Cân bằng lợi ích kinh tế và môi trường: Bài toán “sống còn” của ngành Giấy

Không nằm ngoài quỹ đạo đó, ngành công nghiệp này tại Việt Nam cũng có sự tăng trưởng mạnh mẽ, đóng góp đáng kể vào quá trình phát triển kinh tế của đất nước. Đồng thời, đây cũng là ngành có thị trường rất rộng và hợp tác với nhiều ngành như lâm nghiệp, nông nghiệp, hóa chất, in, bao bì và chế tạo thiết bị…

Những đóng góp của ngành công nghiệp giấy và bột giấy là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những ngành phát sinh nhiều nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt đối với nguồn nước.

Thực tế cho thấy tại Việt Nam, không ít nhà máy giấy từng đứng trước thách thức lớn về môi trường vì không đầu tư trang thiết bị hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn hoặc không xử lý nước thải, xả thải trực tiếp ra sông, hồ, biển, dẫn đến gây hại cho môi trường. Bên cạnh đó, khi quy trình sản xuất không được tối ưu hóa thì việc lãng phí nguyên, nhiên liệu cùng việc tạo ra khí thải cũng ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống.

Những bài học “xương máu” từ Formosa, Vedan… vẫn còn đó như lời cảnh báo dành cho các doanh nghiệp khi xem nhẹ yếu tố môi trường trong quá trình sản xuất.

Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp xem xét và cẩn trọng trong khâu sản xuất và xử lý chất thải. Theo nhận định của nhiều chuyên gia, cách mà một số doanh nghiệp như Công ty Cổ phần Giấy An Hòa (Tập đoàn Geleximco) cải thiện sản xuất, đồng thời đầu tư công nghệ hiện đại để đảm bảo tiêu chuẩn về môi trường là điều các doanh nghiệp giấy cần tham khảo.

Không đánh đổi phát triển kinh tế lấy môi trường!

Ông Nguyễn Văn Anh – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Giấy An Hòa – đơn vị sở hữu và vận hành Nhà máy bột giấy và giấy An Hòa cho biết, đơn vị nhận thức sâu sắc việc bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất, kinh doanh tức là đang xây dựng hình ảnh, thương hiệu sản phẩm của đơn vị mình cho nên ngay từ khi thành lập, Ban lãnh đạo công ty đã đề ra định hướng chiến lược phát triển bền vững với quan điểm không đánh đổi phát triển kinh tế lấy môi trường.

Đơn cử như năm 2016, nhà máy đã tiến hành cải tạo tất cả các công đoạn của hệ thống xử lý nước thải, từ đầu vào tới xử lý cấp 1, cấp 2 và cấp 3. Cụ thể, nước sau khi xử lý luôn luôn đạt tiêu chuẩn loại A – Quy chuẩn Việt Nam QCVN12-2015 của Bộ TN&MT về nước thải của ngành công nghiệp bột giấy và giấy.

Năm 2017, giấy An Hòa đã trở thành đơn vị tiên phong trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang lắp đặt hệ thống quan trắc tự động để kiểm soát nước thải trước khi xả ra môi trường…

 

Ngoài ra, nhiều năm qua, Công ty Cổ phần nguyên liệu giấy An Hòa Tuyên Quang, đơn vị trực thuộc Công ty CP Giấy An Hòa, ngày càng phát huy tốt vai trò quản lý và vận hành các trung tâm nghiên cứu, ươm giống theo công nghệ hiện đại, cung cấp giống cây trồng, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc phát triển cây rừng cho các hộ dân trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang và các tỉnh lân cận như Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Thái Nguyên, Phú Thọ…

Ngoài việc đầu tư vào công nghệ, các phong trào bảo vệ môi trường cũng đều được cán bộ, nhân viên và người lao động giấy An Hòa tuân thủ một cách tự giác và nghiêm ngặt.

Từ những đầu tư đó, nhiều năm qua, giấy An Hòa không chỉ là đơn vị có công suất sản xuất bột giấy và giấy cao cấp lớn nhất Việt Nam mà còn là doanh nghiệp điển hình trong việc bảo vệ môi trường tại Việt Nam, được các cấp, ban ngành, lãnh đạo từ địa phương đến Trung ương đánh giá cao. Đồng thời, đó cũng là cách để đơn vị này từng bước chinh phục thị trường và trở thành cái tên mang nhiều dấu ấn trong phát triển kinh tế – xã hội của địa phương nói chung của ngành giấy nói riêng.

Theo Công Thương

Phải ủng hộ tư nhân làm dự án hạ tầng lớn

Phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế, đồng thời Chính phủ sẽ thúc đẩy hình thành những tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, tiềm lực mạnh, có năng lực cạnh tranh khu vực, quốc tế.

Đó là khẳng định của Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình trong phiên khai mạc kỳ họp Quốc hội mới đây.

Nhưng để xây dựng các tập đoàn tư nhân đủ mạnh, đóng vai trò động lực tăng trưởng mới, nhiều chuyên gia kinh tế khuyến nghị cần thay đổi tư duy phát triển theo hướng hỗ trợ người thắng cuộc và ủng hộ tư nhân làm các dự án hạ tầng quan trọng quốc gia.

Phải ủng hộ tư nhân làm dự án hạ tầng lớn - Ảnh 2.

Dây truyền sản xuất giấy hiện đại trong nhà máy giấy An Hòa – Ảnh: ĐH

8 dự án trên tuyến cao tốc Bắc – Nam – phải  hỗ trợ để tư nhân tham gia 

Theo ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội để phát triển các tập đoàn kinh tế tư nhân mạnh, có công nghệ hiện đại để làm nòng cốt, mũi nhọn phát triển kinh tế cần tiếp tục các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh thực chất, xóa bỏ các rào cản với phát triển kinh tế tư nhân, không để tồn tại các gánh nặng “hậu đăng ký doanh nghiệp”, không chấp nhận việc để tồn tại các chi phí không chính thức.

Bên cạnh đó, tiếp tục khuyến khích tham gia đầu tư, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, năng lượng thông qua mô hình hợp tác công tư (PPP). Thực tế thời gian qua một số công trình hạ tầng mang tính kết nối do các tập đoàn kinh tế tư nhân trong nước đầu tư bảo đảm tiến độ, chất lượng như cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, cao tốc Vân Đồn – Hạ Long – Hải Phòng, cầu Bạch Đằng.

Vì vậy, ông Vũ Hồng Thanh cho rằng trong bối cảnh nguồn vốn nhà nước có những khó khăn nhất định cần ủng hộ mạnh mẽ tư nhân tham gia các dự án hạ tầng lớn như cao tốc Bắc Nam phía đông, sân bay quốc tế Long Thành.

Ví dụ 8 dự án thành phần trên tuyến cao tốc Bắc – Nam được Quốc hội quyết định đầu tư theo PPP, cần có chính sách lựa chọn nhà đầu tư phù hợp để tư nhân trong nước có thể tham gia. Sự tham gia có hiệu quả của tư nhân vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội sẽ dần hình thành một nền kinh tế độc lập, tự chủ, ít phụ thuộc bên ngoài.

Còn theo ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, Chính phủ đã có nhiều chính sách khuyến khích tư nhân phát triển, vấn đề hiện nay cần thực thi đầy đủ các chính sách đó để hỗ trợ khu vực tư nhân phát triển.

Cụ thể, cần thực hiện tốt các nghị quyết về cải thiện môi trường kinh doanh, cắt giảm điều kiện kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, xây dựng chính phủ điện tử, rồi thuận lợi hóa tự do thương mại để giảm chi phí cho doanh nghiệp. Một môi trường kinh doanh thuận lợi sẽ hỗ trợ mạnh mẽ tư nhân phát triển.

Phải ủng hộ tư nhân làm dự án hạ tầng lớn - Ảnh 3.

Nhiệt điện Thăng Long do Geleximco đầu tư tại Quảng Ninh đang vận hành rất hiệu quả – Ảnh: ĐH

 

Hỗ trợ người thắng cuộc, dựa vào kết quả kinh doanh 

Để tạo đột phá trong phát triển kinh tế tư nhân hướng tới hình thành các tập đoàn tư nhân mạnh, đủ sức cạnh tranh toàn cầu, PGS.TS Trần Đình Thiên, thành viên Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng nhấn mạnh cần thay đổi tư duy theo nguyên tắc hỗ trợ người thắng cuộc.

Ông Thiên nói thêm, lâu nay ta ưu đãi nhiều cho DNNN nhưng không mang lại hiệu quả như kỳ vọng. Cần chuyển sang cơ chế hỗ trợ người thắng cuộc, dựa vào kết quả kinh doanh để thưởng cho doanh nghiệp thắng cuộc.

Theo đó, các doanh nghiệp tư nhân hoạt động hiệu quả sẽ được thưởng, được hưởng có chế hỗ trợ tốt hơn, nhờ đó doanh nghiệp tư nhân lớn lên.

Với các tập đoàn tư nhân trong nước đủ năng lực, kinh nghiệm, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng cần giao cho họ những việc tốt hơn, quan trọng hơn, thách thức hơn. Điều này hỗ trợ rất hiệu quả cho các doanh nghiệp có năng lực, làm ăn tốt vươn lên thành tập đoàn lớn.

“Kinh nghiệm nhiều năm qua cũng cho thấy không phải doanh nghiệp tư nhân VN không làm được mà chúng ta không tin tư nhân trong nước và đặt ra các tiêu chuẩn để loại họ ra ngoài cuộc chơi” – ông Thiên cho biết.

Tại diễn đàn kinh tế tư nhân 2019, Thủ tướng cũng đưa ra mệnh lệnh phát triển – những gì tư nhân trong nước làm được thì nên giao cho họ. Theo ông Thiên đó là đòi hỏi chính đáng chứ không phải xin cho.

Ví dụ các tập đoàn tư nhân trong nước đã đầu tư xây dựng nhà máy nhiệt điện Thăng Long (Quảng Ninh), nhà máy giấy An Hòa (Tuyên Quang), sân bay Vân Đồn và cao tốc kết nối Hải Phòng – Quảng Ninh – với cửa khẩu Móng Cái, sân bay Cam Ranh (Khánh Hòa)…

Từ thực tế trên, ông Thiên cho rằng doanh nghiệp tư nhân đã chứng minh họ có khả năng, có thể làm những dự án hạ tầng xoay chuyển tình thế, tạo bước ngoặt phát triển quốc gia. Thậm chí doanh nghiệp tư nhân trong nước còn cam kết rút ngắn một nửa thời gian nếu làm sân bay Long Thành.

Cũng theo vị chuyên này, muốn xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ, ít phụ thuộc bên ngoài phải có nội lực, thực lực, doanh nghiệp trong nước phải mạnh cả số lượng, chất lượng. Nền kinh tế độc lập tự chủ phải xây dựng dựa trên một đội ngũ doanh nghiệp dân tộc.

Và muốn hình thành đội ngũ doanh nghiệp dân tộc không có cách nào khác phải lấy khu vực tư nhân làm nền tảng, lấy tập đoàn tư nhân lớn làm trụ cột.

Theo Tuổi trẻ