đang lấy ý kiến. Cần phải điều chỉnh những bất cập trong Dự thảo để tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh, qua đó đóng góp thuế nhiều hơn cho Nhà nước” – ông Nguyễn Hoài Nam nhấn mạnh.

    >>> Bản tin VPPA tháng 9/2021

Theo VietQ.vn