Thu hút FDI hứa hẹn những điểm sáng

Năm 2019, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục là một điểm sáng. Lần đầu tiên, vốn giải ngân của các dự án FDI đạt 20,4 tỷ USD, lập kỷ lục cao nhất từ trước đến nay.

Tổng vốn đăng ký đạt hơn 38 tỷ USD, cao nhất trong vòng 10 năm trở lại đây. Dự báo 2020, Việt Nam sẽ tiếp tục nhận được nguồn FDI lớn.
Vốn thực hiện sẽ tăng từ 7 – 8%
Trong khi FDI toàn cầu có xu hướng giảm, năm 2019, Việt Nam vẫn là điểm đến đầu tư chiến lược của nhiều tập đoàn đa quốc gia. Một trong những nguyên nhân chính được nhìn nhận đó là, Việt Nam đang dẫn đầu thế giới vì có nhiều FTA (hiệp định thương mại tự do) nhất. Trong tổng số 16 FTA thì có 12 FTA đã có hiệu lực.
Theo Bộ Công Thương, các FTA đã giúp cho Việt Nam gặt hái được những kết quả đáng kể là kim ngạch xuất khẩu, thu hút đầu tư tăng cao. Trong khi đó, cơ quan xếp hạng tín nhiệm quốc tế Fitch Ratings đánh giá triển vọng của nền kinh tế Việt Nam trong năm 2020 sẽ tiếp tục khả quan với nền kinh tế vĩ mô ổn định, niềm tin vào môi trường đầu tư và kinh doanh tiếp tục được củng cố.
Nguồn FDI tăng cũng được thể hiện khi hoạt động mua bán sát nhập (M&A) trở nên sôi động, nếu như năm 2017 chiếm 17,02%, năm 2018 chiếm 27,78%, năm 2019 chiếm 56,4%. Theo số liệu của Công ty Chứng khoán SSI, tiến trình cổ phần hóa DN Nhà nước đang tạo ra cầu lớn cho M&A; Chính sách mở cửa đối với thị trường chứng khoán với chủ trương nới rộng room cho nhà đầu tư nước ngoài… sẽ kéo theo sự tham gia của dòng vốn nước ngoài qua hình thức này sẽ tăng lên trong thời gian tới.

Các chuyên gia dự báo, tốc độ FDI năm 2020 thực hiện đạt 23 – 24 tỷ USD, chiếm 22 – 23% tổng vốn đầu tư xã hội. Trong đó, vốn đầu tư từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore và châu Á vẫn gia tăng, đồng thời đầu tư từ Mỹ, Đức, Pháp, Anh và một số nước châu Âu khác vào công nghệ hiện đại, công nghệ tương lai, giáo dục và đào tạo, nghiên cứu và phát triển với nhiều dự án lớn sẽ được gia tăng.
Phát triển lâu dài và có chọn lọc
Chủ tịch Hiệp hội Nhà đầu tư nước ngoài, GS- TSKH Nguyễn Mại khẳng định, FDI vẫn sẽ là một động lực tăng trưởng quan trọng của kinh tế Việt Nam, ít nhất là đến năm 2025. Tuy nhiên, ông Nguyễn Mại lại lo lắng về quy mô vốn của các dự án FDI hiện tại.
Trung bình một dự án FDI vào Việt Nam trong năm qua có quy mô vốn khoảng bốn triệu USD. Ðó là tính trung bình, còn có những dự án một triệu USD. “Năm 2017, quy mô trung bình một dự án FDI là 8 triệu USD; năm 2018 là gần 6 triệu USD. Năm 2020 câu chuyện vốn mỏng của dự án FDI cần phải có giải pháp”- ông Mại nhấn mạnh.
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc cho biết, dù thời gian qua, FDI đã trở thành một nhân tố quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế và Việt Nam nhưng hiệu quả của vốn đầu tư FDI vào nền kinh tế nước ta chưa tương xứng với số lượng của mức đầu tư.
Chất lượng và hiệu quả của FDI năm 2019 chưa đáp ứng được đòi hỏi của đất nước trong quá trình chuyển hướng sang đổi mới, sáng tạo, khoa học, công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng nền kinh tế số, tham gia cuộc CMCN 4.0.
Tại Diễn đàn DN Việt Nam (VBF) cuối kỳ với chủ đề “Vai trò và trách nhiệm đóng góp của cộng đồng DN FDI trong phát triển nhanh và bền vững” – Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng một lần nữa nhấn mạnh vai trò trách nhiệm đóng góp của DN FDI trong tiến trình phát triển của Việt Nam, nhất là trách nhiệm tạo mối liên kết, hợp tác với DN trong nước, tương trợ lẫn nhau cùng phát triển. Đồng thời cho biết, trong giai đoạn mới, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được khuyến khích, tạo điều kiện phát triển lâu dài nhưng có chọn lọc.
Thời gian tới, Chính phủ sẽ ban hành chương trình hành động, thể chế hóa các định hướng chính sách quan trọng mà Bộ Chính trị đã đặt ra để đón được dòng vốn đầu tư có chất lượng hơn, tác động tích cực hơn tới nền kinh tế. Đồng thời giao Bộ KH&ĐT cùng các bộ, cơ quan Việt Nam sẽ tiếp thu để tham khảo hoàn chỉnh các quy định pháp luật, cơ chế, chính sách; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, thuận lợi hóa thương mại, đầu tư,…
Theo Kinh tế đô thị

Có dễ thoái vốn nhà nước tại Tân Mai Group?

Ngày 27/12 tới, Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGD Việt Nam) sẽ tổ chức bán đấu giá hơn 7,2 triệu cổ phần nắm giữ tại Công ty CP Tập đoàn Tân Mai (Tân Mai Group), tương đương 8,1% vốn điều lệ. Với mức giá khởi điểm là 11.500 đồng/cổ phần, NXBGD Việt Nam sẽ thu về ít nhất 83 tỷ đồng nếu phiên đấu giá thành công.

Thương vụ thoái vốn khỏi Tân Mai Group của NXBGD Việt Nam diễn ra trong bối cảnh hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp này đang gặp nhiều khó khăn. Trước đó, tháng 8/2016, NXBGD Việt Nam đã chào bán đấu giá số cổ phần này cũng với mức giá 11.500 đồng/CP nhưng thất bại do không có nhà đầu tư đăng ký mua.

Lỗ lũy kế gần 300 tỷ đồng

Tân Mai Group tiền thân là Công ty Kỹ nghệ giấy Việt Nam (COGIVINA) thành lập tháng 10/1958. Công ty là doanh nghiệp nhà nước được cổ phần hóa và chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần vào đầu năm 2006. Ngoài NXBGD Việt Nam đang nắm giữ 8,1% thì Công ty CP Đồng Nai và người có liên quan là Nguyễn Thị Phi Yến nắm giữ lần lượt 48,63% và 6,76% vốn cổ phần Tân Mai Group. Ngoài ra, một cổ đông lớn khác là Tổng công ty Giấy Việt Nam đang nắm giữ 22,74% vốn điều lệ của Tân Mai Group.

Những năm gần đây, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp sản xuất giấy lâu đời này gặp nhiều khó khăn, liên tục thua lỗ, ngoại trừ năm 2017 Tân Mai Group ghi nhận mức lợi nhuận lên tới gần 410 tỷ đồng nhờ việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Dự án Bất động sản Tân Mai. Năm 2016, doanh thu của Công ty chỉ đạt 45,8 tỷ đồng, sau khi trừ đi các khoản chi phí giá vốn, chi phí lãi vay, chi phí quản lý doanh nghiệp, Công ty lỗ tới 61 tỷ đồng. Còn năm 2018, Tân Mai Group lỗ gần 12 tỷ đồng. Tính đến thời điểm cuối năm 2018, Tân Mai Group ghi nhận lỗ lũy kế lên tới gần 300 tỷ đồng.

Theo Công ty TNHH Kiểm toán SG-VN – đơn vị thực hiện kiểm toán Báo cáo tài chính 2018 của Tân Mai Group, Tân Mai Group cũng chưa ghi nhận chi phí thanh lý tài sản của Nhà máy Giấy Đồng Nai vào kết quả kinh doanh năm 2015 và 2016 với số tiền 42 tỷ đồng.

Tân Mai Group cho biết bắt đầu phát sinh lỗ lũy kế từ năm 2012, do phải ngừng sản xuất tại Nhà máy Giấy Tân Mai để thực hiện việc di dời Nhà máy ra khỏi TP. Biên Hòa, Đồng Nai theo Quyết định của Thủ tướng và UBND tỉnh Đồng Nai. Việc dừng hoạt động nhà máy sản xuất bột giấy duy nhất cũng khiến Công ty phải sử dụng bột giấy nhập khẩu cho sản xuất dẫn đến hiệu quả không cao.

Kiếm lời từ đất

Như đã nói ở trên, trong khi hoạt động kinh doanh chính không mang lại hiệu quả, lợi nhuận của Tân Mai Group đến từ việc chuyển nhượng các dự án bất động sản (BĐS) nhờ ưu thế quản lý và sử dụng nhiều khu đất có quy mô lớn.

Cuối năm 2015, Tân Mai Group đã dùng quyền sử dụng đất và quyền khai thác mặt bằng diện tích 87.355 m2 tại phường Thống Nhất, TP. Biên Hòa, Đồng Nai (khu đất Nhà máy Giấy Tân Mai cũ) để góp 30% vốn (tương đương 150 tỷ đồng) thành lập Công ty CP Bất động sản Tân Mai cùng Công ty CP Thương mại – Sản xuất – Xây dựng Hưng Thịnh và Công ty CP Mai và cộng sự.

Bên cạnh đó, Tân Mai Group cũng chuyển nhượng phần lợi thế quyền sử dụng đất và quyền khai thác mặt bằng trên diện tích 55.307,8 m2 tại phường Thống Nhất, TP. Biên Hòa cho Bất động sản Tân Mai theo Hợp đồng chuyển nhượng số 08/TMG ngày 21/6/2017 với giá chuyển nhượng gần 104,5 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2018, Công ty CP Thương mại – Sản xuất – Xây dựng Hưng Thịnh và cá nhân Bùi Hoàng Lợi đã ứng 50 tỷ đồng để mua lại 10% cổ phần Bất động sản Tân Mai do Tân Mai Group nắm giữ. Tuy nhiên, các bên vẫn chưa hoàn tất thủ tục chuyển nhượng.

Ngoài khu đất của Nhà máy Giấy Tân Mai cũ, Tân Mai Group cũng đã ký kết Hợp đồng hợp tác đầu tư số 01/TM.G-TL và 02/TM.G-TL với Công ty CP Đầu tư và Phát triển Thuận Lợi để góp 30% vốn đầu tư vào các dự án trên quỹ đất hàng trăm nghìn m2 do Tập đoàn quản lý và sử dụng tại Đồng Nai và Bình Dương – 2 thị trường bất động sản tiềm năng.

Được biết, cuối năm 2017, Công ty CP Đầu tư và Phát triển Thuận Lợi đã đặt cọc hơn 45,7 tỷ đồng để nhận chuyển nhượng 10% vốn góp tại các dự án trên từ Tân Mai Group.

Hoạt động kinh doanh chính thua lỗ, lợi thế từ đất đai mất dần do hoạt động chuyển nhượng có thể nói là bài toán khó đang chờ các nhà đầu tư muốn đổ vốn vào Tân Mai Group.

Theo Đầu tư