Đến năm 2030, 100% siêu thị dùng bao bì thân thiện môi trường

Mục tiêu tổng quát của Chương trình nhằm thúc đẩy quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên, nhiên liệu, nguyên vật liệu, khuyến khích phát triển các nguồn tài nguyên, nhiên liệu, nguyên vật liệu và sản phẩm thân thiện môi trường, có thể tái tạo, tái sử dụng và tái chế; thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng bền vững trên nền tảng đổi mới, sáng tạo, thực hành và phát triển các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững, đẩy mạnh sản xuất và tiêu dùng nội địa bền vững, tạo việc làm ổn định và việc làm xanh, thúc đẩy lối sống bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, hướng đến phát triển nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam.

   >>> Vì một tương lai không rác thải

Theo đó, để thực hiện chương trình, Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra các mục tiêu cụ thể cần đạt được đến năm 2030 như:

– 100% các siêu thị, trung tâm thương mại sử dụng sản phẩm bao bì thân thiện môi trường thay thế cho sản phẩm bao bì nhựa sử dụng một lần, khó phân hủy;

– 100% các khu, cụm công nghiệp, làng nghề được phổ biến, nâng cao nhận thức về sản xuất và tiêu dùng bền vững;

– 100% tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức về lối sống, tiêu dùng bền vững;

– 90% tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Chương trình hoặc lồng ghép nội dung thực hiện Chương trình vào các văn bản chínhsách, pháp luật tại địa phương;

– Hoàn thiện và thực thi có hiệu quả chính sách pháp luật về sản xuất và tiêu dùng bền vững;

– Giảm 7-10% mức tiêu hao nguyên nhiên vật liệu của các ngành sản xuất chính như dệt may, thép, nhựa, hóa chất, xi măng, rượu bia nước giải khát;…

Quyết định 889/QĐ-TTg có hiệu lực kể từ ngày 24/6/2020.

Theo Công Thương

Coca-Cola Thụy Điển sử dụng nhãn hiệu mới, hưởng ứng nền kinh tế tuần hoàn

Coca-Cola chuẩn bị tung ra một loạt chai nhựa được làm hoàn toàn từ nhựa tái chế (PET) tại Thụy Điển.

Các nhãn hiệu mới của Coca-Cola Thụy Điển sẽ được giới thiệu trên các nhãn hiệu Coca-Cola, Fanta, Sprite và Bonaqua và là một khởi đầu hoàn toàn mới của nhãn hiệu toàn cầu này.

Động thái này đánh dấu sự đột phá của sáng kiến phát triển bền vững nhằm khuyến khích người tiêu dùng tái chế và ủng hộ hãng để tạo ra một nền kinh tế tuần hoàn cho bao bì nhựa.

Từ năm 2020, toàn bộ chai đựng của Coca-Cola sẽ được sản xuất từ 100% nhựa tái chế tại Thuỵ Điển, khuyến khích Coca-Cola tại các quốc gia khác cùng làm điều đó.

Các thương hiệu trên chai PET của Coca-Cola, Fanta, Sprite và Bonaqua sẽ có màu trắng thay vì những màu sắc đặc trưng của từng nhãn hàng để truyền đạt rõ ràng hơn thông điệp “Hãy tái chế. Chai được làm bằng nhựa tái chế 100%. Được sản xuất tại Thụy Điển.

Tại Thuỵ Điển mỗi năm sẽ có khoảng 205 triệu chai nhựa tái chế được tái sử dụng. Đây là một bước ngoặt quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của Coca cola.

Công ty tự hào tung ra các sản phẩm đánh dấu sự khác biệt, sử dụng sức mạnh của tầm ảnh hưởng để quảng bá thông điệp quan trọng này.

Tại Thụy Điển, công ty có một hệ thống ký gửi giúp thu gom các chai PET để đưa về nhà máy tái chế.

Theo RISI – VPPA

Ngành Giấy nên được ưu tiên phát triển trong nền kinh tế tuần hoàn

Trong bối cảnh thế giới ngày càng nhận thức sâu sắc về ô nhiễm môi trường, về vấn nạn từ rác thải nhựa… thì giấy đang được xem như một nguyên liệu thay thế ưu việt, nhiều tiềm năng phát triển mạnh trong nền kinh tế tuần hoàn.

Số liệu cho thấy Việt Nam hiện xếp thứ 68 trên thế giới về diện tích, thứ 15 trên thế giới về dân số nhưng xếp thứ 4 về rác thải nhựa. Nền kinh tế tuần hoàn được xem là một giải pháp thay thế bền vững thông qua tính khôi phục và cải tạo.

Phù hợp “tự nhiên” với mô hình kinh tế tuần hoàn

Trong nền kinh tế tuần hoàn, khái niệm kết thúc vòng đời của vật liệu được thay bằng khái niệm khôi phục chuyển dịch theo hướng sử dụng năng lượng tái tạo, không dùng các hóa chất độc hại gây tổn hại tới việc tái sử dụng và tiến tới giảm thiểu chất thải thông qua việc thiết kế vật liệu, sản phẩm, hệ thống kĩ thuật và cả các mô hình kinh doanh trong phạm vi của hệ thống đó.

Mô hình kinh tế tuần hoàn có khả năng giúp giảm phát thải, thúc đẩy sử dụng hiệu quả tài nguyên góp phần giải quyết các vấn đề về khăn hiếm và bảo tồn tài nguyên, hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh cho nên kinh tế.

Rừng nguyên liệu giấy áp dụng theo mô hình Quản lý rừng bền vững đã góp phần giảm phát thải.

Khái niệm kinh tế tuần hoàn tương đối mới với doanh nghiệp Việt Nam, tuy nhiên theo Tiến sĩ Đặng Văn Sơn, Viện trưởng Viện Công nghiệp Giấy và Xenluy lô, ngành Giấy có bản chất rất gần kinh tế tuần hoàn bởi việc quản lý và tái tạo tài nguyên của Ngành có thể thực hiện theo một vòng khép kín, ít tạo ra phế thải.

Hiện nay có 2 loại nguyên liệu chính được sử dụng trong sản xuất giấy là bột giấy và giấy thu hồi hay còn gọi là “giấy tái chế” (tên tiếng Anh là recycled paper, là giấy sau khi sử dụng được thu hồi, tái chế, chỉ có một số rất ít loại giấy không tái chế được, điển hình là giấy vệ sinh). Thông thường trong quy trình sản xuất giấy từ bột giấy nguyên chất, trải qua nhiều khâu, tiêu hao nhiều nguyên liệu. Ngược lại, tái chế giấy giúp tiết giảm được nhiều khâu, tiết kiệm nhiên liệu.

Tái chế 1 tấn giấy có thể tiết kiệm đến 17 cây gỗ trưởng thành, 4.000kWh điện, 270 lít dầu, 26.000 lít nước và 3,5m3 đất (để trôn lấp); đồng thời giảm được 65% điện năng cần sử dụng (để sản xuất giấy mới); 35% nguy cơ ô nhiễm môi trường; 74% ô nhiễm không khí…

Cần nhiều “đòn bẩy” phát triển theo hướng tuần hoàn

Thực tế, nước ta xuất khẩu chiếm tỷ trọng lớn trong giá trị GDP, bao bì giấy đóng góp rất lớn trong lĩnh vực này, nhất là các ngành như dệt may, thủy sản, da giày, điện tử… Cùng với đó trong những năm gần đây, ngành Giấy Việt Nam có tốc độ phát triển trung bình khoảng 10-12%/năm, riêng giấy bao bì khoảng 15-17%/năm.

Bối cảnh mới của nền kinh tế toàn cầu và khu vực, ngành Công nghiệp Giấy Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội mở rộng, hợp tác và phát triển cùng với các doanh nghiệp trong khu vực và trên thế giới.

Với sự phát triển này, Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam cho biết luôn định hướng xây dựng Ngành theo mô hình kinh tế tuần hoàn, sử dụng nguồn nguyên liệu thứ cấp, đặc biệt xem giấy thu hồi là nguồn nguyên liệu sản xuất.

Thực tế hàng chục năm trước, Công ty TNHH Giấy Bao bì Đồng Tiến (đơn vị sản xuất giấy bao bì lớn trong nước), đã hợp tác với Công ty Tetra Pak – doanh nghiệp chuyên về bao bì giấy đựng chất lỏng lớn nhất thế giới đầu tư dây chuyền tái chế vỏ hộp sữa đồng bộ đầu tiên tại Việt Nam.

Tháng 12 vừa qua, Công ty TNHH Giấy và Bao bì Đồng Tiến, Tetra Pak phối hợp với các đối tác khởi động chương trình phân loại, thu gom và tái chế vỏ hộp sữa tại 800 trường mầm non và tiểu học thuộc 16 quận, huyện TP. Hà Nội (tiếp sau TP. Hồ Chí Minh).

Bằng dây chuyền tái chế hoàn chỉnh, bột giấy thu hồi từ tái chế vỏ hộp sữa có chất lượng cao đã được Công ty dùng để sản xuất giấy bề mặt cao cấp cho thùng cactông, phần nhôm/nhựa được làm thành các tấm lợp, với công suất 400-500 tấm/ngày. Mỗi tấm lợp có thể giúp tái chế được đến 8.000 hộp sữa giấy đã qua sử dụng mà trước đó chỉ được đưa đi đốt hoặc chôn lấp.

Hiện các doanh nghiệp ngành Giấy chú trọng áp dụng nhiều giải pháp, công nghệ mới, nhằm sản xuất sạch hơn, mang lại lợi ích lớn về môi trường do tiết giảm tiêu hao năng lượng, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp. Điển hình, nước sản xuất đang được áp dụng theo hướng tuần hoàn tái sử dụng, các công nghệ mới giảm điện năng và dùng điện năng lượng mặt trời, hóa chất được cắt giảm…

Ví dụ tại Tổng Công ty Giấy Việt Nam (Vinapaco) ngoài việc đầu tư hệ thống xử lý chất thải, doanh nghiệp chú trọng áp dụng sản xuất sạch hơn tại tất cả các phân xưởng sản xuất; tăng cường các biện pháp quản lý nội vi, đẩy mạnh việc thực hiện Chương trình tiết kiệm trong sản xuất như: sử dụng tiết kiệm năng lượng, điện, nước sạch, vật tư nguyên liệu… từ đó đã tối ưu hiệu quả sản xuất và giảm thiểu lượng chất thải ngay tại nguồn phát sinh…

Giai đoạn 2009-2019, Vinapaco đã có 88 sáng kiến cải tiến kỹ thuật hợp lý hóa sản xuất, tiết giảm định mức kinh tế kỹ thuật (giảm tiêu hao vật tư hóa chất, năng lượng, nguyên liệu đầu vào…)… áp dụng vào sản xuất, tạo giá trị làm lợi trên 50 tỷ đồng.

Theo Tiến sĩ Đặng Văn Sơn, nền kinh tế tuần hoàn sử dụng nguyên liệu thứ cấp trong đó có giấy thu hồi (để tái chế, tái sử dụng) được coi nguyên liệu chính trong hoạt động sản xuất. Tuy nhiên thực tế hiện nay nước ta chưa hiểu đúng bản chất của giấy thu hồi, chỉ xem đây là giấy phế liệu, chưa phải nguyên liệu thứ cấp dùng để sản xuất.

Đại diện VPPA đề xuất để ngành Giấy tận dụng được cơ hội phát triển trong kinh tế tuần hoàn thì Việt Nam cần nâng cao nhận thức, có ứng xử đúng với “giấy tái chế” theo đúng cách gọi của các quốc gia sản xuất giấy hàng đầu là giấy thu hồi, không coi là phế liệu mà là nguyên liêu, tài nguyên với các chính sách khai thác, sử dụng phù hợp.

Việt Nam cần xây dựng và hoàn thiện hệ thống các quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia về giấy thu hồi – nguyên liệu thứ cấp, hoạt động thu gom và tái chế giấy để làm cơ sở hiện đại hóa ngành giấy theo hướng thân thiện với môi trường. Cụ thể ban hành các cơ chế chính sách đồng bộ, khuyến khích thu gom, tái chế… như từ phân loại rác tại nguồn, thu gom vận chuyển đến nhà máy; tạo thuận lợi cho hoạt động nhập khẩu giấy thu hồi làm nguyên liệu sản xuất của; đồng thời coi giấy thu hồi như loại hàng hóa thông thường…

Theo Công Thương

Xóa chồng chéo các luật đầu tư kinh doanh, tăng trưởng GDP có thể đạt 9 – 10%

Khẳng định tháo gỡ những điểm chồng chéo sẽ “mở đường” cho đầu tư, huy động được nguồn lực toàn dân, Chủ tịch VCCI cho rằng tăng trưởng kinh tế sẽ có thể đạt mức 9-10%.

Phát biểu tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp năm 2019, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã đưa ra kiến nghị ba vấn đề về môi trường kinh doanh.

Khẳng định cần những giải pháp xây dựng cộng đồng doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ, góp phần phát triển triển kinh tế bền vững trong bối cảnh hội nhập, Chủ tịch VCCI cho rằng, phát triển bền vững, kinh doanh liêm chính và có trách nhiệm là lẽ sống của doanh nghiệp trong thời hiện đại.

Việt Nam cũng đã xây dựng chương trình quốc gia và thành lập hội đồng quốc gia về phát triển bền vững, vấn đề này cũng đã được lồng ghép vào các chiến lược phát triển kinh tế xã hội.

“Do đó, đề nghị Chính phủ kiến nghị Quốc hội ban hành luật kinh tế tuần hoàn và có chính sách ưu đãi, khuyến khích các sáng kiến và giải pháp đổi mới sáng tạo thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Việc định hướng khung khổ pháp luật và chính sách phát triển kinh tế tuần hoàn rất quan trọng”, Chủ tịch VCCI khẳng định.

Đặc biệt, TS. Vũ Tiến Lộc đã kiến nghị ba vấn đề để cải thiện môi trường kinh doanh.

Thứ nhất, VCCI đã chỉ ra 20 điểm chồng chéo lớn của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng, môi trường, đấu thầu.

“Các bộ ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp cũng thừa nhận những điểm chồng chéo này. Nhưng chúng ta giải quyết rất chậm chễ”, TS. Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Do đó, Chủ tịch VCCI đề nghị Chính phủ chủ trì cùng UBTV Quốc hội cùng các bộ ngành liên quan cùng ngồi bàn xem xét cụ thể từng điểm chồng chéo.

TS. Vũ Tiến Lộc đề nghị, dùng 1 luật sửa nhiều luật, dùng 1 nghị định sửa nhiều nghị định, tháo gỡ ngay những điểm chồng chéo này để mở đường cho đầu tư phát triển.

“Nếu tháo gỡ được những điều này thì chúng ta có thể huy động được nguồn lực từ toàn dân, đẩy nhanh tiến độ đầu tư. Bởi, hiện thủ tục cấp phép đầu tư kéo dài 2-3 năm, nếu có thể hoàn thành trong 6 tháng hay sớm hơn 1 năm thì toàn bộ quá trình đầu tư sẽ nhanh hơn rất nhiều”, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.

Đặc biệt, TS. Vũ Tiến Lộc nhận định, nếu tháo gỡ được những điểm chồng chéo “mở đường” cho đầu tư, tăng trưởng nền kinh tế sẽ có thể đạt tới 9-10% “Do đó, đây là điều cần ưu tiên xử lý sớm so với các công việc khác”, Chủ tịch VCCI nói.

Thứ hai, Chủ tịch VCCI đề nghị chính thức hoá hộ kinh doanh. “Đưa hộ kinh doanh thành đối tượng điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp với tư cách là loại hình doanh nghiệp một chủ theo thông lệ quốc tế. Đây cũng là mục tiêu thúc đẩy phát triển doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ”, TS. Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Theo đó, mỗi hộ kinh doanh đều được đăng ký bởi một cá nhân đại diện cho hộ, tức là về bản chất, hộ kinh doanh chính là doanh nghiệp một chủ theo khái niệm chung của thế giới.

Về bản chất kinh tế, pháp lý và thực tiễn, các hộ kinh doanh, trước hết là các hộ kinh doanh có đăng ký, chính là một loại hình doanh nghiệp nhưng lại chưa được coi là doanh nghiệp và nhiều hộ kinh doanh hiện tại đang có quy mô, và số lao động được sử dụng thậm chí còn lớn hơn các công ty. Đó là một trong những khiếm khuyết lớn nhất trong hệ thống pháp luật về doanh nghiệp hiện hành.

Thứ ba, TS. Vũ Tiến Lộc kiến nghị sớm hoàn thành khung pháp lý về hợp tác công tư (PPP). “Hoàn thành khung pháp lý về PPP đảm bảo minh bạch, an toàn, đảm bảo huy động được nguồn lực xã hội không chỉ với các dự án hạ tầng, mà còn các đề án sản xuất kinh doanh”, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.

Cũng theo Chủ tịch VCCI, hiện các doanh nghiệp tư nhân lớn đang đầu tư vào các ngành kinh tế mũi nhọn như sản xuất ô tô, công nghệ thông tin… Đây là những lĩnh vực không chỉ là kinh tế mà là an ninh quốc phòng, do đó, cần khung khổ pháp lý hoàn thiện thúc đẩy hình thức đối tác công tư phát triển.

Theo Realtimes

Kinh tế tuần hoàn tài nguyên quản lý rác thải sinh hoạt

Xây dựng kinh tế tuần hoàn để xử lý rác, giảm thiểu rác thải nhựa là một xu hướng của thế giới hiện nay. Việc này đòi hỏi nhiều nghiên cứu và thảo luận chuyên sâu, cải cách công nghệ và cải cách quản lý, vì vậy, cần hết sức thận trọng và chuyên nghiệp.

Trong buổi trao đổi với phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường, bà Nguyễn Ngọc Lý – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng (CECR) đã đề cập đến nội dung trên nhằm nhấn mạnh vai trò quan trọng của cải cách công nghệ trong thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tài nguyên (rác).

PV: Bà có thể cho biết, kinh tế tuần hoàn là gì và những quốc gia nào trên thế giới đã áp dụng thành công?

Bà Nguyễn Ngọc Lý:

Về khái niệm kinh tế tuần hoàn để xử lý rác thải, bản thân nội hàm chữ “tuần hoàn” có nghĩa là quay vòng, tái sử dụng. Tái sử dụng, tái chế các vật liệu hàng ngày, tái sử dụng túi ni lông, rác thải, đồ ăn thừa là rác hữu cơ để làm thức ăn cho gia súc là thực tế đã tồn tại rất lâu ở quy mô hộ gia đình, cộng đồng trong khuôn khổ hoạt động xã hội, ở cấp vi mô.

Nền kinh tế tuần hoàn để xử lý rác thải xuất phát từ vấn đề rác thải do đô thị hóa – hiện đại hóa rất nhanh của thế giới, đặc biệt, những nước đã phát triển phải đối mặt với thách thức về lượng rác thải tăng cao và cách thức xử lý trước đây như chôn lấp không thể giải quyết vấn đề. Đặc biệt, khi văn minh dùng đồ nhựa bắt đầu từ những năm 1950, sau đó, bùng nổ đến nay do nhu cầu sử dụng vật liệu nhựa trong công nghệ, công nghệ thực phẩm và dịch vụ. Rác thải nhựa đã chiếm một phần lớn trong túi rác thải sinh hoạt. Với tính chất không phân hủy và tiềm năng gây ô nhiễm nước, ô nhiễm đất cực kỳ lớn, rác thải nhựa đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong ngành quản lý rác thải và kiểm soát ô nhiễm.

Rác thải nhựa và một số thành phần rác khác lại có khả năng tái chế và tái sử dụng. Trong 20 năm qua, đối mặt với việc xử lý rác, gặp nhiều thách thức trong vấn đề chôn lấp và môi trường ô nhiễm do rác gây ra, nhiều nước đã áp

dụng kinh tế tuần hoàn để xử lý rác thải. Ở châu Á các nước có công nghiệp tái chế, xử lý rác thải hiệu quả nhất hiện nay là Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan. Indonesia và Thái Lan đang tăng tốc phát triển kinh tế tuần hoàn tài nguyên rác. Việt Nam chúng ta đang trong giai đoạn bắt đầu.

PV: Để có thể vận hành nền kinh tế tuần hoàn tài nguyên trong quản lý rác thải sinh hoạt, cần phải đảm bảo những yếu tố nào?

Bà Nguyễn Ngọc Lý:

Khi nói tới kinh tế tuần hoàn là phải có cung, cầu, tạo ra tài sản, tạo ra sản phẩm… tức là các chuỗi sản phẩm khác nhau. Các chuỗi này phải dựa vào đầu tư, công nghệ, chính sách và cơ chế tài chính để phát triển.

Kinh tế tuần hoàn trong xử lý rác thải đô thị đòi hỏi mọi yếu tố cần thiết đã nêu từ chính sách, luật pháp, vai trò của các thành phần kinh tế tham gia như công ty tư nhân, Nhà nước, người dân trong chuỗi giá trị rác. Khi chuyển từ cấp độ vi mô (tuần hoàn hộ gia đình, cộng đồng) sang quy mô lớn (cả xã hội) đòi hỏi vận hành mang tính hệ thống, vai trò Nhà nước, chính sách, luật pháp, công nghệ, doanh nghiệp, người dân, các chuỗi dịch vụ liên quan tới rác thải trong hệ thống đó phải được xác định và có những vai trò cụ thể.

Tại sao câu chuyện về rác thải lại khó, tại sao thực hiện lại khó, vì nó “động chạm” đến từng người dân. Khi ta tổ chức một nền kinh tế đòi hỏi trách nhiệm từng người dân phải tham gia là rất khó. Chính vì vậy, quan trọng nhất là luật lệ, chính sách để xác định vai trò của từng bên tham gia.

Về đầu tư, cần minh bạch trong vấn đề người gây ô nhiễm phải trả tiền, tức là các doanh nghiệp, người dân (bên gây ô nhiễm) phải có trách nhiệm trả tiền và tiền này phải được sử dụng như nguồn vốn đầu tư thúc đẩy sự phát triển công nghiệp và các doanh nghiệp tái chế. Các công ty tư nhân trong bối cảnh không ai muốn triển khai các dự án, hoạt động về rác vì nó không tạo lợi nhuận như các ngành kinh tế khác, do đó, cần có chính sách hỗ trợ và tài chính từ nguồn tiền do người gây ô nhiễm trả.

Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tài nguyên trong quản lý rác thải sinh hoạt.

Để xây dựng nền kinh tế tuần hoàn đòi hỏi rất nhiều vấn đề quan trọng. Ngoài các yếu tố về công nghệ, chính sách, sự tham gia của các bên, một yếu tố khác quan trọng không kém là tuyên truyền, giáo dục. Đây là những bài toán tưởng nhỏ nhưng rất lớn, khả năng tiềm ẩn thất bại cao, nên cần nghiên cứu và cần xử lý đồng bộ mới hiệu quả..

PV: Việc áp dụng nền kinh tế tuần hoàn tài nguyên trong quản lý rác thải sinh hoạt ở Việt Nam liệu có khả quan và chúng ta có dễ dàng triển khai mô hình này như các nước phát triển trên thế giới không, thưa bà?

Bà Nguyễn Ngọc Lý:

Hàn Quốc là nơi tôi đã được tham quan và học hỏi về kinh tế tuần hoàn rác. Họ chia sẻ từ khi họ nghĩ tới khái niệm này tới lúc họ làm được phải mất một thời gian khá dài để nghiên cứu và thử nghiệm, có thể lên tới 15 năm để xây dựng, thiết lập và vận hành.

Rõ ràng, mong muốn xây dựng nền kinh tế tuần hoàn trong xử lý rác thải sinh hoạt là một hướng hết sức quan trọng mà nước ta hiện nay cũng đang suy nghĩ, cân nhắc để xây dựng. Tuy vậy, cho đến lúc, có một hệ thống tái chế, tái sử dụng hoàn hảo và xử lý được vấn đề rác đòi hỏi một quá trình lâu dài chứ không thể có ngay được.

Ở cấp độ gia đình và cấp cộng đồng chúng ta đã có nền kinh tế này. Mặc dù, rất nhỏ nhưng ở nước ta đã có hoạt động tái chế rất rõ rệt, chẳng hạn như hàng ngày chúng ta thấy lực lượng đồng nát đi thu gom chai, lọ, nhựa,… hay có rất nhiều cơ sở tái chế nhựa nhỏ lẻ của tư nhân, gia đình để sản xuất ra túi ni lông, có nhiều xưởng nhựa đã làm chậu nhựa từ các loại nhựa khác nhau…

PV: Trân trọng cảm ơn bà!

Theo Tài nguyên & Môi trường

Hành động sản xuất tiêu dùng hướng tới nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững

Sản xuất và tiêu dùng bền vững (SXTDBV) là một trong những mục tiêu quan trọng của Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của Chính phủ đến năm 2030. Để đạt được mục tiêu đề ra, ngày 25 tháng 10 năm 2019, hội thảo Hành động sản xuất tiêu dùng hướng tới nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững đã được tổ chức tại Nhà khách Tổng liên đoàn.

Hội thảo do Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (PTBV), Bộ Công Thương và Hội khoa học công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam (VECEA) phối hợp tổ chức.

Tham dự hội thảo có đại diện các cơ quan nhà nước như Vụ thị trường trong nước, Viện Dệt may, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp, Trung tâm Phát triển Xanh, đại diện Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ) cùng các chuyên gia kinh tế, môi trường.

Toàn cảnh hội nghị

Tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang, Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và PTBV thuộc Bộ Công Thương cho biết, “Trong những năm gần đây, Bộ Công Thương đã có một số nghiên cứu về khái niệm nền kinh tế tuần hoàn được các tổ chức quốc tế thảo luận rất nhiều. Những nội dung của nền kinh tế tuần hoàn trùng khớp với các hoạt động liên quan tới SXTDBV. Hội thảo này không chỉ chia sẻ về các hoạt động về SXTDBV, mà còn thảo luận các hoạt động thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và PTBV.”

Nền kinh tế luôn bắt đầu từ sản xuất và tiêu dùng. Nếu thiết kế quy trình sản xuất tốt thì ngay trong nhà máy sẽ có các khâu tái chế sản phẩm; và nếu người tiêu dùng có ý thức thì sản phẩm đã được phân loại sẵn trước khi đem đến bãi thải.

Ông Nguyễn Đình Hiệp, Phó Chủ tịch VECEA cho biết, “Nền kinh tế tuần hoàn khác với nền kinh tế tuyến tính ở chỗ hướng tới khai thác tài nguyên bền vững và giảm thiểu chất thải ra môi trường. Do đó phải tối đa hóa thời gian sử dụng sản phẩm, làm sao để sản phẩm được quay vòng càng lâu càng tốt trước khi được loại thải hoàn toàn.”

SXTDBV là quá trình thúc đẩy sử dụng năng lượng và tài nguyên hiệu quả, hạ tầng bền vững và đảm bảo tất cả mọi người được tiếp cận các dịch vụ cần thiết, thân thiện môi trường, cuộc sống tốt đẹp hơn. Do đó, SXTDBV giúp đạt được các mục tiêu phát triển tổng thể, giảm chi phí kinh tế, môi trường và xã hội đồng thời nâng cao tính cạnh tranh và giảm đói nghèo.

Ông Nguyễn Đình Hiệp, Phó Chủ tịch VECEA.

Bà Giang nhấn mạnh, “Một trong những mục tiêu quan trọng của Quyết định 76/QĐ-TTg là thực hiện SXTDBV theo hướng tiếp cận vòng đời sản phẩm, đầy mạnh liên kết trong các khâu của vòng đời sản phẩm, ứng dụng đổi mới công nghệ, cải tiến thiết bị, quy trình quản lý nhằm sử dụng hiệu quả tài nguyên, giảm thiểu phát sinh chất thải và ô nhiễm môi trường; thay đổi hành vi người tiêu dùng trong quá trình mua sắm, sử dụng và thải bỏ sản phẩm”.

Tại hội thảo, các đại biểu đến từ các trung tâm nghiên cứu ứng dụng lần lượt chia sẻ các kinh nghiệm hoạt động sản xuất hướng đến nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững như tiết kiệm năng lượng trong sản xuất công nghiệp, công nghệ dệt – nhuộm thân thiện môi trường…
Các đại biểu cũng nêu những vấn đề còn tồn tại từ thực tế sản xuất, khuyến nghị một số giải pháp nhằm thúc đẩy SXTDBV, hướng đến nền kinh tế tuần hoàn.

Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững

Kinh tế tuần hoàn – Mô hình tăng trưởng liên ngành ưu việt

Hôm nay (12/9) tại Hà Nội, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững (PTBV) Việt Nam (VBCSD-VCCI), Ngân hàng Thế giới và các Bộ, ngành liên quan tổ chức Hội nghị toàn quốc về Phát triển bền vững năm 2019. Đại diện Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam tham gia hội nghị với phiên thảo luận chuyên đề về kinh tế tuần hoàn – đây là phiên quan trọng của hội nghị. 

Cần thể chế, luật hóa kinh tế tuần hoàn

Chia sẻ tại phiên thảo luận chuyên đề về kinh tế tuần hoàn, TS. Nguyễn Hoàng Nam, Viện Chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, khái niệm kinh tế tuần hoàn chưa được sử dụng chính thức tại Việt Nam tuy nhiên các hoạt động liên quan đến giảm phát thải, sử dụng tái tạo đã được sử dụng khá lâu. 

Còn trên thế giới, nền kinh tế tuần hoàn đang là xu hướng của thế giới, lợi ích kinh tế nó đem lại 4,5 nghìn tỷ USD tới năm 2030 nói riêng, kinh tế tuần hoàn có thể hỗ trợ 10/17 chỉ tiêu về PTBV của Liên Hợp Quốc (LHQ).

Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), đến năm 2050 tổng khối lượng rác thải nhựa thải ra biển sẽ nhiều hơn tổng khối lượng cá. Riêng tại Việt Nam các báo cáo của WB chỉ ra rằng ô nhiễm không khí đang khiến Việt Nam mất đi 5,18% GDP năm 2013 và ô nhiễm nước có thể gây thiệt hại 3,5% GDP vào năm 2035.

TS.Nguyễn Hoàng Nam, Viện Chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường.
TS Hoàng Nam nhấn mạnh, việc áp dụng kinh tế tuần hoàn sẽ giúp các quốc gia giải quyết bài toàn giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. “Kinh tế tuần hoàn giúp chúng ta không còn phải đánh đổi giữa kinh tế và môi trường. Theo UNICEP, kinh tế tuần hoàn là cách tốt nhất để phá vỡ mối liên hệ bao lâu nay giữa tăng trưởng kinh tế và các ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường”. 

Trong nền kinh tế tuần hoàn, các nhà sản xuất chú trọng kéo dài thời hạn và tận dụng tối đa giá trị sử dụng của tài nguyên, sau đó quản lý và tái tạo những sản phẩm và tài nguyên này vào cuối vòng đời sử dụng. Như vậy, việc thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, trong đó đẩy mạnh tái chế, tái sử dụng các sản phẩm sẽ là biện pháp hữu hiệu để Việt Nam giảm rác thải ra môi trường.

Đại diện Viện Chiến lược, Chính sách Tài Nguyên và Môi trường cũng cho biết, khung chính sách về kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam đã có những quy định như: Chỉ thị 36/CT-TW năm 1998; Nghị quyết 41-NQ-TW năm 2004, Nghị quyết 24-NQ-TW năm 2013, Luật BVMT 2014, Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp CTR 2018…

Hiện Việt Nam đã có một số mô hình kinh tế tuần hoàn được thực hiện đem lại hiệu quả nhất định như: mô hình khu công nghiệp sinh thái tại Ninh Bình, Đà Nẵng, Cần Thơ… Với việc thúc đẩy quá trình tái chế rác thải của các ngành này sẽ trở thành nguồn nguyên liệu của những ngành khác, đã giúp các doanh nghiệp tiết kiệm tới 6,5 triệu USD/năm. Chẳng hạn như mô hình chế biến phụ phẩm thủy sản (vỏ tôm, đầu tôm) tạo ra Chitosan và SSE; sáng kiến không thải rác ra thiên nhiên do VCCI khởi xướng, sáng kiến tái chế nắp bia Tiger thành sắt làm cầu tại Tiền Giang….

Toàn cảnh phiên thảo luận chuyên đề Kinh tế tuần hoàn.

Để thúc đẩy phát triển nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam trong thời gian tới, theo TS. Nguyễn Hoàng Nam, cần thể chế hóa, luật hóa kinh tế tuần hoàn, hướng tới thực hiện kinh tế tuần hoàn trong mọi hoạt động.

Bên cạnh đó, kinh tế tuần hoàn trước đây chỉ là tận dụng vật liệu quá trình sản xuất này đưa sang quy trình sản xuất khác, tuy nhiên, bước tiếp theo cần phải thiết kế vật liệu ngay từ ban đầu để tối đa hóa quá trình tuần hoàn, đảm bảo tỉ lệ tuần hoàn của vật liệu cao hơn.

Nhìn nhận về lộ trình kinh tế tuần hoàn, TS. Nam cho rằng, có 2 phần chính. Thứ nhất, cần xác định vai trò của các bên liên quan, đặc biệt doanh nghiệp có vai trò trung tâm. Thứ hai, cần vai trò kiến tạo của nhà nước, kiến tạo bằng pháp luật, chính sách ưu đãi, hướng dẫn, ngoài ra có cả vai trò của các đoàn thể từng người dân trong nền kiinh tế tuần hoàn. Cùng với đó, cần phải có một lộ trình xác định các mục tiêu, lộ trình cụ thể.

Ví dụ, Malaysia đặt ra lộ trình đến năm 2030 không còn rác thải nhựa, Canada cũng như vậy, hoặc có thể chia thêm các mục tiêu ngắn hạn hơn. “Chúng ta cần chung tay của doanh nghiệp, các nhà nghiên cứu để có lộ trình hợp ký, khả thi nhất” – TS Nam cho biết.

Về ngành giấy, Tổng giám đốc Công ty Lee & Man Việt Nam, ông Patrick Chung – thành viên thuộc Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam cho hay, hiện nay có đến 90% nguyên liệu của đơn vị là giấy thu hồi, tái chế. Điều này không những giúp giảm thải ra môi trường mà còn tránh lãng phí tài nguyên, tiết kiệm chi phí… Và công ty đã sử dụng các công nghệ mới, hiện đại trong quá trình sản xuất cho quá trình sử dụng tài nguyên giấy tái chế này. 

Tuy nhiên, ông Patrick Chung cũng nhấn mạnh, các nước phát triển có tỉ lệ tái sử dụng giấy cao, có khi hơn 80%, trong khi ở Việt Nam chỉ khoảng 50-55%. 

 

Kinh tế tuần hoàn được đánh giá là một mô hình ưu việt, bởi vừa tạo ra lợi nhuận, vừa tạo ra công ăn việc làm, mang lại những giá trị về mặt xã hội và môi trường, từ đó hướng tới một nền kinh tế xanh. Đó là vai trò doanh nghiệp thể hiện trong việc chung tay cùng với các cơ quan chính phủ để phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Quang Vinh – Tổng thư ký VCCI, Tổng thư ký – Phó Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam

Đưa chủ trương thúc đẩy kinh tế toàn hoàn vào Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng

Buổi chiều tại phiên toàn thể, Hội nghị toàn quốc về Phát triển bền vững 2019 với chủ đề: “Vì một thập niên phát triển bền vững hơn” với sự tham gia và chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Các bộ ngành, doanh nghiệp sẽ cùng thảo luận việc triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn trong thời gian tới.

Phát biểu tại phiên toàn thể của Hội nghị toàn quốc về Phát triển bền vững 2019, Chủ tịch VCCI cho rằng: Phát triển bền vững là hệ giá trị của thế giới hiện đại, là nền tảng tương tác giữa các quốc gia, là nhịp cầu kết nối con người với con người và là giấy thông hành để doanh nghiệp vào thị trường thế giới. Để lại “dấu chân xanh” trên bảng đồ kinh tế toàn cầu là chuẩn mực của một doanh nghiệp nhân văn. Các Hiệp định thương mại tự do như CPTPP/ EVFTA … cũng đã được thiết kế trên các nền tảng này.

Đại diện cộng đồng doanh nghiệp, ông Vũ Tiến Lộc đã đưa ra một nội dung một số ý kiến và kiến nghị đề xuất cụ thể: Chuyển từ mô hình phát triển truyền thống sang kinh tế tuần hoàn là một xu hướng phát triển bền vững nhằm tiến tới mục tiêu: xả thải bằng không, không đánh đổi môi trường với phát triển kinh tế.

Để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, ông Lộc đề nghị: Đưa chủ trương thúc đẩy kinh tế toàn hoàn vào Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và đề nghị Quốc hội ban hành “Luật về thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn”, Quốc hội và Chính phủ có chính sách để khuyến khích phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn trong cộng đồng dân cư và doanh nghiệp.

“Xác định rõ trong việc thực hiện phát triển kinh tế tuần hoàn thì doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm. VCCI sẵn sàng hợp tác với Bộ Tài nguyên và Môi trường, các cơ quan Chính phủ, các tổ chức quốc tế để xây dựng và triển khai chương trình hành động thực hiện kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam”, Chủ tịch VCCI cho hay.

Hội nghị toàn quốc về Phát triển bền vững 2019.

Cùng quan điểm với VCCI, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cũng cho rằng, một trong những giải pháp hữu hiệu để phát triển bền vững trong thập niên 2020-2030 là hướng tới một nền kinh tế tuần hoàn.

Để giải quyết nguy cơ cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm và suy thoái môi trường cần phải thay đổi cách tiếp cận chuyển đổi từ các mô hình “kinh tế tuyến tính” sang “kinh tế tuần hoàn”, trong đó tài nguyên đầu vào, chất thải, khí thải và năng lượng được tối thiểu hóa ngay từ trong quy trình sản xuất và tiêu dùng từ thiết kế, bảo trì, sửa chữa, tái sử dụng, tái sản xuất, tân trang và tái chế lâu dài dựa trên động lực kinh tế, hướng đến một nền kinh tế phát thải bằng không.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường cũng chỉ ra rằng, với sự phát triển của nền kinh tế hiện nay, Việt Nam đang phải nhập nhựa, nhập sắt thép, nhập giấy và trong tương lai có thể nhập cả dầu thô. Trong khi, nền kinh tế tuần hoàn chính là giải pháp thay thế sử dụng tài nguyên hữu hạn. Nếu so sánh với các nước, hiệu quả sử dụng nước ở Việt Nam chỉ bằng 1/5 thế giới. 

Để thực hiện được chuyển đổi này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, cần có một hành lang pháp lý rõ ràng cho hình thành, phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn, từ chủ trương của Đảng đến pháp luật của Nhà nước. Kinh nghiệm các nước đã và đang thực hiện kinh tế tuần hoàn đều có luật và quy định pháp lý rõ ràng. Việt Nam nên có lộ trình và tiến tới xây dựng luật cho phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn.

“Doanh nghiệp là động lực trung tâm, nhà nước đóng vai trò kiến tạo, các tổ chức và từng người dân tham gia thực hiện. Vai trò kiến tạo của nhà nước thể hiện trong việc tạo ra một môi trường để kinh tế tuần hoàn phát triển. Đó là môi trường với hệ thống luật pháp rõ ràng với các hình thức khuyến khích, ưu đãi về cơ chế và thủ tục hành chính, về tài chính, về tiếp cận các nguồn lực và chế tài rõ ràng, minh bạch.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy hệ thống pháp luật và chính sách về kinh tế tuần hoàn có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, tiêu biểu là Hà Lan, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc. Vì thế, Việt Nam nên tập trung hoàn thiện chính sách pháp luật về kinh tế tuần hoàn”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói. 

VPPA tổng hợp

 

 

Ngành giấy trong định hướng phát triển bền vững ngành Công Thương

Sáng ngày 29/8, Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo khoa học về Phát triển bền vững (PTBV) ngành Công Thương nhằm thực hiện Chiến lược PTBV và Chương trình Nghị sự 2030 vì sự PTBV của Việt Nam.

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng cho biết, để thực hiện Chiến lược PTBV và Chương trình Nghị sự 2030 vì sự PTBV của Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã thành lập Ban chỉ đạo PTBV và Văn phòng PTBV của Bộ Công Thương để triển khai các nhiệm vụ được giao, đồng thời ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chương trình nghị sự 2030 (tại Quyết định số 4917/QĐ-BCT ngày 29 tháng 12 năm 2017) để thực hiện. Trong đó, 15 mục tiêu về PTBV của Chính phủ giao đã được Bộ Công Thương cụ thể hóa thành các nhiệm vụ và phân công cho 20 đơn vị thuộc Bộ thực hiện.

Thông qua Hội thảo khoa học này, với tinh thần cầu thị, lãnh đạo Bộ Công Thương mong muốn được tất cả chuyên gia quốc tế, các nhà khoa học và toàn thể đại biểu tham dự chia sẻ, đóng góp ý kiến, tư vấn cho Bộ Công Thương xây dựng Kế hoạch hành động PTBV ngành Công Thương giai đoạn 2020 – 2030 nhằm thực hiện hiệu quả.

Chủ trì hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang – Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) khẳng định, “xương sống” của đề án PTBV luôn gắn với tái cơ cấu ngành, bao gồm các lĩnh vực truyền thống như công nghiệp, năng lượng, thương mại,… Vì vậy, trong bối cảnh thế giới đang hiện đại hóa mỗi ngày, sự thay đổi liên tục về khoa học công nghệ, ngành Công Thương luôn mong muốn được lắng nghe quan điểm của các chuyên gia về mối tương quan giữa phát triển PTBV và kinh tế tuần hoàn – xu hướng tăng trưởng của toàn cầu hiện nay.

Tại sự kiện, nhiều tham luận được trình bày nhằm xây dựng, tư vấn nhằm phát triển ngành. Như, bà Võ Băng Nga, Vụ Khoa học, giáo dục tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chia sẻ về Chính sách phát triển bền vững của Việt Nam với 5 yếu tố của Chương trình nghị sự 2030 là: Con người, Đối tác, Hòa bình, Thịnh vượng, Hành tinh.

Đại diện Văn phòng Phát triển bền vững, Bộ Công Thương, TS Đinh Văn Châu đã chia sẻ tại Hội thảo định hướng phương pháp và nội dung xây dựng đề án phát triển bền vững lĩnh vực công nghiệp Việt Nam.

Bà Lê Thanh Thảo, Đại diện quốc gia văn phòng Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hiệp quốc (UNIDO) đề cập đến nền kinh tế tuần hoàn. Trong đó, giá trị sản phẩm, vật liệu và tài nguyên được duy trì trong nền kinh tế càng lâu càng tốt, và giảm thiểu việc tạo chất thải ra môi trường.

Đại diện UNIDO nhấn mạnh, để thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, cần quyết định tập trung vào sản phẩm/ ngành/ nguyên, vật liệu quan trọng. Chỉ ra các bên và hệ thống đổi mới liên quan; Tạo ra và khuyến khích công tư… Trong đó, Nhà nước cần đưa ra các chính sách, ưu đãi, khuyến khích thúc đẩy sử dụng nguyên liệu tái sản xuất…

2 vấn đề cần thay đổi để phát triển ngành giấy

Tại Hội thảo, ông Đặng Văn Sơn, Phó Chủ tịch – Tổng thư ký, Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam cho rằng, nước ta đang trong giai đoạn dịch chuyển sản xuất của các nước, ngành giấy đang đứng trước cơ hội phát triển rất lớn và trở thành một trong những ngành phụ trợ quan trọng cho các ngành khác trong giai đoạn phát triển sắp tới.

Hầu hết các sản phẩm giấy đều có thể tái chế (trừ một số loại giấy vệ sinh). Giấy có thể tái chế tối đa 7 lần, sử dụng giấy tái chế làm nguyên liệu sản xuất có thể giảm rất nhiều năng lượng, nước sạch, phát thải… đặc biệt là giảm đi phần xơ sợi nguyên thủy từ cây gỗ mà cần phải trồng 5-7 năm mới có.

Vai trò của ngành giấy không chỉ tính bằng giá trị thực tế hiện hữu, mà còn phải tính cả giá trị ở phần phụ trợ cho các ngành khác, đặc biệt là xuất khẩu. Do đó, việc đưa ngành giấy vào diện ưu tiên phát triển trong tổng thể nền kinh tế tuần hoàn trong đề án phát triển bền vững Ngành Công Thương là rất quan trọng.

Trong vấn đề này, ông Đặng Văn Sơn cho rằng, có rất nhiều việc cần làm nhưng quan trọng nhất là nhận thức. Không chỉ cần thay đổi nhận thức của người dân mà ngay cả các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan xây dựng pháp luật và truyền thông.

Như, người ta thường nghĩ rằng sản xuất giấy là phá rừng để lấy cây gỗ, nhưng cần nhấn mạnh rằng, không thể lấy gỗ từ rừng tự nhiên. Bởi giấy chỉ sản xuất được từ một số loại cây từ rừng trồng mà các rừng sản xuất hiện nay thường phải có chứng chỉ phát triển bền vững (FSC).

Đáng nói, trong cơ cấu nguyên liệu sản xuất của ngành giấy thì hơn 70% nguyên liệu đầu vào của ngành giấy đều là giấy tái chế. Do vậy, nguyên liệu tái chế rất quan trọng. Nhưng ở nước ta, cả người dân lẫn các cơ quản lý vẫn nhận thức giấy tái chế là phế liệu.

“Ở thế giới người ta không nhận thức giấy qua sử dụng là phế liệu. Họ xem đó là nguyên liệu thứ cấp, một loại tài nguyên. Như ở Mỹ, châu Âu và Nhật Bản… phân loại rõ từng loại giấy đã qua sử dụng. OCC (old corrugated container) tức giấy hòm hộp cũ, ONP (Old News Paper) tức giấy báo cũ… Còn chúng ta nhận thức là phế liệu nên tất cả các các văn bản pháp luật đều dùng chung một từ là giấy phế liệu. Điều này gây nên sự lãng phí trong nước và khó khăn trong quản lý”.

Ông Đặng Văn Sơn nêu ra hai vấn đề để nâng cao nhận thức, có các chính sách ưu tiên tái chế.

Đó là, cần xem xét lại việc phân loại về nguyên liệu thứ cấp và phế liệu để phân biệt rõ “nguyên liệu thứ cấp” và “phế liệu”. Các văn bản pháp luật đang được xây dựng cần lưu ý vấn đề này, tránh như hiện nay vẫn đang dùng từ phế liệu chung cho tất cả nguyên liệu thứ cấp.

Cần khuyến khích, tăng cường thu gom tái chế và tái sử dụng, việc này cần có sự vào cuộc khẩn trương của toàn xã hội, cần một hành lang pháp lý. Các nước phát triển, điển hình Nhật Bản có bộ luật về thu gom, tái chế, tái sử dụng. Còn Luật Môi trường của chúng ta hiện nay chỉ một điều về khuyến khích hoạt động thu gom, tái chế nhưng dưới luật chưa  có các văn bản dưới luật để thực hiện.

“Muốn phát triển bền vững ngành, thì hai vấn đề trên cần được thực hiện. Đây là vấn đề rất cụ thể, có lợi ích thiết thực và điển hình mà thế giới đã làm được, trong khi nước ta lại chưa thực hiện!”, ông Sơn nhấn mạnh.

VPPA

Phấn đấu đến năm 2025, cả nước không sử dụng túi nilon dùng một lần

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ mục tiêu, phấn đấu đến năm 2021, các cửa hàng, chợ, siêu thị ở đô thị không sử dụng đồ nhựa dùng một lần; đến năm 2025, cả nước không sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Sáng 9/6, tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự lễ ra quân toàn quốc phong trào chống rác thải nhựa.

Tham dự lễ ra quân có Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, lãnh đạo các Bộ, ban ngành, địa phương, các tổ chức chính trị – xã hội, các tập đoàn, doanh nghiệp bán lẻ… và đông đảo người dân.

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng nhấn mạnh, rác thải nhựa đang là vấn đề nhức nhối mang tính toàn cầu. Mỗi năm lượng rác thải nhựa do con người thải ra đủ để phủ kín 4 lần diện tích bề mặt Trái đất, trong đó 13 triệu tấn rác nhựa đổ ra, trôi nổi trên các đại dương. Rác thải nhựa đang hằng ngày, hằng giờ tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia.

Cùng chung nỗ lực của các nước trên thế giới, Việt Nam đã tích cực đề xuất các sáng kiến và tham gia các cơ chế hợp tác toàn cầu, khu vực để giải quyết vấn đề rác thải nhựa, đặc biệt trong bối cảnh tác động, ảnh hưởng của rác thải nhựa ngày càng gia tăng, cùng với quá trình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Thủ tướng bày tỏ vui mừng khi một số địa phương, doanh nghiệp, cộng đồng đã có những mô hình, sáng kiến, hành động thiết thực để giải quyết vấn đề rác thải nhựa, giảm thiểu, phân loại, tái sử dụng, tái chế chất thải. Cho biết vừa đi xem các gian triển lãm các sản phẩm thay thế đồ nhựa, trong đó có rất nhiều sáng kiến hay, sản phẩm tốt, chất lượng, Thủ tướng mong điều này sẽ được nhân rộng trên phạm vi cả nước, ở mọi cơ sở sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hàng hóa.

Thủ tướng hoan nghênh việc thành lập Liên minh các doanh nghiệp Chống rác thải nhựa và đánh giá cao những nỗ lực, sáng kiến của một số địa phương, một số đơn vị, các tổ chức xã hội, đoàn thể, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong xử lý vấn đề rác thải nhựa, đặc biệt là công tác thông tin tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân và giáo dục, đào tạo về bảo vệ môi trường cho các cháu học sinh, sinh viên, các thế hệ tương lai của đất nước ta.

Theo Thủ tướng, vẫn còn nhiều hạn chế, tồn tại về rác thải nhựa, từ nhận thức của một bộ phận doanh nghiệp, người dân đến thói quen phổ biến trong sinh hoạt, sử dụng túi nylon. Vì vậy, ngay từ bây giờ, chúng ta cần có những hành động thiết thực, cụ thể để kiểm soát, ngăn chặn phát sinh rác thải nhựa, để người dân Việt Nam hiện tại, các thế hệ tương lai, con cháu chúng ta được sống trong môi trường trong lành, an toàn và bền vững.

Thủ tướng phát biểu tại buổi lễ. – Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Thủ tướng nêu rõ, chúng ta cần có quyết tâm chính trị cao, thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phòng chống, xử lý, giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa, thực hiện phương châm: nhà nhà hạn chế rác thải nhựa, người người phòng chống ô nhiễm rác thải nhựa, xã hội tiến đến nói không với rác thải nhựa. Phấn đấu đến năm 2021 các cửa hàng, các chợ, các siêu thị ở các đô thị không sử dụng đồ nhựa dùng một lần, đến năm 2025, cả nước không sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

Với tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên quan tâm hơn nữa, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các hoạt động chống rác thải nhựa. Từng cơ quan, đơn vị có chương trình, kế hoạch thực hiện ngay các hoạt động cụ thể chống rác thải nhựa như hạn chế, tiến đến không dùng sản phẩm nhựa sử dụng một lần trong cơ quan, đơn vị; hạn chế sử dụng kinh phí Nhà nước mua sắm các sản phẩm nhựa sử dụng một lần…

Từng cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, nhất là người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị phải đi đầu, gương mẫu trong việc nói không với sản phẩm nhựa, túi nylon sử dụng một lần.

Các cấp, các ngành đẩy mạnh hơn nữa công tác thông tin truyền thông; thường xuyên phát động các phong trào, các hành động phòng chống rác thải nhựa thiết thực, hiệu quả; xây dựng các tiêu chí bình chọn và công bố vinh danh, nhân rộng các mô hình tốt, cách làm hay, các sáng kiến hiệu quả.

Các cơ quan thông tấn báo chí cần chủ  động, tích cực hơn nữa việc thông tin tuyên truyền về hạn chế sử dụng túi nylon, sản phẩm nhựa dùng một lần; đồng thời, phát hiện gương điển hình, mô hình, cách làm hiệu quả tạo sức lan tỏa, thắp sáng nỗ lực của toàn xã hội, để các phong trào như Chủ nhật xanh tại Huế, không rác thải nhựa tại Hội An – Cù Lao Chàm, sử dụng sản phẩm tự nhiên để gói, bọc thực phẩm của Saigon Coop và một số siêu thị ở Việt Nam … ngày càng được nhân rộng. Tất cả các địa phương ven biển cần có chương trình hành động cụ thể làm sạch bờ biển.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các bộ, ngành liên quan tiếp tục rà soát hoàn thiện các quy định, các chính sách để hạn chế việc sử dụng các sản phẩm nhựa sử dụng một lần; khuyến khích, hỗ trợ phát triển, sử dụng các sản phẩm thay thế thân thiện với môi trường, phân loại rác tại nguồn; thu hút đầu tư, ứng dụng phát triển công nghệ tiên tiến tái sử dụng, tái chế rác thải, rác thải nhựa. Khẩn trương đưa các cơ sở tái chế nhựa phân tán nhỏ lẻ vào các khu công nghiệp tập trung để quản lý. Hạn chế và tiến tới chấm dứt việc nhập khẩu, sản xuất các loại túi nylon khó phân hủy. Kiên quyết trả lại các lô hàng phế liệu nhựa không cấp giấy phép chính thức.

Tăng cường đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới, hiện đại trong xử lý, tái chế chất thải nhựa và phát triển các sản phẩm, vật liệu thay thế, thúc đẩy nhanh nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam. Các viện, các trường, các nhà khoa học, các doanh nghiệp đẩy mạnh nghiên cứu, đổi mới, ứng dụng, phát triển và chuyển giao công nghệ về vật liệu thân thiện với môi trường thay thế các sản phẩm nhựa sử dụng một lần.

Đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các quốc gia trên thế giới, các tổ chức quốc tế chung tay hành động chống rác thải nhựa, nhất là rác thải nhựa đại dương vì sự phát triển thịnh vượng chung của nhân loại và các quốc gia trên thế giới.

Thủ tướng nêu rõ: Chính phủ kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp cần nâng cao trách nhiệm xã hội, cùng chung tay chống rác thải nhựa, tích cực tham gia phân loại, thu hồi, tái chế, tái sử dụng túi nylon, sản phẩm nhựa sử dụng một lần; các cửa hàng, siêu thị, nhà hàng, khu du lịch, dịch vụ, khách sạn… không sử dụng túi nylon, sản phẩm nhựa dùng một lần; khuyến khích người mua sắm tự mang bao bì, túi đựng sử dụng nhiều lần, sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường.

Từng cộng đồng, mỗi gia đình và từng người dân ngay từ bây giờ hãy thực hiện khẩu hiệu “nói không với rác thải nhựa” ngay từ những hành động nhỏ nhất, góp phần bảo vệ môi trường sống cho chúng ta và các thế hệ mai sau.

Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tiếp tục phát huy vai trò xung kích, chủ động, sáng tạo, tích cực triển khai các phong trào, hoạt động sâu rộng trong thế hệ trẻ, hướng đến nói không với rác thải nhựa. Cùng  gia đình, cộng đồng và toàn xã hội thực hiện hiệu quả các chủ trương, cơ chế chính sách chống rác thải nhựa.

Chính phủ đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội, các đoàn thể nhân dân cùng chung tay, đồng hành với các cấp các ngành trong việc đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và giám sát thực hiện, góp phần đưa các chủ trương, cơ chế chính sách về chống rác thải nhựa đi vào thực tiễn cuộc sống.

Trong khuôn khổ sự kiện, Thủ tướng đã trao chứng nhận cho Liên minh chống rác thải nhựa với sự tham gia, cam kết của các đơn vị, tổ chức ngành hàng tiêu dùng, ngành hàng bán lẻ.

Sau đó, Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu đi bộ đồng hành tại phố đi bộ khu vực Bờ hồ Hoàn Kiếm để cổ vũ, hưởng ứng phong trào chống rác thải nhựa lan tỏa, phát triển mạnh mẽ hơn trên phạm vi cả nước.

Theo Baochinhphu

Ngành giấy thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn

Nhằm nhân rộng mô hình kinh tế tuần hoàn trong cộng đồng doanh nghiệp; nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh để phát triển kinh tế bền vững, Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam cùng với Hội đồng doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Hoa Kỳ (US BCSD), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã có những đánh giá khách quan và thông tin chính xác về giấy thu hồi – một trong số ít loại nguyên liệu thứ cấp, phù hợp với nền kinh tế tuần hoàn. 

Ngày 17/4, tại Văn phòng Hiệp hội, Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam đã có cuộc làm việc cùng ông Bob Zak, Hội đồng doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Hoa Kỳ (US BCSD), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) về việc xây dựng cơ sở dữ liệu các bên mua/ bán cũng như các đơn vị hỗ trợ trong lĩnh vực mua bán và hỗ trợ kỹ thuật nguyên liệu tái chế/ tái sử dụng ngành giấy, hỗ trợ hình thành thị trường nguyên liệu thứ cấp chính thức tại Việt Nam trong những năm tiếp theo.

Đại diện Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam, TS. Đặng Văn Sơn cho biết, về bản chất ngành công nghiệp giấy là một ngành kinh tế tuần hoàn. Xuất phát điểm của giấy là từ gỗ (rừng trồng và phải có chứng chỉ FSC), sau đó sản xuất ra giấy, giấy được thu hồi và tái chế trở lại. Quá trình tái chế có thể diễn ra nhiều lần với các sản phẩm phù hợp với mục đích sử dụng và nhu cầu thị trường. Tái chế giấy không những tiết kiệm cho xã hội, bảo vệ môi trường còn giúp doanh nghiệp có nguồn nguyên liệu ổn định…

Hiện nay, Hiệp hội luôn có các chương trình truyền thông để thay đổi nhận thức, quan niệm về giấy nguyên liệu thứ cấp, cũng như đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao tỉ lệ giấy thu hồi, tái sử dụng giấy…

Do đó, Hiệp hội đánh giá cao Dự án “Xây dựng thị trường nguyên vật liệu thứ cấp” của Hội đồng doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Hoa Kỳ (US BCSD), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI); hoàn toàn ủng hộ các chương trình của dự án thông qua cung cấp thông tin, dữ liệu, đánh giá về tái chế giấy.

Tuy nhiên, để nhân rộng mô hình kinh tế tuần hoàn trong cộng đồng doanh nghiệp; nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh nhằm phát triển kinh tế bền vững, trước hết cần thay đổi quan niệm về phế liệu giấy. Không nên nghĩ phế liệu giấy là rác thải. Thay vào đó, cần coi đó nguyên liệu thứ cấp sử dụng cho sản xuất.

TS Đặng Văn Sơn nhấn mạnh, để thực hiện có hiệu quả phát triển nền kinh tế tuần hoàn cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành; Hoàn thiện hệ thống các quy chuẩn, tiêu chuẩn; Xây dựng bộ quy định phân loại rác tại nguồn như nhiều nước đang áp dụng (ví dụ như, nếu không phân loại rác sẽ không thu gom hay các công ty môi trường cần áp dụng phân loại rác trước khi chôn lấp, xử lý…); xây dựng hệ thống thu mua gom nguyên liệu thứ cấp trực tiếp từ người sử dụng hoặc chỉ thông qua một số đầu mối chính, tránh tình trạng nguyên liệu thứ cấp phải đi qua nhiều trung gian dẫn đến giá thành bị tăng cao;…

“Nền kinh tế tuần hoàn sẽ mở ra cơ hội thị trường trị giá ít nhất 4,5 nghìn tỷ đô la cho doanh nghiệp, tạo ra hàng trăm triệu việc làm mới, giúp doanh nghiệp giảm thiểu bớt các rủi ro đến từ việc khan hiếm nguyên liệu và biến động giá tài nguyên cũng như tạo điều kiện để đón đầu chính sách, định hướng hoạt động của doanh nghiệp theo chiến lược tăng trưởng xanh, bền vững của quốc gia” – Ông Nguyễn Quang Vinh, Tổng thư ký VCCI kiêm Phó Chủ tịch VBCSD.

VPPA